Jak sprzedawać własne pomysły na założenie firmy i zdobywać dotacje z UE

Poniższe opracowanie zawiera przedstawienie otoczenia prawnego w obszarze możliwych realizacji przedsięwzięć na przykładzie konkretnego pomysłu na biznes. Omawiany projekt zakłada prowadzenie działalności gospodarczej na kilku różnych płaszczyznach, dlatego też konieczna jest wszechstronna ocena kolejnych etapów uruchomienia działalności przez  pomysłodawców. Warto, aby przedsiębiorcy chcący rozpocząć działalność podobną do opisywanej zapewnili sobie odpowiednią ochronę prawną, a jednocześnie uniknęli naruszenia praw osób trzecich.

Prezentowany przykładowo projekt opisuje przedsiębiorstwo, które zajmuje się świadczeniem kompleksowych usług w zakresie wsparcia realizacji pomysłów na biznes, tzw. startupów przy wykorzystaniu dotacji z UE, przy czym pomysły te dotyczą jedynie obszaru e – usług. Zatem strefą działalności omawianej firmy jest doradztwo oraz pomoc w zakresie weryfikacji i oceny konkretnych pomysłów, finansowania (także przygotowywanie wniosków o uzyskanie dotacji z UE), wypracowania najkorzystniejszej strategii działania, dbałości o wizerunek firmy, przygotowania szczegółowego biznes planu oraz wdrożenia i promocji.

Zagadnienia prawne poruszane w niniejszym dokumencie mogą niewątpliwie znaleźć zastosowanie także w innych pomysłach na biznes, zbliżonych do opisywanego lub też dotyczących chociażby niektórych usług oferowanych przez tę firmę.

Opracowanie to zatem może być wykorzystane przy wszelkiego rodzaju startupach, świadczeniu usług drogą elektroniczną (e – usług), działalnościach gospodarczych, które mają za przedmiot innowacje w technologiach informatycznych, tworzenie aplikacji i mają szanse być finansowane przy wykorzystaniu dotacji z UE.

W tym dokumencie  znajdziesz więc szereg informacji, które wskażą najważniejsze z punktu widzenia prawa aspekty związane ze startupem, m.in. zagadnienia związane z własnością intelektualną (patenty, wzory przemysłowe, zdobnicze, znaki towarowe, prawo autorskie), tajemnicą przedsiębiorstwa, formą prowadzenia działalności, finansowaniem startupów, w tym dotacjach z UE oraz z tzw. venture capital i przy pomocy ,,aniołów biznesu’’, e – usługami, dodatkowo dowiesz się jak prawidłowo chronić dane osobowe w ramach prowadzonego przez Ciebie przedsiębiorstwa.

Realizacja omawianego projektu wymaga wyboru odpowiedniej formy prowadzenia działalności. W pierwszej kolejności powinieneś zdecydować, czy planujesz samodzielnie realizować swój pomysł, czy może masz już zaufanych partnerów branżowych, czyli współtwórców lub biznesowych. Każda forma prowadzenia działalności gospodarczej ma swoje zalety, ale niesie też za sobą określone ryzyka. Dlatego też wybrany przez Ciebie model, musi być dopasowany do charakteru i zakresu planowej działalności. Decydując się na wybór jednej z opisanych poniżej form prowadzenia przedsiębiorstwa, powinieneś wziąć pod uwagę również zakres Twojej odpowiedzialności cywilnoprawnej, a więc finansowej. Możesz więc postawić na własne siły i rozpocząć działalność w formie jednoosobowej lub też w formie spółki cywilnej lub handlowej. Mając na względzie jednak, iż wdrażanie nowych pomysłów, niepewność efektów prac badawczo – rozwojowych oraz wdrożeniowych często wiąże się z koniecznością poniesienia na wstępie wysokich nakładów finansowych: przede wszystkim na odpowiednie przygotowanie projektu, a następnie jego realizację, warto ograniczyć Twoją odpowiedzialność materialną. Oczywiście, o czym dowiesz się w dalszej części opracowania, są różne możliwości finansowania Twojej startupowej  działalności, jednakże mimo wszystko w tym przypadku warto rozważyć jej prowadzenie w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

Czytaj więcej:

 Poradnik – Wybór formy działalności

Jeśli wiesz, że nie będziesz działał sam i nawiązujesz już na samym początku z innymi osobami, warto zadbać o uregulowanie podstawowych kwestii. Przydatny i pomocny może okazać się np. swoisty regulamin startupu, którym może być np. uchwała wspólników o realizacji projektu, która wskaże obowiązki i zakresy odpowiedzialności za podstawowe kwestie, wskaże podstawowe zasady jego funkcjonowania i finansowania  na starcie.

Dobrym pomysłem może być spisanie w formie wstępnego projektu porozumienia o współpracy lub listu intencyjnego, wspólnego przedsięwzięcia, które planujesz podjąć z poszczególnymi osobami lub firmami. Ustalenie pewnych kluczowych kwestii jest ważne już na samym początku, a pozwoli na uniknięcie nieporozumień i konfliktów na dalszych etapach podjętej kooperacji i współpracy. Wasze wzajemne ustalenia, relacje, uzgodnienia spisane w formie podpisanego dokumentu przez upoważnione osoby z podaniem kogo dane osoby reprezentują i pełnomocnictwem,  stanowić będą o Waszym profesjonalizmie i zaangażowaniu w tworzone przedsięwzięcie.

Popularne i odpowiednie formy prowadzenia działalności przedstawiamy poniżej.

2.1. Jednoosobowa działalność gospodarcza

To firma, którą możesz prowadzić samodzielnie i jako jej właściciel możesz zatrudniać innych pracowników lub współpracować z członkami rodziny w firmie rodzinnej. Nie potrzebujesz żadnych oszczędności, żeby założyć swoją firmę, jednak odpowiadasz za nią wobec osób trzecich całym swoim majątkiem, a odpowiedzialność ta rozciąga się również na małżonka (dotyczy to odpowiedzialności ze wspólnego majątku) i na osobę, którą się posługujesz.

Twoim podstawowym obowiązkiem aby rozpocząć prowadzenie tego typu działalności jest uzyskanie statusu przedsiębiorcy na podstawie złożonego wniosku przez wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG).

