Jak założyć winnicę i zostać producentem wina?

Niniejsze opracowanie zawiera kompleksową analizę otoczenia prawnego dla realizacji przedsięwzięć gospodarczych na przykładzie konkretnego pomysłu na biznes. Omawiany projekt zakłada prowadzenie działalności gospodarczej polegającej na produkcji wina, wprowadzenia do obrotu i ich sprzedaży.

Z niniejszego opracowania mogą skorzystać te osoby, które chciałyby prowadzić działalność gospodarczą polegającą na produkcji wina oraz ich sprzedaży.

Z analizy dowiesz się, jakie akty prawa regulują działalność w zakresie produkcji i odsprzedaży wina oraz z jakimi regulacjami prawa powinieneś się wcześniej zapoznać. 

W niniejszym opracowaniu uwzględniono wymogi dotyczące produkcji, wprowadzania produktów do obrotu, zakazy i ograniczenia związane z prowadzeniem takiej działalności, obowiązki związane z dokonywaniem zgłoszeń do właściwych rejestrów oraz informacje w zakresie znakowania opakowań.

Przeczytaj poniższe opracowanie i wraz z nami zaplanuj swój biznes, realizując swoje marzenia!

Jeżeli chcesz rozpocząć prowadzenie działalności w zakresie produkcji wina, wprowadzenia ich na rynek oraz ich odsprzedaży, powinieneś na początek zadecydować, w jakiej formie chcesz prowadzić swoje przedsiębiorstwo.

Nie istnieją ograniczenia bądź zakazy, wskazujące w jakiej formie powinna być prowadzona przedmiotowa działalność.

To jest moment, aby zadecydować, czy chcesz prowadzić swoje przedsiębiorstwo samodzielnie, czy wraz z wspólnikami, a następnie wybrać formę najbliżej odpowiadającą Twoim oczekiwaniom i potrzebom.

Działalność przedstawiana w niniejszym opowiadaniu może być prowadzona w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej, spółki prawa handlowego (spółki kapitałowej (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna i prosta spółka akcyjna) oraz spółki osobowej (spółka jawna, komandytowa, komandytowo-akcyjna).

Czytaj także:

 Poradnik – Wybór formy działalności

Poradnik – Obciążenia publiczno-prawne, świadczenia podatku, składki – zestawienie

 Poradnik – Formy opodatkowania działalności

Jeżeli zdecydujesz się, że chcesz prowadzić działalność wraz z inną osobą, bardzo dobrym pomysłem może okazać się przygotowanie wstępnego projektu porozumienia o współpracy. Przygotowanie takiego dokumentu pozwoli Ci uniknąć konfliktów i nieporozumień w przyszłości.

Jednoosobowa działalność gospodarcza jest przedsiębiorstwem, które możesz prowadzić samodzielnie bądź według własnego uznania zatrudniać w nim pracowników/członków swojej rodziny.

 Wyszukiwarka – Wzory - Umowy Spółki wraz z komentarzami ekspertów prawa

2.1. Jednoosobowa działalność gospodarcza

Najprostszą formą prowadzenia działalności gospodarczej jest jednoosobowa działalność gospodarcza uregulowana w ustawie z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców, ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny („Kodeks cywilny”, „k.c.”), oraz ustawie o centralnej ewidencji i informacji o działalności gospodarczej i punkcie informacji dla przedsiębiorcy z dnia 6 marca 2018 r. Jednoosobowa działalność gospodarczej jest odpowiednia przede wszystkim dla małych przedsięwzięć, jednakże nie wyklucza to prowadzenia większej działalności w tej formie. Istotą jednoosobowej działalności gospodarczej jest działanie przedsiębiorcy we własnym imieniu i na własny rachunek. Oznacza to, że przedsiębiorca prowadzący działalność w tej formie jest jedyną osobą ponoszącą pełną odpowiedzialność związaną z prowadzeniem działalności. Zatem prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą będziesz wyłącznie uprawniony do podejmowania wszelkich decyzji, w tym w przedmiocie zarządzania firmą, jednakże będziesz również wyłącznie odpowiedzialnym z tytułu wszelkich zobowiązań związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, w tym zobowiązań finansowych.

Aby rozpocząć działalność gospodarczą w formie jednoosobowej działalności gospodarczej konieczne jest dokonanie wpisu do Centralnej Ewidencji i Działalności Gospodarczej („CEIDG”), czyli ewidencji przedsiębiorców będących osobami fizycznymi. Na marginesie warto przypomnieć, że termin „osoba fizyczna” stanowi prawne określenie człowieka od chwili urodzenia do chwili śmierci.

Wpisu dokonuje się na bezpłatny wniosek, którym jest formularz elektroniczny zamieszczony na stronie CEIDG. Dokonanie wpisu oznacza wprowadzenie do systemu teleinformatycznego danych ewidencyjnych oraz informacyjnych wskazanych w formularzu. Co do zasady wpis powinien nastąpić nie później niż w dniu roboczym następującym po dniu wpływu do CEIDG wniosku o wpis.

Istnieje kilka sposobów złożenia wniosku do CEIDG.

Po pierwsze, wniosek o wpis można przygotować przez Internet i złożyć go online. W tym celu konieczne jest uprzednie utworzenie i aktywowanie specjalnego konta w systemie informatycznym. Aby skorzystać z tego trybu musisz posiadać kwalifikowany podpis elektroniczny lub podpis zaufany.

Po drugie, wniosek o wpis można przygotować przez Internet i podpisać w wybranym urzędzie gminy. Przygotowanemu wnioskowi zostanie nadany określony kod, który zostanie udostępniony osobie wypełniającej wniosek. Kod ten należy zachować i podać urzędnikowi w gminie, dzięki czemu urzędnik będzie mógł odnaleźć wypełniony wniosek w systemie, wydrukować go i przedłożyć przedsiębiorcy do podpisu. W tym przypadku nie musisz posiadać kwalifikowanego podpisu elektronicznego ani podpisu zaufanego, gdyż wniosek jest podpisywany przez Ciebie własnoręcznie w wybranym urzędzie gminy. Musisz jednak pamiętać, że między złożeniem wniosku online, a wizytą w urzędzie gminy w celu jego podpisania nie może upłynąć więcej niż 7 dni.

