Samoocena - osobisty bilans

Samoocena - osobisty bilans

Test Hollanda

Do uporządkowania wiedzy na swój własny temat, pomocny może okazać się tzw. Test Hollanda. Powstał on na bazie teorii dotyczącej rozwoju zawodowego, według której preferencje zawodowe są kształtowane w relacji do środowisk zawodowych. Według tej teorii można wyróżnić sześć następujących typów osobowości:

Typ realistyczny

Osoba, która lubi rozwiązywać różne problemy poprzez działanie. W pracy chętnie używa maszyn i narzędzi, np. przy obsłudze obiektów, produkcji lub przetwarzaniu surowców, ich wydobywaniu, przy uprawie roślin czy hodowli zwierząt. Dobrze czuje się realizując zadania, w których trzeba się napracować fizycznie. Określa siebie jako człowieka praktycznego, konserwatywnego, posiadającego lepsze zdolności manualne niż społeczne. Postrzegany przez innych jako wytrwały, szczery, gospodarny, polegający na sobie. Unika zawodów, w których przeważają kontakty z innymi ludźmi.

Wymagane umiejętności: zdolności mechaniczne, manualne, siła fizyczna, koordynacja wzrokowo – ruchowa, talenty praktyczne, przestrzeganie reguł.

Preferowane wartości: zdrowy rozsądek, uczciwość, korzyści materialne uzależnione od efektów pracy, mocny charakter, odważny styl życia.

Preferowane czynności: związane z aktywnością fizyczną.Typowe zawody: elektryk, grawer, kierowca, mechanik, optyk, pilot, tokarz, tapicer i inne zawody rzemieślnicze.

Zawody związane z przetwórstwem surowców, leśnik, ogrodnik, rolnik.

Typ badawczy

To osoby, które dążą do zrozumienia  otaczającego ich świata i poszukujące prawdy poprzez analizę rzeczy, zjawisk, myśli i uczuć. W pracy lubią spotykać się z abstrakcyjnymi, skomplikowanymi proble- mami i wyzwaniami, a także oceniać i tworzyć teorie. Postrzegany przez innych jako inteligentny, wykształcony, niezależny, introwertywny. Unika sytuacji wymagających zdolności przywódczych. 

Widzi siebie jako osobę inteligentną, metodyczną, sceptyczną, dokładną, posiadającą znajomość rzeczy.

Wymagane umiejętności: studiowania i pogłębiania wiedzy, naukowe, analityczne, matematyczne, techniczne, łatwość wysławiania się i pisania prac wzbogacających aktualny stan wiedzy.

Preferowane czynności: intelektualne, analityczne, ukierunkowane na pokonywanie nieoczekiwanych utrudnień.Typowe zawody: antropolog, astronom, archeolog, biolog, chemik, filozof, geolog, geograf, fizyk, farmaceuta, matematyk, historyk, meteorolog, programista, politolog, statystyk, socjolog.

Typ artystyczny

Osoba o tym typie osobowości to niezależny intelektualista, niezwykle twórczy i otwarty na otoczenie. Lubi zajmować się sztukami pięknymi, muzyką, literaturą, chętnie rozwija własne pomysły, koncepcje i tworzy nowe rzeczy. Preferuje zachowania kreatywne, niecodzienne sytuacje, wymianę myśli. Woli pracować w sytuacjach nieplanowanych, wykorzystując swoją wyobraźnię i zdolności twórcze. Problemy rozwiązuje przez tworzenie. 

Określa siebie jako osobę obdarzoną wyobraźnią, otwartą na otoczenie, niezależnego intelektualistę. Postrzegany przez innych jako skomplikowany idealista, niezwykły, wrażliwy, twórczy, niedbały, niepraktyczny. Unika rutyny i ustalonych reguł.

Wymagane umiejętności: sprawność rąk, oczu, wyostrzony słuch, inteligencja i kreatywność, aby z fantazją uprawiać sztuki piękne, muzykę oraz pisarstwo.

Preferowane wartości: oryginalność, niezależność, idealizm, piękno.

Preferowane czynności: aktywność intelektualna, twórczość muzyczna, aktorska, literacka, plastyczna, rzeźbiarska.

Typowe  zawody:  aktor,  architekt, dyrygent, dekorator wnętrz, fotograf ilustrator, kompozytor, malarz, muzyk, pisarz, projektant mody, plastyk, reżyser, rzeźbiarz, tancerz, wizażysta.

Typ społeczny

Lubi zajęcia z innymi ludźmi: pomaga, doradza, wyjaśnia, informuje, opiekuje się innymi, leczy. W pracy z innymi używa słów, uczuć i idei. 