Zanim tego dokonasz osobiście w urzędzie lub przez Internet musisz ustalić kilka kwestii spraw i dokonać wyboru, a przede wszystkim:

• Wybrać firmę — w niej musi znaleźć się twoje imię i nazwisko,
• datę, od kiedy rozpoczniesz działalność — dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych będzie to data, od której będziesz płacić składki na ubezpieczenie społeczne. Ta data nie może być wcześniejsza niż data złożenia wniosku,
• miejsce prowadzenia działalności — adres (nazwa ulicy, numer budynku, mieszkania) albo nietypowe miejsce (na przykład pawilon nr X w przejściu podziemnym przy ul nr____). Takie miejsce nie musi być twoją własnością. Może być to na przykład mieszkanie, które wynajmujesz. Nie możesz podać miejsca, które nie istnieje lub miejsca, które nie jest przez Ciebie wynajmowane na prowadzoną przez Ciebie działalność;
• wybrać kody działalności gospodarczej — są to kody Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD). Warto od razu przemyśleć zakres działalności, tak aby ustalić poszczególne kody PKD, tak aby możliwie szeroko odzwierciedlały przedmiot działalności gospodarczej. Ponadto należy zdecydować, która działalność będzie działalnością przeważającą i wybrać jeden przedmiot działalności przeważającej. Jest to istotne na etapie rejestracji działalności. Obecnie obowiązuje klasyfikacja PKD 2007 wprowadzona Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD)  (Dz. U. z 2007 r. Nr 251, poz. 1885). Poszczególne kody PKD właściwe dla danego rodzaju działalności możesz też ustalić korzystając ze strony Biznes.gov.pl Tabela PKD www.biznes.gov.pl/tabela-pkd. W ramach opisywanej działalności startupowej, której przedmiotem jest świadczenie usług doradczych dla podmiotów chcących zrealizować swój pomysł na biznes w Sieci w obszarze informatycznym, odpowiednie będą następujące kody:

• 62.01.Z - działalność związana z oprogramowaniem
• 58.29.Z  - działalność wydawnicza w zakresie pozostałego oprogramowania
• 62.09.Z - pozostała działalność usługowa w zakresie technologii informatycznych i komputerowych
• 62.02. Z -  działalność związana z doradztwem w zakresie informatyki
• 63.11. Z -  przetwarzanie danych; zarządzanie stronami internetowymi (hosting) i podobna działalność
• 70.22.Z – pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania

Następnie powinieneś wybrać:

• formę opodatkowania oraz częstotliwość, z jaką będziesz wpłacać zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych (co miesiąc czy co kwartał),
• formę prowadzenia rachunkowości — zazwyczaj początkujący przedsiębiorcy wybierają podatkową księgę przychodów i rozchodów, czyli prostą formę ewidencjonowania kosztów i przychodów,
• podstawę i zakres ZUS — na przykład to, czy zgłosisz do ubezpieczenia pracowników, których zatrudnisz,
• rachunek bankowy — konieczne jest wskazanie numeru rachunku, który będzie służył m.in.  do rozliczeń z urzędem skarbowym czy ZUS. Możesz założyć nowy rachunek dedykowany do prowadzenia działalności gospodarczej lub posługiwać się tym, który już masz do użytku prywatnego.

Po dokonaniu tych ustaleń i wyborów możesz przygotować i złożyć wniosek o rozpoczęcie działalności.

Dla rozpoczęcia działalności trzeba także oznaczyć lokal na miejsce świadczenia usług, sprzedaży produktu, siedzibę firmy, zakupić kasę fiskalna, oraz przygotować wymaganą dokumentację regulacje (regulaminy, warunki sprzedaży, istotne dla kontrahentów regulacje RODO.

Po złożeniu kompletnego i poprawnie wypełnionego wniosku o wpis do rejestru do 1 dnia roboczego po dniu złożenia wniosku dane Twojej firmy zostaną wpisane do CEIDG i od tego dnia (od wpisania) możliwe jest rozpoczęcie prowadzenia działalności.

Czytaj także:

 Poradnik – Wybór formy działalności

Poradnik – Obciążenia publiczno-prawne, świadczenia podatku, składki – zestawienie

 Poradnik – Formy opodatkowania działalności

2.2. Spółka cywilna

Spółkę cywilną mogą utworzyć co najmniej 2 osoby fizyczne bądź prawne. Spółka cywilna nie podlega rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym, jednak wspólnicy spółki będący osobami fizycznymi  bądź osobiście prowadzącymi działalność gospodarczą podlegają wpisowi do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Do rejestracji spółki cywilnej nie jest wymagany kapitał.

Aby zarejestrować wspólników jako przedsiębiorców działających w spółce należy przede wszystkim uzyskać ich wpis do CEIDG, przedstawić na piśmie umowę spółki, dokonać zgłoszenia identyfikacyjnego do właściwego urzędu skarbowego. W umowie trzeba zawrzeć m.in. informację o wspólnikach, cel gospodarczy, jaki spółka ma realizować, okres funkcjonowania spółki, zakres działalności według PKD, kwestie podziału zysków i wielości wniesionych wkładów.

Zakres działalności PKD nie musi się w pełni pokrywać z PKD wspólników, ale co najmniej jeden wspólnik musi mieć daną działalność wpisaną w swoim zakresie prowadzenia działalności.

Wspólnicy spółki cywilnej mają do wyboru opodatkowanie dochodu na zasadach według skali podatkowej, liniowo lub w formach zryczałtowanych (karta podatkowa czy ryczałt od przychodów ewidencjonowanych).

Za zobowiązania zaciągnięte przez spółkę odpowiadają wszyscy wspólnicy swym majątkiem wspólnym oraz każdy ze wspólników z osobna majątkiem osobistym - bez żadnych ograniczeń o czym szerzej w art. 864 i n. Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.

Czytaj także:

 Umowa spółki cywilnej – wzór z komentarzem prawnym

 Eksperta prawa odpowiada - Działalność gospodarcza, a spółka cywilna

2.3. Spółki prawa handlowego

 Instrukcja - Jaka forma prawna będzie odpowiednia dla Twojej działalności?

W spółkach osobowych (spółka jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna) podstawowe znaczenie mają wspólnicy, ich kwalifikacje i wykonywana praca. Co do zasady za zobowiązania spółki osobowej wspólnicy odpowiadają całym swoim majątkiem. W spółkach kapitałowych (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, prosta spółka akcyjna oraz akcyjna) najważniejszym elementem jest kapitał pochodzący od wspólników, na którym opiera się funkcjonowanie spółki. Wspólnicy spółki kapitałowej nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania spółki o czym stanowi art. art. 151 § 4 oraz art. 301 § 5 Ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych. Ryzykują jedynie wniesionym wkładem, którego mogą nie odzyskać w razie niepowodzenia.