Po trzecie, możesz wydrukować formularz stanowiący wniosek o wpis w CEIDG i uzupełnić go ręcznie. Wypełniony w ten sposób wniosek możesz złożyć osobiście w urzędzie gminy lub przesłać go za pośrednictwem tradycyjnej poczty.

Czytaj także:

 Słowniczek – CEIDG

 Słowniczek – Przedsiębiorca

2.2. Spółka cywilna

Spółka cywilna uregulowana została w Kodeksie cywilnym. W rzeczywistości spółka cywilna jest jedynie umową zawartą przez co najmniej dwóch przedsiębiorców mocą której strony umowy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności poprzez wniesienie wkładów. Umowa spółki cywilnej musi zostać zawarta w formie pisemnej.

Prowadzenie działalności w formie spółki cywilnej będzie dla Ciebie odpowiednie, jeżeli chcesz wprowadzić wino na rynek wspólnie z kimś, kto miał wkład w jej opracowanie i w związku z tym chcecie razem czerpać z niej zysk, a jednocześnie planowane przez was przedsięwzięcie nie ma zbyt dużej skali. Oczywiście, tak jak w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej, nie ma przeszkód aby w formie spółki cywilnej prowadzić również działalność gospodarczą w większym rozmiarze. Należy jednak pamiętać, że za zobowiązania zaciągnięte w ramach spółki cywilnej odpowiedzialni są wszyscy wspólnicy solidarnie całym swoim majątkiem.

Wkład wspólnika spółki cywilnej może polegać na wniesieniu do spółki własności lub innych praw albo na świadczeniu usług. Jednak należy pamiętać, że w przypadku, gdy wkładem ma być nieruchomość, to umowa spółki cywilnej będzie wymagać formy aktu notarialnego.

Co istotne, pomimo braku podmiotowości prawnej spółka cywilna posiada NIP i REGON oraz może być płatnikiem podatku VAT. Przy czym płatnikami podatku dochodowego w spółce są poszczególni jej wspólnicy. 

Podsumowując, w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej należy pamiętać, że spółka prawa cywilnego jest jedynie umową, zatem nie może być podmiotem praw i obowiązków, a w konsekwencji wpisowi do rejestru przedsiębiorców podlegają poszczególnymi wspólnicy (strony umowy) spółki cywilnej. Wpisu dokonuje się na zasadach omówionych w punkcie a) niniejszego artykułu.

 Umowa spółki cywilnej – wzór z komentarzem prawnym

 Eksperta prawa odpowiada - Działalność gospodarcza, a spółka cywilna

2.3. Spółka prawa handlowego

Istotą spółki jest zrzeszenie osób lub kapitału w celu prowadzenia działalności gospodarczej. Spółki prawa handlowego uregulowane zostały w ustawie z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych („Kodeks spółek handlowych”, „k.s.h.”). Podstawowym podziałem spółek handlowych jest podział na spółki osobowe i spółki kapitałowe.

Prowadzenie działalności w formie spółki handlowej będzie dla Ciebie odpowiednie, jeżeli już na początku wiesz, że Twoja działalność wkrótce nabierze znacznych rozmiarów.

Spółka osobowa będzie dla Ciebie lepszym wyborem, jeżeli przy tworzeniu swojego wina ściśle współpracujesz ze współpomysłodawcą twórcy pierwotypu produktu i razem chcecie go rozwijać i wprowadzać na rynek. Spółkami osobowymi są spółki zrzeszające wspólników w celu wykonywania działalności gospodarczej, której podstawą jest praca wykonywana przez wspólników osobiście. Odpowiedzialność za zobowiązania spółki ponoszą solidarnie spółka i wspólnicy całym swoim majątkiem. Spółkami osobowymi są: spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa oraz spółka komandytowo-akcyjna. Spośród tych spółek jedynie spółka partnerska zastrzeżona została dla osób wykonujących określone zawody do których nie zaliczają się zawody związane z produkcją napojów. Zatem jeżeli chcesz prowadzić działalność gospodarczą w formie spółki osobowej, a Twój biznes polega na produkcji i wprowadzeniu na rynek napojów pozostaje Ci do wyboru spółka jawna, komandytowa lub komandytowo-akcyjna.

Natomiast spółkę kapitałową powinieneś wybrać, jeżeli masz pomysł, który ma potencjał, lecz nie dysponujesz środkami pieniężnymi niezbędnymi do jego realizacji. Spółkami kapitałowymi są spółki zrzeszające kapitał. Co do zasady w spółkach kapitałowych brak jest więzi osobistej pomiędzy działalnością prowadzoną przez spółkę, a wspólnikami. Konsekwencją tego jest zasada nieponoszenia przez wspólników spółek kapitałowych odpowiedzialności za zobowiązania spółki wobec osób trzecich. Spółkami kapitałowymi są: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, prosta spółka akcyjna a oraz spółka akcyjna.

Właściwym rejestrem przedsiębiorców dla spółek prawa handlowego jest Krajowy Rejestr Sądowy („KRS”) uregulowany w ustawie z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym („ustawa o KRS”). Krajowy Rejestr Sądowy jest prowadzony przez sądy rejonowe, dlatego wniosek o wpis powinien zostać złożony do sądu rejonowego właściwego ze względu na siedzibę spółki. Zasady postępowania o dokonanie wpisu znajdują się w ustawie z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego („k.p.c.”).

Co do zasady wpisu do KRS dokonuje się na wniosek uprawnionego podmiotu zgodnie z zasadami reprezentacji wskazanymi w Kodeksie spółek handlowych lub w umowie spółki. Wniosek o wpis do KRS podlega obligatoryjnej opłacie za dokonanie wpisu w wysokości 500 zł oraz opłacie za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym  w wysokości 100 zł. Warto jednak abyś wiedział, że w przypadku gdy przy rejestracji: spółki jawnej, spółki komandytowej, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz prostej spółki akcyjnej, skorzystasz z wzorca umowy udostępnionego w systemie teleinformatycznym będziesz mógł uiścić opłatę od wpisu do KRS w wysokości jedynie 250 zł. Uczulamy, abyś zwrócił szczególną uwagę na kwestię prawidłowego uiszczenia opłaty od wniosku o wpis do KRS, gdyż w przypadku jej braku Twój wniosek nie wywoła żadnych skutków, co oznacza, że nie będziesz mógł prowadzić swojej działalności zgodnie z prawem.