Postrzega siebie jako osobę empatyczną, cierpliwą, odpowiedzialną, wyrozumiałą, otwartą na problemy innych. Postrzegany przez innych jako taktowny, cierpliwy, przyjazny, uczynny, miły, uprzejmy, współczu- jący, serdeczny, wielkoduszny. Unika czynności o charakterze technicznym, manualnym, wymagających dużego wysiłku fizycznego.

Wymagania: uzdolnienia –  talenty społeczne, umiejętność kontaktowania się i postępowania z innymi, empatii, życzliwości, towarzyskości, kojącego oddziaływania na innych. Preferowane wartości: sprawiedliwość, odpowiedzialność, idealizm, rozumienie innych, troska o ich dobro.

Preferowane czynności: praca z innymi, w celu udzielenia im pomocy i ułatwiania życia.

Typowe zawody: fizykoterapeuta, bibliotekarz, hostessa, ksiądz, kelner, lekarz, logopeda, masażysta, nauczyciel, psycholog, pracownik socjalny, policjant, ratownik, pielęgniarka, stewardesa, trener.

Typ przedsiębiorczy

Lubi pracę z ludźmi, ale ukierunkowaną na osobiste korzyści. Lubi mieć władzę, pieniądze, wpływać na innych, kierować, przewodzić, przekonywać innych do celów organizacyjnych lub osiągnięć ekonomicznych. Postrzega siebie jako osobę towarzyską, pewną siebie, energiczną, optymistyczną, podejmującą ryzyko, ugodową, popularną. Postrzegany przez innych jako osoba bystra, ambitna, dbająca o zysk, energiczna, władcza, pewna siebie, przyciągająca uwagę, poszukująca przyjemności, impulsywna.

Wymagania: umiejętności z zakresu kierowania, nakłaniania innych, organizowania, pewność siebie, zdolności krasomówcze.

Preferowane wartości: władza, sukces finansowy i społeczny, wpływy.

Preferowane czynności: nakłanianie, kierowanie.Unika skomplikowanych zagadnień naukowych.

Typowe zawody: adwokat, agent ubezpieczeniowy akwizytor, dyplomata, doradca np. podatkowy księgarz, makler, menedżer, notariusz, prawnik, zaopatrzeniowiec.

Typ konwencjonalny

Lubi zajęcia i zawody z danymi, ich porządkowaniem i strukturalizowaniem. Lubi porządek i bezpieczeństwo. Rozwiązuje problemy według ustalonych zasad, instrukcji, reguł i procedur działania, pole ceń zwierzchników. Postrzega siebie jako osobę sumienną, dokładną, nie rozrzutną, praktyczną, dokładną. Postrzegany przez innych jako sys- tematyczny, zasadniczy, skuteczny, rozważny, kontrolujący się, pedantyczny, bez wyobraźni. Unika konfliktów, problemów interpersonalnych, pracy, której brak jasnych instrukcji.

Wymagania: uzdolnienia urzędnicze i organizacyjne, rzetelność, dokładność, subordynacja, umiejętność ścisłego przestrzegania instrukcji.

Wartości preferowane: oszczędność, konformizm, zarabianie pieniędzy.

Typowe zawody: archiwista, bileter, agent celny, agent ubezpieczeniowy, edytor, inkasent, kasjer, kosztorysant, księgowy, notariusz, radca prawny, recepcjonista, rzeczoznawca, statystyk, syndyk, stenograf, urzędnik biurowy, technik BHP, wizytator.

Test Hollanda służy do przedstawienia podobieństw i różnic między typami osobowości ludzi, a wymaganiami zawodów. Pozwala też określić, w jakim stopniu konkretny zawód odpowiada danej osobie i czy nadaje się ona do środowiska pracy, w którym zawód jest  wykonywany. Test odpowie też na ile praca w konkretnym środowisku zaspokaja dążenia i cele danej osoby. Praca w danym środowisku może umożliwiać pracownikowi pełną samorealizację i zgodność postrzegania samego siebie z podejmowanymi rolami zawodowymi. W praktyce typy „czyste” występują rzadko.

Zdarza się, że u jednej osoby mogą dominować cechy charakterystyczne dla dwóch typów, np. badawczo–realistyczny, społeczno–artystyczny, etc. Może to powodować  różnorodność preferowanych zawodów lub też różnorodność atrakcyjnych, odmiennych w swym charakterze stanowisk pracy w obrębie jednego zawodu. Dla wielu osób powyższe krótkie opisy tych sześciu typów mogą okazać się niewystarczające do dokonania porównania i oceny. Może też okazać się, że wymagania stawiane przez zawód, do którego się przygotowywały nie są zgodne z jego typem osobowości.

Aktualizacja: marzec 2022 r.

Własna firma krok po kroku? Sprawdź nasz poradnik i ....