Patrz bliżej mikroporady.pl:

 Wyszukiwarka – Wzory - Umowy Spółki

Spółka handlowa to jedna z form współdziałania w celu zarobkowym co najmniej dwóch osób, za wyjątkiem spółki z o.o. i akcyjnej, które może założyć jeden podmiot, o ile założyciel sam nie jest jednoosobową spółką z o.o. Spółka powstaje w wyniku zawarcia umowy, w której wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu przez wniesienie wkładów oraz ewentualnie przez współdziałanie w inny określony sposób. Funkcjonowanie spółek handlowych regulują przepisy prawa, a także wspólnicy bądź akcjonariusze w umowie albo statucie spółki.

2.4. Firma rodzinna

Przedsiębiorstwo rodzinne to szczególny rodzaj prowadzenia działalności gospodarczej. W takiej strukturze zarządzanie firmą pozostaje w rękach najbliższych spokrewnionych ze sobą osób, które posiadają kontrolę nad własnością w firmie i wspólnie dbają o interesy przedsiębiorstwa. Przedsiębiorstwo rodzinne może być prowadzone w dowolnej formie prawnej. Istotne jest to, że decydująca część kapitału, uprawnień kierowniczych, decyzyjnych, organizatorskich pozostaje w rękach jednej rodziny. W takim modelu możliwe jest swobodne dokonanie podziału obowiązków i uprawnień pomiędzy członkami rodziny prowadzącymi wspólnie firmę. Można powierzyć sprawy księgowe żonie, zamówienia córce, a dostawy i zaopatrzenia bratu. Produkty może wytwarzać mama, ciocia i babcia.

Dobrą formą jest tu jednoosobowa działalność przedsiębiorcy z rejestracją zgłoszonych osób współpracujących do ubezpieczeń, z jednoczesnym z korzystaniem z ulg na start.

2.5. Zakład pracy

Nic nie stoi też na przeszkodzie, aby zatrudniać obok wspólników i członków rodziny  pracowników na podstawie umowy o pracę. Do wyboru pozostaje kilka wariantów umowy o pracę, m.in. na czas określony lub nieokreślony. Wraz z zatrudnieniem pracownika powstaje obowiązek prowadzenia dokumentacji związanej ze stosunkiem pracy oraz akt osobowych pracownika. Zgodnie z kodeksem pracy w umowie o pracę należy wskazać rodzaj pracy, miejsce wykonywania pracy, wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy ze wskazaniem składników wynagrodzenia, wymiar czasu pracy, termin rozpoczęcia pracy. Szczegółowe zasady dotyczące umowy o pracę regulują przepisy Działu II Ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy.

Słowniczek – Kierownik zakładu pracy

2.6. Inne

Decydując się na „zatrudnianie samozatrudnionego” trzeba pamiętać, że jest to czymś innym niż typowa umowa zlecenia. Samozatrudnienie występuje, gdy osoba fizyczna podejmuje działalność gospodarczą na własny rachunek i na własne ryzyko i wykonuje sama, osobiście, określone czynności na rzecz innego podmiotu w ramach prowadzonej przez siebie samodzielnie działalności. Istotą jest to, że takie osoby prowadzą samodzielnie działalność gospodarczą (są wpisane do ewidencji działalności gospodarczej), która jest dla nich podstawą odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne i zaliczek na podatek dochodowy w określony sposób i w wybranej formie. W związku z tym pracodawca nie jest zobowiązany ani do odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne samozatrudnionego, ani zaliczek na podatek dochodowy. W takiej relacji jedynym obowiązkiem pracodawcy jest zapłata wynagrodzenia po przedstawieniu faktury.

Możliwe jest oczywiście udzielanie zleceń i zlecanie wykonania dzieła osobom, których udział i praca w przedsięwzięciu tylko okresowo, periodycznie jest niezbędna. Takie umowy mogą zostać zawarte zarówno z grafikiem, jak i informatykiem, który opracuje projekt graficzny i wykona Twoją stronę internetową.

Czytaj także:

 Umowa o opracowanie logo – wzór z komentarzem prawnym

 Umowa o współpracy – wzór z komentarzem prawnym

3.1. Startup jako realizacja pomysłu na biznes

Startup to tworzenie bądź już przedsiębiorstwa produkcyjnego lub usługowego lub tymczasowa „organizacja’’ procesu badawczego i wdrażania projektu (produktu) realizowana w celu poszukiwania modelu biznesowego konkretnego przedsięwzięcia gwarantującego rozwój lub uruchomienie nowej produkcji, nowych usług lub wdrożenie nowego produktu i osiągnięcie zysków. Przedsiębiorstwa jako startup mogą być tworzone w dowolnej branży, jednak najczęściej związane są z nowymi technologiami informatycznymi i automatyzacji i automatyzacji procesów. W naszym projekcie także mamy do czynienia ze startupami, które będą świadczyły usługi za pośrednictwem Internetu. Do cech charakterystycznych startupu zalicza się m.in. niskie koszty własne finansowania rozpoczęcia działalności, wyższe niż w przypadku standardowych przedsięwzięć ryzyko, potencjalnie wyższy w stosunku do standardowych przedsięwzięć zwrot z inwestycji. Osiągnięcie pierwszego zysku, fuzja lub przejęcia (sprzedaż startupu) najczęściej oznaczają sukces, który powoduje, że przedsiębiorstwo przestaje być uważane za startup.

3.2. Logo, nazwa, domena internetowa – aspekty prawno-ochronne

Jeśli już podjąłeś decyzję, masz pomysł na swój własny biznes oparty na innowacyjnym produkcie lub usłudze, który z biegiem czasu będzie się rozwijał, powinieneś skupić się na podstawowych elementach, które nie tylko wyróżnią Twój pomysł (produkt, usługi), ale też zapewnią Twojej firmie rozpoznawalność i pozwolą wypromować markę.