Od 1 lipca 2021 r. wnioski dotyczące podmiotu podlegającego wpisowi do rejestru przedsiębiorców składa się wyłącznie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. Ta zasada dotyczy wszelkich wniosków związanych z Twoją spółką, a nie tylko samego wniosku o wpis do rejestru. Niestety nie istnieją żadne wyjątki w tym zakresie. Pamiętaj, że wniosek wniesiony za pośrednictwem systemu teleinformatycznego musisz opatrzeć kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym lub podpisem osobistym. To samo dotyczy załączników składanych wraz z wnioskiem (o wpis lub innym). Musisz pamiętać, aby do wniosku załączyć wymagane przez przepisy szczególne Kodeksu spółek handlowych dokumenty. W sytuacji jednak, gdy te dokumenty sporządzone zostały w postaci papierowej, wraz z wnioskiem musisz dodatkowo złożyć odpisy elektronicznie poświadczone przez notariusza albo występującego w sprawie pełnomocnika, będącego adwokatem lub radcą prawnym lub elektroniczne kopie tych dokumentów. Z kolei, jeżeli zdecydujesz się złożyć elektroniczne kopie dokumentów to po Twojej stronie zaktualizuje się kolejny obowiązek w postaci przesłania do sądu rejestrowego oryginału składanego dokumentu lub jego odpisu czy też wyciągu poświadczonego urzędowo w terminie 3 dni od dnia złożenia wniosku.

Czytaj także:

 Instrukcja - Jak utworzyć spółkę i zarejestrować ją w KRS

 Jakie zmiany musisz wpisać do KRS i jak to zrobić?

3.1. Źródła finansowania działalności

3.1.1. Dotacje z urzędu pracy

Jeżeli posiadasz status osoby bezrobotnej, nie jesteś studentem studiów dziennych oraz w okresie 12 miesięcy przed złożeniem wniosku o otrzymanie dotacji nie prowadziłeś działalności gospodarczej, a obecnie prowadzisz jednoosobową działalność gospodarczą, to możesz ubiegać się o bezzwrotną dotację z urzędu pracy.

Pomimo spełnienia powyższych kryteriów urząd pracy odmówi przyznania dotacji, jeżeli w okresie 12 miesięcy przed złożeniem wniosku bez uzasadnienia odmówiłeś przyjęcia propozycji zatrudnienia, przygotowania zawodowego lub stażu.

Dotacja nie będzie Ci przysługiwać również w sytuacji, gdy w ciągu dwóch lat przed złożeniem wniosku popełniłeś przestępstwo przeciwko obrotowi gospodarczemu.

Wniosek o udzielenie dotacji z urzędu pracy może być uwzględniony tylko raz i wyłącznie przez jeden urząd.

Wysokość dotacji różni się w zależności od urzędu pracy ją przydzielającą. W każdym przypadku dotacja nie może jednak wynosić więcej niż równowartość sześciokrotnego przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw.

Jeżeli urząd pracy uwzględni wniosek zawierana jest umowa.

Środki finansowe pochodzące z dofinansowania muszą zostać wykorzystane zgodnie ze złożonym wnioskiem i umową. Zgodność ma dotyczyć zarówno celu ich wydatkowania, jak i terminu. W przeciwnym razie, jak również w sytuacji, gdy jednoosobowa działalność gospodarcza będzie prowadzona krócej niż 12 miesięcy, będziesz zobowiązany do zwrotu urzędowi pełnej kwoty udzielonej dotacji.

Informacje na temat aktualnie prowadzonych naborów do poszczególnych programów, w ramach których możesz otrzymać dotację na założenie działalności gospodarczej, dostępne są na stronach urzędów pracy.

Zobacz także:

Poradnik – Przykładowe Rodzaje Finansowania Działalności

3.1.2. Środki unijne

Fundusze unijne stanowią potencjalne źródło finansowania mikro, małych oraz średnich firm. Ich celem jest poprawienie konkurencyjności mniejszych firm. Warto skorzystać ze środków unijnych jak najszybciej, bowiem z informacji podawanych przez Ministerstwo Finansów wynika, że w przeciągu następnych kilku lat dotacje mają być zastępowane kredytami, poręczeniami i pożyczkami udzielanymi na preferencyjnych warunkach przez pośredników finansowych takich jak banki lub fundusze pożyczkowe i poręczeniowe.

Jeżeli jesteś zainteresowany pozyskaniem środków finansowych z Unii Europejskiej, w pierwszej kolejności powinieneś udać się do Centralnego Punktu Informacyjnego Funduszy Europejskich w Warszawie lub Głównego Punktu Informacyjnego Funduszy Europejskich w poszczególnych miastach wojewódzkich („Punkt Informacyjny”), w których można uzyskać szczegółowe informacje w zakresie możliwości pozyskania dotacji na daną działalność. Przede wszystkim dowiesz się jakie aktualnie programy unijne są realizowane, jakie musisz spełniać kryteria i do kiedy trwa nabór wniosków do danego programu. Konsultacje w Punkcie są bezpłatne. Punkty Informacyjne prowadzą również konsultacje w formie telefonicznej.

Innym miejscem, w którym możesz uzyskać informacje na temat aktualnych programów pomocowych jest Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości („PARP”). W jej ramach funkcjonuje specjalna infolinia obsługiwana przez ekspertów udzielających informacji na temat obsługiwanych przez PARP programów.

W ramach PARP uruchomione zostały programy operacyjne „Inteligentny Rozwój”, „Polska Wschodnia”, „Wiedza Edukacja Rozwój”. Program „Inteligentny Rozwój” skierowany jest przede wszystkim do małych i średnich przedsiębiorców. W jego ofercie znajdziesz projekty mające na celu przyczynienie się do rozwoju realizujących je podmiotów np. poprzez ekspansję na nowe rynki lub ulepszenie oferowanych produktów.

Program „Wiedza Edukacja Rozwój” również adresowany jest do małych i średnich przedsiębiorców. Projekty w ramach tego programu mają m.in. przyczynić się do aktywizacji zawodowej ludzi młodych – do 30 roku życia. Na ten cel została przeznaczona kwota 2 035 mln euro.

Szczególnie ciekawe projekty oferowane są dla małych i średnich przedsiębiorstw oraz przedsiębiorstw typu start-up w ramach programu „Polska Wschodnia”, który jest realizowany na terenie województw: lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego, świętokrzyskiego lub warmińsko-mazurskiego.

Warto śledzić terminy naboru wniosków do poszczególnych projektów korzystając z harmonogramu zamieszczonego oficjalnej strony internetowej Polskiej Agencji Rozowju Przedsiębiorczości - www.parp.gov.pl.

Czytaj także:

 Porada – Jak wybrać źródła i otrzymać dofinansowanie na otwarcie działalności gospodarczej – krok po kroku

Poprawne przygotowanie wniosku jest czasochłonne, dlatego też warto udać się do profesjonalisty po pomoc w tym zakresie.

3.1.3. Anioł biznesu

Warto również rozważyć współpracę z aniołem biznesu. Mianem anioła biznesu określa się prywatnego inwestora, który wspiera innych przedsiębiorców poprzez inwestycje własnego kapitału w rozwój ich działalności. Anioły biznesu najczęściej działają w sektorze start-upów. W zamian za partycypację w kosztach danego przedsięwzięcia anioł biznesu oczekuje niewielkich udziałów i odpowiadającego tym udziałom zysku. Największą zaletą tej formy finansowania jest niemalże natychmiastowe uzyskanie niezbędnych środków pieniężnych oraz brak obowiązku spłaty odsetek od kwoty pożyczki tak jak ma to miejsce w przypadku kredytu bankowego. Warto dodać, że z pomocy aniołów biznesu korzystały na początku takie firmy jak Apple czy Starbucks.

Najprostszą drogą na pozyskanie anioła biznesu jest zwrócenie się do instytucji zrzeszającej osoby chętne do inwestowania w perspektywiczne projekty. W Polsce jedną z najstarszych i najpopularniejszych instytucji tego typu jest PolBAN Business Angel Club z siedzibą w Bydgoszczy i biurem w Warszawie. W pierwszej kolejności polecamy jednak dokonać rozpoznania, czy na lokalnym rynku nie ma podmiotu, który chciałaby wesprzeć Twój biznes. Firmy często chętnie wspierają lokalne przedsięwzięcia, inwestycje lub po prostu osoby pochodzące z ich regionu.

Zobacz także:

Słowniczek - Anioł Biznesu

Słowniczek - Venture Capital

3.1.4. Kredyt bankowy

Jeżeli nie masz możliwości skorzystania z wyżej wskazanych źródeł finansowania możesz rozważyć zawarcie z bankiem umowy kredytu. Kredyt bankowy stanowi wygodne rozwiązanie dla przedsiębiorcy, gdyż umożliwia sfinansowanie wszelkich inwestycji. Ubiegając się o kredyt powinieneś skonsultować się z doświadczonym doradcą. Oprócz tego Twój pomysł na biznes będzie podlegać indywidualnej ocenie banku. Bank sprawdzi również Twoją zdolność kredytową i dopiero wtedy zaproponowane zostaną Ci warunki kredytu.

Zwróć uwagę, że pracownik banku przedstawiający warunki kredytu będzie podkreślał konkurencyjność oferty na rynku. Warto jednak samemu dokonać porównania ofert różnych banków. W ten sposób już na początku możesz zaoszczędzić część pieniędzy, które przeznaczyłbyś na spłatę odsetek w przypadku zawarcia umowy kredytu z pierwszym bankiem.

Istotna jest także kwestia waluty kredytu. Najbezpieczniejszym rozwiązaniem będzie uzyskanie i spłata kredytu w walucie, w której zarabiasz. Rozumiemy jednak, że bank może zaoferować Ci atrakcyjny kredyt w walucie obcej. Musisz jednak pamiętać o ryzyku zmian kursów walutowych, którego wyeliminować się nie da. Dla pełniejszej oceny sytuacji poproś pracownika banku o przedstawienie symulacji spłat rat kredytu oraz o udzielenie dokładnych informacji w przedmiocie sposobu ustalania przez bank kursu waluty, po której będzie przeliczał wysokość raty w walucie obcej na walutę polską, a także informacji czy umowa kredytu obejmuje kredyt walutowy, czy złotówkowy. Dokładnie przeczytaj umowę oraz załączone do niej dokumenty. Ponadto sprawdź, czy treść umowy zgadza się z informacjami udzielonymi przez pracownika banku.

Jeżeli planujesz pozyskanie kredytu bankowego, musisz pamiętać, aby wszcząć procedurę odpowiednio wcześniej, gdyż proces udzielania kredytu jest długotrwały. Musisz również liczyć się z tym, że udzielenie kredytu bankowego będzie dla Ciebie stałym obciążeniem. Może okazać się to problematyczne, jeżeli Twoja działalność nie będzie przynosić zysków, co może zdarzyć się zwłaszcza na początku jej prowadzenia.

Zobacz także:

 Słowniczek – Wniosek kredytowy

 Umowa pożyczki – wzór wraz z komentarzem prawnym

 Instrukcja - Uzyskiwanie kredytu na inwestycje lub finansowanie projektu

 Instrukcja - Pułapki wniosku kredytowego

3.2. Przepisy regulujące produkcję wina i wprowadzenie ich do sprzedaży

Rynek wina w Unii Europejskiej podlega bardzo restrykcyjnym przepisom prawnym. Są to głównie rozporządzenia, które ujednolicają prawo winiarskie w całej Unii. Jak wiemy rozporządzenia unijne obowiązują wprost w krajach członkowskich. Dlatego zasady wyrobu win w Polsce, podobnie jak w innych państwach członkowskich, regulują w pierwszej kolejności przepisy unijne. Regulowane są nie tylko normy obowiązujące przy produkcji win, ale także dobór odmian oraz wielkość produkcji, co ma zapobiegać nadprodukcji wina w Unii.