Kwestia wyboru logo i nazwy dla firmy lub Twojego przedsięwzięcia to sprawa indywidualna, zależy tylko od Ciebie. Możesz stworzyć je sam lub skorzystać z pomocy specjalistów marketingu lub grafików, którzy na Twoje zlecenie przygotują i zaprezentują kilka wersji elementów charakteryzujących Twój produkt lub startup, abyś mógł wybrać najbardziej ciekawy i przykuwający uwagę. Chcąc mieć gwarancję indywidualności i wyjątkowości elementów odróżniających Twój biznes od innych nie zapominaj jednak o tym, aby Twoja nazwa i logo nie naruszały praw innych podmiotów na rynku.

3.3. Jak chronić swoje logo (znak słowno-graficzny tzw. logotyp),  nazwę, domenę internetową?

Po pierwsze ochrona znaku słowno-graficznego (dalej: logotypu) może wynikać z prawa autorskiego, jeśli logo i nazwę będzie można określić jako utwory, a więc przedmioty prawa autorskiego. Utwór prawa autorskiego musi mieć charakter twórczy (być przejawem twórczej działalności człowieka), indywidualny (niepowtarzalny), a przy tym być ustalony i utrwalony w odpowiedniej postaci.

Pamiętaj, że w przypadku, gdy logo lub tylko jego grafikę tworzy dla Ciebie grafik, to on jest jego twórcą. Zadbaj więc, aby w umowie o wykonanie logo zamieścić odpowiednie zapisy dotyczące przeniesienia autorskich praw majątkowych. Warto rozważyć także zamieszczenie w umowie (bądź zawarcie osobnej umowy) o nie wykonywaniu autorskich praw osobistych w stosunku do danego dzieła lub o przekazanie wykonywania autorskich praw osobistych nabywcy utworu graficznego (logo), a więc Tobie. Dodatkowo można także w takiej umowie wskazać karę umowną, której zapłaty będziesz mógł dochodzić w przypadku niewywiązywania się z umowy przez autora (np. grafika lub agencję marketingową przygotowującą m.in. Twoje logo).

3.4. Jak chronić swój startup w sferze własności intelektualnej?

3.4.1. Rejestracja znaków towarowych

Kolejnym istotnym zabezpieczeniem praw majątkowych do logo i elementów „tożsamości” Twojego startupu może być rejestracja znaku towarowego. Dotyczy to zarówno logotypu, nazwy, jak też domeny internetowej czy nazwy produktu lub usługi. Jeśli domena Twojej strony internetowej odpowiadać będzie nazwie przedsiębiorstwa, produktu lub Twojej firmie zabezpieczonej znakiem towarowym, to ochrona taka rozciągnie się równie na domenę internetową, pod warunkiem, że domena faktycznie będzie zawierać znak towarowy (nazwę), który nie będzie ogólnoinformacyjnym ogólnym znakiem opisowym. 

Organem właściwym do udzielania praw ochronnych na wzory użytkowe, przemysłowe, patenty i  znaki towarowe jest Urząd Patentowy RP. Zapewnienie znakom towarowym (kogo) odpowiedniej ochrony prawnej przede wszystkim pozwala uniknąć naruszeń ze strony osób trzecich, ale także pozwala na czerpanie korzyści majątkowych z ich wykorzystania (zysk np. z franczyzy).

Czym dokładnie jest znak towarowy? Znakiem towarowym może być każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, w szczególności: wyraz, rysunek, ornament, kompozycja kolorystyczna, forma przestrzenna, w tym forma towaru lub opakowania, a także melodia lub inny sygnał dźwiękowy, jeżeli oznaczenie to umożliwia odróżnienie w obrocie towarów (produktów) jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa.

Co muszę zrobić, aby zarejestrować znak towarowy?

1.  Sprawdź i upewnij się, czy oznaczenie nie jest już zarejestrowane przez inną osobę lub podmiot. Pomoże Ci w tym profesjonalista (np. rzecznik patentowy, prawnik specjalizujący się w prawie własności przemysłowej). Nie jest to jednak zadanie trudne – przy wykorzystaniu dostępnych na stronie Urzędu Patentowego baz danych jesteś w stanie wykonać ten pierwszy krok samodzielnie.
2.  Wypełnij podanie w celu zgłoszenia znaku towarowego. Pamiętaj o opłacie.
3.  Od tego momentu Urząd Patentowy zajmuje się rozpoznaniem Twojego podania. W pierwszej kolejności weryfikuje podanie pod kątem formalno-prawnym i ogłasza dokonanie zgłoszenia. Ma to umożliwić zgłaszanie ewentualnych uwag  zastrzeżeń przez osoby trzecie, które mają podstawy do sprzeciwu przeciwko rejestracji danych znaków towarowych. Kolejny etap to już merytoryczna ocena zgłoszenia.
4.  Jeśli Urząd nie stwierdzi przeszkód w rejestracji znaków towarowych, ogłoszenie o zgłoszeniu znaku towarowego zostaje opublikowane w Biuletynie Urzędu Patentowego RP.
5.  Od momentu ogłoszenia, w terminie 3 miesięcy osoby trzecie mogą zgłaszać sprzeciw wobec zgłoszenia znaku towarowego. Po bezskutecznym upływie tego terminu lub w przypadku oddalenia sprzeciwu, Urząd Patentowy dokonuje rejestracji znaku towarowego.

Czytaj także:

 Instrukcja - Zgłoszenie wynalazku, wzoru użytkowego, towarowego, przemysłowego oraz procedury uzyskania patentu, prawa ochronnego lub z rejestracji (część A)

 Instrukcja - Zgłoszenie wynalazku, wzoru użytkowego, towarowego, przemysłowego oraz procedury uzyskania patentu, prawa ochronnego lub z rejestracji (część B)

3.4.2. Oprogramowanie a ochrona prawa własności przemysłowej

Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowejstanowi wprost, że za wynalazki nie są uznawane m.in. oprogramowania do maszyn cyfrowych, jak i sposób przedstawienia informacji (art. 28 pkt 5 i 6 Prawa własności przemysłowej). Tym samym oprogramowanie w Europie aktualnie nie może zostać opatentowane, w USA istnieje możliwość opatentowania oprogramowania. Także pewno możliwości daje tzw. mały patent w Genewie w WIPO np. wniosek PCT.

Stosownie do treści art. 102 Prawa własności przemysłowej, nie można zaliczyć oprogramowania (programów komputerowych) do wytworów, a zatem i do  wzorów przemysłowych, a w konsekwencji nie można objąć ich prawem z rejestracji.

Pozostaje zatem kwestia prawa ochronnego na wzory użytkowe. Zgodnie z art. 94 ust. 1 Prawa własności przemysłowej wzorem użytkowym jest nowe nadające się do przemysłowego zastosowania rozwiązanie o charakterze technicznym, dotyczące kształtu lub budowy przedmiotu o trwałej postaci albo  przedmiotu składającego się ze związanych ze sobą funkcjonalnie części o trwałej postaci. Wymóg postaci przedmiotu uważa się za zachowany także wówczas, gdy wytwór według wzoru użytkowego zdefiniowany jest przestrzennie przez powtarzalne elementy o stałym stosunku rozmiarów. Wymóg trwałej postaci przedmiotu uważa się za zachowany także wówczas, gdy wytwór według wzoru użytkowego zmienia swoją postać w związku z korzystaniem zgodnym z przeznaczeniem.

Tymczasem standardowo oprogramowanie nie ma charakteru technicznego, a aplikacje to zazwyczaj czysty kod. Wobec tego jeżeli nie ma charakteru technicznego, to nie może zostać uznane za wzór użytkowy. Trzeba przy tym wskazać, że pewne połączenie w funkcjonalną, nowatorską całość przy zastosowaniu nowej technologii lub rozwiązania technicznego czasem otwiera drogę do rozważenia możliwości traktowania oprogramowania jako wzoru przemysłowego.

Co do zasady zatem samo oprogramowanie jako takie nie korzysta z ochrony patentowej, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji. Natomiast opatentować można rozwiązanie techniczne, którego częścią jest oprogramowanie. Nie będzie to jednak miało miejsca w przypadku oprogramowania udostępnianego w chmurze.

Nie stoi to jednak na przeszkodzie, aby odpowiedni symbol kodu, czy przyjęta nazwa oprogramowania oraz oczywiście nazwa przedsiębiorstwa została utrwalona w formie tzw. znaku słowno-graficznego i zgłoszona do rejestracji jako znak towarowy. Na znak towarowy można uzyskać prawo ochronne. W tym przypadku liczy się pierwszeństwo zgłoszenia.

3.4.3. Prawa autorskie a ochrona oprogramowania

Zarówno bazy danych, programy komputerowe (oprogramowanie, aplikacje), jak i warstwa graficzna tego oprogramowania jako utwór stanowią przedmiot prawa autorskiego, a zatem podlegają jego ochronie. Zgodnie z art. 1 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych utworem jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory m.in. wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe).

Zgodnie z art. 74 ust 2 Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Natomiast idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie. Tym samym sam pomysł na program komputerowy nie podlega ochronie (stąd tak ważne są umowy o zachowaniu poufności).

Prawa majątkowe do programu komputerowego stworzonego przez pracownika w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy przysługują pracodawcy, o ile umowa nie stanowi inaczej. Inaczej będzie w przypadku, gdy stworzenie programu komputerowego powierzymy na podstawie umowy o dzieło bądź zlecenia lub umowy o świadczenie usług. Wówczas prawa autorskie (osobiste i majątkowe) będą przysługiwały twórcy tego oprogramowania, a przedsiębiorca zlecający jego utworzenie powinien uzyskać autorskie prawa majątkowe do tego oprogramowania najlepiej na postawie umowy przeniesienia autorskich praw majątkowych, względnie na podstawie umowy licencji. W tym pierwszym przypadku - przeniesienia majątkowych praw autorskich (autorskie prawa osobiste są niezbywalne) to ich zbycie, a tym samym autor programista (zbywca) traci te prawa a nabywca (tu: przedsiębiorca) je nabywa. W przypadku umowy licencyjnej (zezwolenie na korzystanie) - autor programista (licencjodawca) zachowuje majątkowe prawa autorskie, a jedynie upoważnia licencjobiorcę (tu: przedsiębiorcę) do korzystania z tych praw na wskazanych polach eksploatacji, a druga strona jest upoważniona do korzystania z tych praw. Przy czym licencji niewyłącznej można udzielić wielu osobom (licencja niewyłączna), lub tylko jednej osobie na czas trwania umowy (licencja wyłączna).

Należy zatem zawsze pamiętać, że w przypadku, gdy wspólnik-pomysłodawca (wspólnicy-pomysłodawcy) samodzielnie nie opracowują kodu źródłowego do oprogramowania, a zlecają jego wykonanie podwykonawcy, wówczas powinni zadbać o umowę przeniesienia praw autorskich, tak aby legalnie i jak właściciel dysponować majątkowymi prawami autorskimi do utworzonego kodu źródłowego. Zawarcie umowy licencyjnej nawet wyłącznej wiąże się jednak z ryzykiem wypowiedzenia takiej umowy lub też jej terminowością. W takiej sytuacji autor kodu źródłowego będzie mógł odmówić kontynuacji takiej licencji i wykorzystać swój kod na przetartym już rynku, albo też wywindować wysokość wynagrodzenia za udzielenie licencji albo zawrzeć z innym podmiotem licencję wyłączną, która uniemożliwi zawieranie umowy licencji z innymi podmiotami na czas trwania takiej umowy..

Zgodnie z art. 74 ust. 4 Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych autorskie prawa majątkowe do programu komputerowego, z zastrzeżeniem przepisów art. 75 ust. 2 i 3 tej Ustawy, obejmują prawo do:

1. trwałego lub czasowego zwielokrotnienia programu komputerowego w całości lub w części jakimikolwiek środkami i w jakiejkolwiek formie; w zakresie, w którym dla wprowadzania, wyświetlania, stosowania, przekazywania i przechowywania programu komputerowego niezbędne jest jego zwielokrotnienie, czynności te wymagają zgody uprawnionego;
2. tłumaczenia, przystosowywania, zmiany układu lub jakichkolwiek innych zmian w programie komputerowym, z zachowaniem praw osoby, która tych zmian dokonała;
3. rozpowszechniania, w tym użyczenia lub najmu, programu komputerowego lub jego kopii.

Przy czym zgodnie z art. 77 2 Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych ochrona przyznana bazom danych spełniającym cechy utworu nie obejmuje programów komputerowych używanych do sporządzenia lub obsługi baz danych dostępnych przy pomocy środków elektronicznych.

3.5. Finansowanie startupu

Jedną z najbardziej rozpowszechnionych i popularnych metod finansowania projektów rozpoczynających funkcjonowanie jako startup jest korzystanie z dotacji ze środków unijnych, a także z tzw.  venture capital lub z pomocy tzw. „aniołów biznesu”.