Podczas ostatniej unijnej reformy rynku wina, Polsce podniesiono roczny limit produkcji wina z 25 tys. hektolitrów do 50 tys. hektolitrów (5 mln litrów), wyprodukowanego z krajowych upraw winorośli. Unijne prawo winiarskie w szczegółach jest uzupełnione przepisami krajowymi. Poprzednio sprzedaż „Polskiego Wina” mogła odbywać się wyłącznie na terytorium Polski. Mamy nową, krajową ustawę winiarską z dnia 12 maja 2011 roku, o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina (Dz. U. 2020.1891 t.j. z dnia 2020.10.28) która pozwala na swobodną produkcję i rozlew wina z winogron pochodzących z własnych upraw.

3.2.1. Definicja wina w rozumieniu przepisów prawa

Jeżeli planujesz rozpocząć biznes w zakresie produkcji i sprzedaży wina, na pewno

zastanawiasz się, czy w ustawie regulującej produkcję i rozlew wina znajduje się sama definicja wina. Ustawa wprowadza katalog fermentowanych napojów winiarskich, w którym to na próżno szukać definicji wina.

Fermentowanymi napojami winiarskimi są natomiast:

- miód pitny,

- miód pitny markowy,

- wino owocowe markowe,

- wino owocowe,

- wino owocowe wzmocnione,

- wino owocowe aromatyzowane,

- wino z soku winogronowego,

- aromatyzowane wino z soku winogronowego,

 - nalewka na winie owocowym,

- aromatyzowana nalewka na winie owocowym,

- nalewka na winie z soku winogronowego,

- aromatyzowana nalewka na winie z soku winogronowego,

- napój winny owocowy lub miodowy,

-  aromatyzowany napój winny owocowy lub miodowy,

- wino owocowe niskoalkoholowe,

- aromatyzowane wino owocowe niskoalkoholowe,

- cydr,

- perry.

Wyrobami ukrytymi w rozporządzeniu nr 251/2014 będą aromatyzowane produkty sektora wina, czyli:

- wina aromatyzowane,

- aromatyzowane napoje na bazie wina,

- aromatyzowane koktajle na bazie wina.

Odpowiedź na pytanie dotyczące definicji wina przynosi dopiero katalog wyrobów określonych w rozporządzeniu nr 1308/2013, tj.:

- wino,

- młode wino w trakcie fermentacji,

- wino likierowe,

- wino musujące,

- gatunkowe wino musujące,

- gatunkowe aromatyzowane wino musujące,

- gazowane wino musujące,

- wino półmusujące,

- gazowane wino półmusujące,

- moszcz winogronowy,

- częściowo sfermentowany moszcz winogronowy,

- częściowo sfermentowany moszcz winogronowy uzyskiwany z suszonych winogron,

- zagęszczony moszcz winogronowy,

- rektyfikowany zagęszczony moszcz winogronowy,

- wino z suszonych winogron,

- wino z przejrzałych winogron,

- ocet winny.

Podsumowując powyższe - ustawa reguluje zasady wyrobu fermentowanych napojów winiarskich, które to regulacje pozostają w zakresie polskiej suwerenności oraz zasady wykonywania działalności gospodarczej w zakresie wyrobu i rozlewu wyrobów winiarskich, które obejmują zarówno fermentowane napoje winiarskie jak inne wyroby winiarskie, nad którymi polski ustawodawca nie ma już większej kontroli (w niewielkim zakresie swobody jaki mu pozostał) – w tym wino.

Należy pamiętać, że istnienie przepisów pozwalających na produkcję wina w Polsce zawdzięczamy naszemu członkostwu w Unii Europejskiej. Przystępując do Unii i wiążąc się traktatami, Polska przyjęła cały dorobek prawny wspólnoty, wraz ze wszystkimi, niezwykle rozbudowanymi przepisami dotyczącymi produktów rolnych, w tym wina. Część przepisów (jak wymienione powyżej rozporządzenia) obowiązuje bezpośrednio, ma pierwszeństwo nad polskim prawem stanowionym i nie wymaga w związku z tym powtarzania zapisów w polskich ustawach. Inne akty prawne (dyrektywy) określają natomiast jedynie ramy prawne i muszą zostać implementowane w naszym systemie prawnym, tj. zapisane precyzyjnie w polskich ustawach. Rynek wina jako podlegający regulacji aktami prawnymi UE w randze rozporządzenia, pozostaje w większości poza polską suwerennością. Rodzime akty prawne, które są wobec rozporządzeń UE aktami prawnymi niższej rangi nie mogą zmienić przepisów wspólnotowych, nie ma zatem potrzeby by je powtarzać. Z takim mechanizmem mamy do czynienia w przypadku definicji wina, której polska ustawa winiarska nie określa odsyłając do ww. regulacji unijnych.

Zatem w myśl prawa unijnego, zgodnie z rozporządzeniem nr 1308/2013, załącznik VII, cz. II, pkt. 1.  „wino oznacza produkt otrzymywany wyłącznie w drodze całkowitej lub częściowej fermentacji alkoholowej świeżych winogron, rozgniatanych lub nie lub moszczu winogronowego.”

Nadto wino:

a) posiada, bez względu na to, czy zastosowano procesy określone w załączniku VIII część I sekcja B, rzeczywistą zawartość alkoholu nie mniejszą niż 8,5 % obj., przy założeniu, że wino to było wyprodukowane wyłącznie z winogron zebranych w strefach uprawy winorośli A i B, o których mowa w dodatku I do niniejszego załącznika, oraz nie mniejszą niż 9 % obj., jeśli było wyprodukowane z winogron zebranych w innych strefach uprawy winorośli;

b) posiada, na zasadzie odstępstwa od stosowanej w innych okolicznościach minimalnej rzeczywistej zawartości alkoholu, w przypadku gdy ma chronioną nazwę pochodzenia lub chronione oznaczenie geograficzne, bez względu na to, czy zastosowano procesy określone w załączniku VIII część I sekcja B, rzeczywistą zawartość alkoholu nie mniejszą niż 4,5 % obj.

3.3. Wymagania dotyczące rejestracji działalności gospodarczej w zakresie wyrobu wyrobów winiarskich

Sama produkcja i sprzedaż winogron zaliczana jest do działalności rolniczej i z tego tytułu nie wymaga płacenia podatków. Inaczej rzecz się przedstawia w przypadku przetwarzania winogron, a więc wyrobu z nich wina czy soków, jeśli produkty te zamierzamy sprzedawać. Taka działalność, w myśl przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych traktowana jest jako działalność przetwórcza, a więc wymaga zarejestrowania się jako podmiot gospodarczy.