3.5.1. Środki unijne

Od momentu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej przedsiębiorcy obok samorządów stanowią głównych beneficjentów funduszy unijnych. Według informacji rozpowszechnianych m.in. przez Ministerstwo Finansów, w kolejnych  latach dotychczasowy system wsparcia przedsiębiorców ma zacząć zmieniać się z dotacji w stronę wsparcia poza dotacyjnego poprzez kredyty, poręczenia i pożyczki udzielane przez pośredników finansowych, w tym banki oraz fundusze pożyczkowe i poręczeniowe na preferencyjnych warunkach, korzystniejszych od tych panujących na rynku komercyjnym.

Obecnie w ramach funduszy europejskich wydatkowane są środki m.in. na rozwój działalności firmy (zakup sprzętu, doposażenia) oraz informatyzację (wprowadzenie e-handlu, portale e-usługowe). Jeśli jesteś zainteresowany uzyskaniem dotacji unijnej na swoją działalność, warto udać się do jednego z punktów informacyjnych, w którym dowiesz się nie tylko o możliwości uzyskania wsparcia finansowego, ale także o dotowanych szkoleniach, konkursach i kursach.

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) dysponuje bogatą ofertą dotacji dla mikro, małych oraz średnich przedsiębiorców, w tym przede wszystkim projektów realizowanych w formie startupu.  Uzyskanie dotacji oczywiście poprzedzone jest spełnieniem szeregu wymogów formalnych, a więc uciążliwą dla beneficjenta procedurą przygotowania dokumentów oraz składania wniosków. jednak nie jest to cała procedura, ponieważ przedsiębiorca uzyskujący środki z funduszy unijnych zobowiązany jest do wykonania danego przedsięwzięcia w określonym czasie, z czego jest skrupulatnie sprawdzany.

W przypadku niewywiązania się z umowy o dofinansowania jednostka wdrażająca może wydać decyzję na podstawie, której beneficjent będzie zobowiązany do zwrotu uzyskanego dofinansowania wraz z odsetkami. Dlatego też najlepszym i najskuteczniejszym rozwiązaniem dla mikroprzedsiębiorców jest zawarcie umowy z firmą, która zajmuje się sporządzaniem wniosków oraz prowadzeniem wszelkich późniejszych kontaktów z instytucją wdrażającą. Istotne w takim przypadku jest odpowiednie sporządzenie umowy, na podstawie której przedsiębiorca zajmujący się profesjonalnie uzyskiwaniem środków europejskich zobowiąże się również do nadzoru nad wszelkimi kontaktami beneficjenta z instytucją wdrażającą w trakcie wykonywania danego projektu. Pomoże to uchronić mikroprzedsiębiorcę przed ewentualnymi błędami w składanych dokumentach do instytucji wdrażającej.

W opisywanym projekcie, jednym z przedmiotów działalności spółki jest właśnie świadczenia pomocy przedsiębiorcom w zakresie pozyskiwania finansowania ze środków UE. Zanim jednak zaczniesz pomagać innymi, sam musisz dokładnie opanować całą procedurę.

PARP prowadzi różne nabory wniosków o dofinansowanie w ramach działań programów: ,,Inteligentny Rozwój'', ,,Polska Wschodnia'' oraz „Wiedza Edukacja Rozwój”. Program ,,Inteligentny Rozwój''  oraz „Wiedza Edukacja Rozwój” kierowane są do wszystkich mikro, małych i średnich przedsiębiorców w całej Polsce, natomiast ,,Polska Wschodnia'' do tych z województwa: lubelskiego, warmińsko – mazurskiego, świętokrzyskiego, podkarpackiego oraz podlaskiego.

Najodpowiedniejszym programem dla startupów jest „Inteligentny Rozwój”.

Program jest Jest  finansowany ze środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, co determinuje jego innowacyjny charakter oraz ze środków krajowych. Projekty finansowane przez ten program są dzielone na dwie grupy.

Pierwszą stanowią te, które przyczyniają się przede wszystkim do rozwoju realizujących je podmiotów. Dotyczy to na przykład przedsiębiorstw, które poprzez inwestycje, opracowanie i wdrożenie innowacyjnych produktów lub usług, czy współpracę z jednostkami badawczo-rozwojowymi zdobywają nowe rynki i ulepszają swoje produkty.

Drugą grupę stanowią przedsięwzięcia, których realizatorzy pełnią jedynie funkcję wykonawcy, usług wsparcia lub pośrednika w dostarczaniu konkretnych rozwiązań dla wybranych grup adresatów. Przykładem mogą być projekty realizowane przez Instytucje Otoczenia Biznesu świadczące bezpłatne lub częściowo dofinansowane usługi doradcze czy podmioty wdrażające instrumenty finansowe udzielające wsparcia w formie pożyczek, poręczeń bądź też ,,wejść’’ kapitałowych.

Warto również na bieżąco śledzić aktualne terminy naborów wniosków do poszczególnych programów, korzystając z oficjalnej strony internetowej Polksiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.

3.5.2. Venture capital - finansowanie działalności startupu

Kolejną możliwością finansowania jest skorzystanie z tzw. Venture capital (kapitał wysokiego ryzyka). Są to zamknięte fundusze, których działalność polega na przeznaczaniu pieniędzy przez grupę inwestorów (z reguły kilku lub kilkunastu) na inwestycje określonego typu - niepewne, ale mogące przynieść duży zysk. Fundusze venture capital poprzez objęcie udziałów oraz akcji prywatnych lub prywatyzowanych firm, dzielą wraz z przedsiębiorcą ryzyko związane z działalnością gospodarczą, bez oczekiwania dodatkowych gwarancji czy zabezpieczeń. Inwestorzy, stający się współwłaścicielami firmy, wiedząc, że kapitał, który inwestują, jest obarczony wysokim ryzykiem, liczą na współpracę z przedsiębiorcą, pomysłodawcą projektu, jak też współfinansującymi, innymi udziałowcami firmy. Połączone działania mają przyczynić się do podniesienia wartości przedsiębiorstwa i maksymalizacji korzyści długoterminowych. Co do zasady fundusze venture capital nie angażują się w zarządzanie bezpośrednie w firmie, jednak utrzymują kontrolę nad firmą przez udział swoich przedstawicieli w radach nadzorczych spółek.

Czasami bardziej angażują się tzw. indywidualni inwestorzy finansowi- ,,anioły biznesu’’, którzy chcą wesprzeć projekt na starcie.

Czytaj także:

 Słowniczek - Anioł biznesu

Słowniczek - Venture Capital

Celem inwestowania jest wzrost rynkowej wartości przedsiębiorstwa. Zyski, które udaje się wypracować, są z reguły przeznaczane w całości na dalszy jej rozwój (a więc nie są wypłacane żadne dywidendy).

Fundusze venture capital tworzone są zarówno przez podmioty prywatne, jak i publiczne. Praktyka pokazuje, że po kilku latach (średnio 3-7) fundusze decydują się na wystąpienie z przedsiębiorstwa, część akcji wprowadzają na giełdę, część udziałów sprzedają. Bardzo często zwiększenie wartości firmy powoduje, że przedsiębiorca nie ma możliwości wykupu wszystkich lub większości udziałów od pierwotnych inwestorów, może jednak wejść w posiadanie ich części. 

W przypadku startupów bardzo często finansowanie dotyczy przede wszystkim wejścia przedsiębiorcy na rynek. Pamiętaj więc, że inwestorzy z funduszu venture capital są gotowi sfinansować końcowe prace nad rozwojem produktu i związane z uruchomieniem przedsiębiorstwa na dużą skalę.

Czytaj także:

Poradnik – Przykładowe Rodzaje Finansowania Działalności

3.6. Świadczenie usług drogą elektroniczną

W opisywanym przykładzie, spółka wspiera startupy zajmujące się świadczeniem e – usług. Świadczenie e – usług, nie jest niczym innym jak świadczenie usług drogą elektroniczną w rozumieniu przepisów ustawy z zadnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną .

Zgodnie bowiem z art. 2 pkt 4 Ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną świadczenie usługi drogą elektroniczną należy rozumieć jako wykonanie usługi świadczonej bez jednoczesnej obecności stron (na odległość), poprzez przekaz danych na indywidualne żądanie usługobiorcy, przesyłanej i otrzymywanej za pomocą urządzeń do elektronicznego przetwarzania, włącznie z kompresją cyfrową, i przechowywania danych, która jest w całości nadawana, odbierana lub transmitowana za pomocą sieci telekomunikacyjnej w rozumieniu ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne.

W konsekwencji przedsiębiorca chcąc wdrożyć swój pomysł poprzez świadczenie usług przez Internet, będzie musiał wypełnić obowiązku nałożone ww. Ustawą. Tym samym na przedsiębiorcy będą ciążyły obowiązki, o których mowa w art. 5-11 Ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną, w tym Przedsiębiorca świadczący usługi drogą elektroniczną zobowiązany jest:

• w sposób wyraźny, jednoznaczny i bezpośrednio dostępny poprzez system teleinformatyczny, którym posługuje się usługobiorca podać usługobiorcy m.in. informacje dotyczące swoich adresów elektronicznych, firmy oraz siedziby i adresu;
• zapewnić usługobiorcy dostęp do aktualnej informacji o szczególnych zagrożeniach związanych z korzystaniem z usługi świadczonej drogą elektroniczną; oraz o funkcji i celu oprogramowania lub danych niebędących składnikiem treści usługi, wprowadzanych przez usługodawcę do systemu teleinformatycznego, którym posługuje się usługobiorca;
• w razie, gdy wymaga tego właściwość usługi umożliwić nieodpłatnie usługobiorcy korzystania przez usługobiorcę z usługi świadczonej drogą elektroniczną, w sposób uniemożliwiający dostęp osób nieuprawnionych do treści przekazu składającego się na tę usługę, w szczególności przy wykorzystaniu technik kryptograficznych odpowiednich dla właściwości świadczonej usługi, a także jednoznaczną identyfikację stron usługi świadczonej drogą elektroniczną oraz potwierdzenie faktu złożenia oświadczeń woli i ich treści, niezbędnych do zawarcia drogą elektroniczną umowy o świadczenie tej usługi, w szczególności przy wykorzystaniu kwalifikowanego podpisu elektronicznego;
• umożliwić nieodpłatnie usługobiorcy zakończenie, w każdej chwili, korzystania z usługi świadczonej drogą elektroniczną;
• określić i nieodpłatnie udostępnić usługobiorcy, jeszcze przed zawarciem umowy, regulamin świadczenia usług drogą elektroniczną

Regulamin usług świadczonych drogą elektroniczną jest bardzo ważnym dokumentem, ponieważ przedsiębiorca świadczący usługi drogą elektroniczną zobowiązany jest świadczyć usługi zgodnie z tym regulaminem. Co ważne usługobiorca nie jest związany tymi postanowieniami regulaminu, które nie zostały mu udostępnione przed zawarciem umowy.

Regulamin powinien określać w szczególności:

1. rodzaje i zakres usług świadczonych drogą elektroniczną;
2. warunki świadczenia usług drogą elektroniczną, w tym:
   - wymagania techniczne niezbędne do współpracy z systemem teleinformatycznym, którym posługuje się usługodawca,
   - zakaz dostarczania przez usługobiorcę treści o charakterze bezprawnym;
3. warunki zawierania i rozwiązywania umów o świadczenie usług drogą elektroniczną;
4. tryb postępowania reklamacyjnego.

Wzór Regulaminu świadczenia usług drogą elektroniczną można pobrać tu:

 Regulamin świadczenia usług drogą elektroniczną

3.7. Zapewnienie ochrony danych osobowych

Przedsiębiorca oferujący świadczenie usług drogą elektroniczną powinien również pamiętać o regulacjach dotyczących ochrony danych osobowych. Dane osobowe klientów usług świadczonych drogą elektroniczną mogą być przetwarzane przez dostawcę tych usług w celu i zakresie określonym w Ustawie o świadczeniu usług drogą elektroniczną, a przy tym zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 94/46/WE („Ogólne Rozporządzenie o Ochronie Danych, „RODO”) oraz ustawy wdrażającej RODO - ustawy  z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. poz. 1000).

Przedsiębiorca świadczący usługi drogą elektroniczną może przetwarzać następujące dane osobowe usługobiorcy niezbędne do nawiązania, ukształtowania treści, zmiany lub rozwiązania stosunku prawnego między nimi:

• nazwisko i imiona usługobiorcy;
• numer ewidencyjny PESEL lub - gdy ten numer nie został nadany - numer paszportu, dowodu osobistego lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość;
• adres zameldowania na pobyt stały;
• adres do korespondencji, jeżeli jest inny niż adres zameldowania na pobyt stały;
• dane służące do weryfikacji podpisu elektronicznego usługobiorcy;
• adresy elektroniczne usługobiorcy.