Zgodnie z art. 17 ustawy o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina Działalność gospodarcza w zakresie wyrobu lub rozlewu wyrobów winiarskich jest działalnością regulowaną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców i wymaga uzyskania wpisu do rejestru przedsiębiorców wykonujących działalność w zakresie wyrobu lub rozlewu wyrobów winiarskich.

Działalność gospodarcza w zakresie wyrobu wyrobów winiarskich może również obejmować rozlew wyrobionych wyrobów winiarskich.

W przepisie wskazano, że wymagania w zakresie uzyskania wpisu do rejestru nie stosuje się do producentów, którzy wyłącznie wyrabiają i rozlewają wino uzyskane z winogron pochodzących z upraw własnych.

Przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą w zakresie wyrobu lub rozlewu wyrobów winiarskich, z wyłączeniem producenta, który wyłącznie wyrabia i rozlewa wino uzyskane z winogron pochodzących z upraw własnych musi spełnić poniższe wymagania:

1. Opracowuje w formie pisemnej i wdraża system kontroli wewnętrznej wyrobu lub rozlewu wyrobów winiarskich, obejmujący w szczególności określenie:

a) częstotliwości i sposobu pobierania próbek do badań jakości tych wyrobów,

b) metod przeprowadzania badań jakości, o których mowa powyżej,

c) sposobu postępowania z wyrobami winiarskimi niespełniającymi wymagań w zakresie jakości;

2. Posiada plan obiektów budowlanych przeznaczonych do wykonywania tej działalności, obejmujący w szczególności pomieszczenia produkcyjne, magazynowe, socjalne i sanitarne, z zaznaczeniem:

a) linii technologicznych,

b) dróg przemieszczania surowców i gotowych wyrobów,

c) stanowisk pracy.

3) Wyznacza osobę odpowiedzialną za kontrolę jakości wyrobów winiarskich.

4) Dysponuje obiektami budowlanymi wyposażonymi w:

a) zbiorniki do magazynowania i przechowywania wyrobów winiarskich, których całkowita pojemność technologiczna wynosi co najmniej 50% miesięcznej wielkości wyrobu wyrobów winiarskich, lub 75% miesięcznej wielkości wyrobu fermentowanych napojów winiarskich, a w przypadku rozlewu wyrobów winiarskich - co najmniej 25% miesięcznej wielkości rozlewu,

b) urządzenia filtracyjne zapewniające uzyskanie wymaganej klarowności wyrobu winiarskiego,

c) urządzenia do przygotowania opakowań jednostkowych, w szczególności urządzenia do ich mycia i odkażania,

d) urządzenia do napełniania wyrobem winiarskim opakowań jednostkowych,

e) urządzenia laboratoryjne umożliwiające przeprowadzenie badań jakości - co potwierdza pozytywna opinia techniczno-technologiczna wydana przez właściwego ze względu na planowane miejsce wykonywania tej działalności wojewódzkiego inspektora jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych,

5) Zapewnia spełnianie przez obiekty budowlane i urządzenia, wymagań określonych w przepisach o ochronie przeciwpożarowej, sanitarnych i o ochronie środowiska, co potwierdza zaświadczenie wydane przez komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej, państwowego powiatowego inspektora sanitarnego oraz wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska właściwych ze względu na planowane miejsce wykonywania tej działalności.

Ponadto przedsiębiorca, może wykonywać działalność gospodarczą w zakresie wyrobu lub rozlewu wyrobów winiarskich, jeżeli:

1) posiada tytuł prawny do obiektów budowlanych, w których ma być wykonywana ta działalność;

2) nie był karany za przestępstwo przeciwko mieniu lub wiarygodności dokumentów, a w przypadku przedsiębiorcy będącego:

• a) osobą prawną - której żaden z członków zarządu nie był karany za przestępstwo przeciwko mieniu lub wiarygodności dokumentów,
• b) spółką jawną - której żaden ze wspólników nie był karany za przestępstwa, o których mowa powyżej, a w przypadku wspólników będących osobą prawną - żaden z członków zarządu nie był karany za te przestępstwa,
• c) spółką komandytową albo spółką komandytowo-akcyjną - której żaden z komplementariuszy nie był karany za przestępstwa, o których mowa w lit. a;

3) nie zalega z należnościami wobec Skarbu Państwa oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.

3.3.1. Rejestracja działalności w zakresie produkcji wina

Wyrób wina z winogron pozyskanych z upraw winorośli położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przeznaczonego do wprowadzenia do obrotu, wymaga uzyskania wpisu do ewidencji producentów i przedsiębiorców wyrabiających wino z winogron pozyskanych z upraw winorośli położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Ewidencję prowadzi Dyrektor Generalny Krajowego Ośrodka. Wpisu do ewidencji dokonuje się na wniosek producenta albo przedsiębiorcy niebędącego producentem, na każdy rok gospodarczy, w którym będzie wyrabiane wino.

Wniosek o wpis do ewidencji składa się do Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka w postaci papierowej albo elektronicznej, na formularzu opracowanym przez Krajowy Ośrodek i udostępnionym na stronie internetowej Krajowego Ośrodka, w terminie do dnia 15 lipca roku poprzedzającego rok gospodarczy, którego dotyczy składany wniosek.

Wniosek o wpis do ewidencji zawiera:

1. imię i nazwisko, miejsce zamieszkania i adres albo firmę, siedzibę i adres producenta albo przedsiębiorcy niebędącego producentem, a w przypadku gdy przedsiębiorca nie posiada uprawy winorośli, z której winogron wyrabia się wino przeznaczone do wprowadzenia do obrotu - również imię i nazwisko, miejsce zamieszkania i adres albo firmę, siedzibę i adres właściciela uprawy winorośli;
2. określenie miejsca wyrobu wina;
3. informację o lokalizacji uprawy winorośli, z której winogron wyrabia się wino przeznaczone do wprowadzenia do obrotu, zawierającą wskazanie:

• województwa, powiatu i gminy,
• nazwy oraz numeru obrębu ewidencyjnego,
• numeru działki ewidencyjnej, z podaniem nazw odmian winorośli tam uprawianych oraz całkowitej powierzchni tej uprawy.