W celu realizacji umów lub dokonania innej czynności prawnej z usługobiorcą, przedsiębiorca świadczący usługi droga elektroniczną może przetwarzać inne dane niezbędne ze względu na właściwość świadczonej usługi lub sposób jej rozliczenia.

Przy czym przedsiębiorca świadczący usługi drogą elektroniczną zobowiązany jest wyróżnić i oznaczyć te spośród danych, jako dane, których podanie jest niezbędne do świadczenia usługi drogą elektroniczną (niezbędne ze względu na sposób funkcjonowania systemu teleinformatycznego zapewniającego świadczenie usługi drogą elektroniczną lub właściwość usługi).

Dane osobowe niezbędne do celów reklamy, badania rynku oraz zachowań i preferencji usługobiorców z przeznaczeniem wyników tych badań na potrzeby polepszenia jakości usług świadczonych przez usługodawcę mogą być przetwarzane na podstawie uzasadnionego interesu przedsiębiorcy lub za zgodą usługobiorcy.

Przesyłanie informacji handlowych takich jak np. newsletter wymaga zgody klienta, a klauzula wyrażenia zgody powinna być przygotowana w zwięzłej, przejrzystej, zrozumiałej i łatwo dostępnej formie, jasnym i prostym językiem.

Przedsiębiorca świadczący usługi drogą elektroniczną może przetwarzać następujące dane charakteryzujące sposób korzystania przez usługobiorcę z usługi świadczonej drogą elektroniczną (dane eksploatacyjne):

1. oznaczenia identyfikujące usługobiorcę nadawane na podstawie danych, o których mowa w ust. 1 art. 18 Ustawy o świadczeniu usług drogą elektroczniczną;
2. oznaczenia identyfikujące zakończenie sieci telekomunikacyjnej lub system teleinformatyczny, z którego korzystał usługobiorca;
3. informacje o rozpoczęciu, zakończeniu oraz zakresie każdorazowego korzystania z usługi świadczonej drogą elektroniczną;
4. informacje o skorzystaniu przez usługobiorcę z usług świadczonych drogą elektroniczną.

Po zakończeniu korzystania z usługi świadczonej drogą elektroniczną usługodawca może przetwarzać tylko te spośród danych, które są:

1. niezbędne do rozliczenia usługi oraz dochodzenia roszczeń z tytułu płatności za korzystanie z usługi;
2. niezbędne do celów reklamy, badania rynku oraz zachowań i preferencji usługobiorców z przeznaczeniem wyników tych badań na potrzeby polepszenia jakości usług świadczonych przez usługodawcę, za zgodą usługobiorcy za wyraźna zgodą usługobiorcy;
3. niezbędne do wyjaśnienia okoliczności niedozwolonego korzystania z usługi, o którym mowa w art. 21 ust. 1;
4. dopuszczone do przetwarzania na podstawie odrębnych ustaw lub umowy.

Jednocześnie przedsiębiorca działający jako administrator danych osobowych powinien dopełnić obowiązek informacyjny, o którym mowa w art. 13 RODO, tj. zbierając dane od osoby, której dane dotyczą powinien jej podać następujące informacje: 

• swoją tożsamość i dane kontaktowe oraz, gdy ma to zastosowanie, tożsamość i dane kontaktowe swojego przedstawiciela;
• gdy ma to zastosowanie – dane kontaktowe inspektora ochrony danych;
• cele przetwarzania danych osobowych, oraz podstawę prawną przetwarzania;
• jeżeli przetwarzanie odbywa się na podstawie art. 6 ust. 1 lit. f) RODO – prawnie uzasadnione interesy realizowane przez administratora lub przez stronę trzecią;
• informacje o odbiorcach danych osobowych lub o kategoriach odbiorców, jeżeli istnieją;
• gdy ma to zastosowanie – informacje o zamiarze przekazania danych osobowych do państwa trzeciego lub organizacji międzynarodowej oraz o stwierdzeniu lub braku stwierdzenia przez Komisję odpowiedniego stopnia ochrony lub w przypadku przekazania, o którym mowa w art. 46, art. 47 lub art. 49 ust. 1 akapit drugi RODO, wzmiankę o odpowiednich lub właściwych zabezpieczeniach oraz o możliwościach uzyskania kopii danych lub o miejscu udostępnienia danych;
• okres, przez który dane osobowe będą przechowywane, a gdy nie jest to możliwe, kryteria ustalania tego okresu;
• informacje o prawie do żądania od administratora dostępu do danych osobowych dotyczących osoby, której dane dotyczą, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania lub o prawie do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania, a także o prawie do przenoszenia danych;
• jeżeli przetwarzanie odbywa się na podstawie art. 6 ust. 1 lit. a) RODO lub art. 9 ust. 2 lit. a) RODO – informacje o prawie do cofnięcia zgody w dowolnym momencie bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem;
• informacje o prawie wniesienia skargi do organu nadzorczego;
• informację, czy podanie danych osobowych jest wymogiem ustawowym lub umownym lub warunkiem zawarcia umowy oraz czy osoba, której dane dotyczą, jest zobowiązana do ich podania i jakie są ewentualne konsekwencje niepodania danych;
• informacje o zautomatyzowanym podejmowaniu decyzji, w tym o profilowaniu, o którym mowa w art. 22 ust. 1 i 4 RODO, oraz – przynajmniej w tych przypadkach – istotne informacje o zasadach ich podejmowania, a także o znaczeniu i przewidywanych konsekwencjach takiego przetwarzania dla osoby, której dane dotyczą.

Jeżeli przedsiębiorca będący administratorem (danych osobowych) planuje dalej przetwarzać dane osobowe w celu innym niż cel, w którym dane osobowe zostały zebrane, przed takim dalszym przetwarzaniem informuje on osobę, której dane dotyczą, o tym innym celu oraz udziela jej wszelkich innych stosownych informacji, o których mowa w ust. 2 art. 13 RODO.

Porada Zasady przetwarzania i udostępniania danych osobowych, tworzenia zbiorów

 Procedura/Regulamin w zakresie bezpieczeństwa i ochrony informacji

 Słowniczek – RODO

 Rozporządzenie o ochronie danych osobowych

Przepisy prawa:

Stan prawny – 31 października 2022 r.