     4. informację o całkowitej powierzchni upraw winorośli innych niż określone w pkt 3. powyżej

Wniosek o wpis do ewidencji, w przypadku gdy w poprzednim roku gospodarczym producent albo przedsiębiorca niebędący producentem został wpisany do ewidencji, a informacje wymienione powyżej nie uległy zmianie, zawiera następujące dane:

1) imię i nazwisko, miejsce zamieszkania i adres albo firmę, siedzibę i adres producenta albo przedsiębiorcy niebędącego producentem;

2) numer wpisu do ewidencji.

Wniosek o skreślenie z ewidencji w trakcie trwania roku gospodarczego, na który dokonano wpisu do ewidencji, składa się, w formie pisemnej, do Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka.

3.5. Zezwolenie na sprzedaż wina

Należy pamiętać, że zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy z dnia 26 października o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży może być prowadzona tylko na podstawie zezwolenia.  

Ustawa wprowadza zasadniczy podział rodzajów zezwoleń i dzieli je na:

- Zezwolenia detaliczne – pozwalające sprzedawać alkohol konsumentom,

- Zezwolenia hurtowe – na sprzedaż alkoholu podmiotom posiadającym zezwolenia detaliczne.

Zezwolenia obu typów wydawane są odrębnie, w zależności od rodzaju napoju alkoholowego i dzielą się kolejno na następujące kategorie:

- do 4,5% zawartości alkoholu oraz na piwo,

- powyżej 4,5% do 18% zawartości alkoholu (z wyjątkiem piwa)

- powyżej 18% zawartości alkoholu.

Zezwolenia detaliczne, mogą mieć  różne warianty. W zależności od tego czy alkohol chcemy sprzedawać „na wynos” czy też podawać w miejscu sprzedaży, dzielimy znów następująco:

- na sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu sprzedaży,

- na sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży.

Zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych wydawane są na:

- minimum 2 lata – w placówkach handlu detalicznego,

- minimum 4 lata – w placówkach gastronomicznych.

Koszt zezwolenia detalicznego na sprzedaż wina (do 18%) to 525 zł rocznie.

3.6. Zezwolenie na sprzedaż wina w miejscu wytworzenia (detaliczne)

Sprzedaż wina w miejscu jego wytworzenia (tj. w naszej winiarni) klientom detalicznym, czyli turystom odwiedzającym nasze gospodarstwo wymaga uzyskania zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych o zawartości alkoholu od 4,5 do 18 proc. z wyjątkiem piwa poza miejscem sprzedaży. Zezwolenia takie wydawane są przez właściwą miejscowo (dla miejsca sprzedaży) gminę. Posługując się ogólnymi, a przywołanymi wyżej przepisami z ustawy o wychowaniu w trzeźwości, powinniśmy teoretycznie przejść pełną ścieżkę proceduralną właściwą dla sklepów specjalistycznych. Czeka nas jednak miła niespodzianka.

Na podstawie art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina, „producenci którzy wyłącznie wyrabiają i rozlewają wino uzyskane z winogron pochodzących z upraw własnych mogą prowadzić sprzedaż detaliczną win gronowych pochodzących z upraw własnych przeznaczonych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży w punkcie sprzedaży, którym jest lokalizacja w miejscu wytworzenia wina uzyskanego z winogron pochodzących z upraw własnych”.

Wielkim ustępstwem jest w tym zakresie samo prawo do uzyskania takiego zezwolenia bez konieczności prowadzenia działalności gospodarczej (dotyczy to niestety wyłącznie zezwoleń detalicznych). Co do zasady bowiem, zezwolenia na sprzedaż hurtową alkoholu wydawane są wyłącznie przedsiębiorcom.

3.7. Zezwolenie na hurtową sprzedaż wina

Zezwolenie detaliczne, pozwala na sprzedaż wina z własnej winnicy, na rzecz klienta detalicznego w miejscu wytworzenia wina – czyli naszej winiarni. Nie pozwala jednak na bezpośrednie zaopatrywanie innych sprzedawców detalicznych, takich jak hotele, sklepy specjalistyczne i restauracje. Sprzedaż taka wymaga od producenta posiadania zezwolenia hurtowego lub też pośrednictwa handlowego hurtowni posiadającej stosowne zezwolenie.

Należy jednak pamiętać, że producent wina nie potrzebuje żadnego zezwolenia jeśli prowadzi sprzedaż wyłącznie do podmiotów hurtowych.

Zgodnie bowiem z art. 9(1) ust. 5 ustawy o wychowaniu w trzeźwości: „Producent napojów alkoholowych jest obowiązany do uzyskania zezwolenia na obrót hurtowy napojami alkoholowymi, jeżeli zbywa swoje wyroby przedsiębiorcom posiadającym zezwolenia, o których mowa w art. 18 ust. 1”. (tj. posiadających zezwolenie detaliczne).

3.8. Jak uzyskać zezwolenie na sprzedaż wina?

Wniosek o wydanie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży może zostać złożony elektronicznie lub w formie pisemnej. Gminy wprowadzają najczęściej własne wzorce wniosku

We wniosku należy określić:

• oznaczenie rodzaju zezwolenia (w jednym wniosku można wystąpić zarówno o zezwolenia na sprzedaż alkoholu przeznaczonego do spożycia na miejscu jak i poza miejscem sprzedaży),
• oznaczenie przedsiębiorcy, jego siedzibę i adres, w przypadku ustanowienia pełnomocników ich imiona, nazwiska i adres zamieszkania (tu wpisujemy nazwę swojego gospodarstwa),
• numer w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym (o ile przedsiębiorca taki numer posiada),
• numer identyfikacji podatkowej (NIP),
• przedmiot działalności gospodarczej (PKD, nawet jeśli nie prowadzimy działalności gospodarczej),
• adres punktu sprzedaży (w naszym przypadku adres winiarni),
• adres punktu składowania napojów alkoholowych.

Do wniosku dołączyć trzeba także załączniki:

• dokument potwierdzający tytuł prawny wnioskodawcy do lokalu stanowiącego punkt sprzedaży napojów alkoholowych,
• zgodę właściciela, użytkownika, zarządcy lub administratora budynku, jeżeli punkt sprzedaży będzie zlokalizowany w budynku mieszkalnym wielorodzinnym,

• decyzję o dokonaniu wpisu do ewidencji prowadzonej przez KOWR,
• decyzję właściwego państwowego inspektora sanitarnego o zatwierdzeniu zakładu (patrz pkt. 3.13.)

3.9. Dokumentacja akcyzowa producentów wina

Wino jest produktem akcyzowym, o czym świadczy punkt 14 załącznika nr 2 do ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym.

Zgodnie z art. 47 ust 1. tejże ustawy „produkcja wyrobów akcyzowych może odbywać się wyłącznie w składzie podatkowym”.

Przewidziany ustawą tryb produkcji w składzie podatkowym, ma niestety pewne wady, do których zaliczyć należny choćby konieczność uzyskania zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego (a zatem spełnienia dodatkowych wymogów formalnych, organizacyjnych i technicznych), większy zakres kontroli ze strony urzędów celno-skarbowych czy konieczność złożenia zabezpieczenia akcyzowego w kwocie pokrywającej powstałe albo mogące powstać zobowiązanie podatkowe.

Zaletą jest oczywiście możliwość skorzystania z procedury zawieszenia poboru akcyzy zwłaszcza na przemieszczanie tych wyrobów i ich magazynowanie po zakończeniu produkcji lub oznaczeniu znakami akcyzy – z uwagi na wyjątkowy sposób poboru akcyzy od wina gotowego, zaleta ta traci jednak całkowicie swoje znaczenie.

Ustawodawca przewidział jednak pewne wyjątki od tej ogólnej zasady, wyłączając od niej alkohole produkowane na własny użytek, wyróżniając też wyraźnie producentów wina. Obowiązek produkcji w składzie podatkowym nie dotyczy bowiem produkcji – mniej niż 1000 hektolitrów w ciągu roku kalendarzowego, win uzyskanych z winogron pochodzących z upraw własnych o których mowa w art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich (art. 47 ust 1 pkt. 2 ustawy).

Producent wina, który wytwarza mniej niż 100 000 litrów wina z własnej winnicy, rocznie – może produkować wino bez konieczności organizacji składu podatkowego lub korzystania z innych wyjątków, jak choćby przedpłata akcyzy.

Do zasadniczych obowiązków winiarza jako płatnika podatku akcyzowego należy:

• składania w urzędzie skarbowym deklaracji dla podatku akcyzowego za miesięczne okresy rozliczeniowe, w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy
• obliczania i zapłaty akcyzy za okresy miesięczne w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy

Co niezwykle istotne dla producentów, podstawą opodatkowania wina jest liczba hektolitrów gotowego wyrobu. Stawka akcyzy na wino wynosi obecnie 174,00 zł od 1 hektolitra gotowego wyrobu. Należy też pamiętać, iż w przypadku produkcji win poza składem podatkowym przyjmuje się, że momentem powstania zobowiązania podatkowego jest przekazanie wyrobu do magazynu wyrobów gotowych po uprzednim oznaczeniu znakami akcyzy.

Ogólne zasady dokumentacji akcyzowej zostaną przedstawione poniżej.

Podmioty prowadzące działalność w zakresie produkcji piwa lub wina są obowiązane do prowadzenia dokumentacji zawierającej informacje o czynnościach produkcyjnych dotyczących tych wyrobów. Ewidencje i inne dokumentacje, producent wina prowadzi się w formie papierowej lub formie elektronicznej.

W przypadku prowadzenia dokumentacji w formie papierowej, ewidencja i księgi są przeszywane, plombowane, karta kupażu i metryczki oznaczane pieczęcią i rejestrowane przez naczelnika urzędu celno-skarbowego.

Dokumentacja w formie elektronicznej prowadzona jest zgodnie z pisemną instrukcją obsługi programu komputerowego wykorzystywanego do prowadzenia tej dokumentacji i w taki sposób, aby:

• umożliwiała wgląd w treść dokonywanych wpisów oraz zapewniała ochronę przechowywanych danych przed zniekształceniem lub utratą,
• umożliwiała dokonywanie korekty danych wyłącznie przy opatrzeniu jej adnotacją osoby dokonującej tej korekty oraz daty jej dokonania,
• pozwalała na drukowanie wpisów i raportów, w porządku chronologicznym,
• uniemożliwiała usuwanie wpisów.

Niezależnie od wybranej formy prowadzenia dokumentacji, wpisów należy dokonywać w sposób trwały i wyraźny. Zmiany i poprawki powinny być dokonywane w taki sposób, aby przekreślony pierwotny tekst pozostał czytelny. Każda zmiana lub poprawka powinna zostać potwierdzona podpisem osoby dokonującej zmiany lub poprawki z podaniem daty wprowadzenia, oraz w razie potrzeby opisana w rubryce „uwagi”. Ewidencje prowadzone muszą być nadto w sposób ciągły i umożliwiający identyfikację poszczególnych rodzajów wyrobów akcyzowych oraz podlegających wpisaniu czynności lub stanów faktycznych związanych z wyrobami akcyzowymi, znakami akcyzy lub dokumentami handlowymi towarzyszącymi przemieszczaniu wyrobów akcyzowych.

Wpisów do dokumentacji dokonuje się niezwłocznie po zakończeniu czynności lub zaistnieniu stanu faktycznego, podlegających wpisaniu, nie później jednak niż następnego dnia roboczego

3.10. Nadzór nad produkcją wina

Podmiot wytwarzający wyroby winiarskie poza składem podatkowym jest obowiązany co najmniej na jeden dzień przed planowanymi czynnościami produkcyjnymi lub technologicznymi pisemnie poinformować naczelnika właściwego urzędu celno-skarbowego o planowanych działaniach. Zgłoszeniom takim podlegają:

• nastaw moszczu do fermentacji,
• obciąg wina,
• kupaż w tym – alkoholizowanie, dosładzanie, doprawianie,
• przekazanie wyrobów do przerobu,
• rozlew wyrobów,

Zgłoszeniom takim podlegają:

• określenie wyrobów winiarskich, ich ilość i jakim procesom będą poddawane,
• datę i planowaną godzinę rozpoczęcia procesów produkcyjnych,
• ilość i rodzaj surowców użytych w procesach produkcyjnych,
• numery i pojemność naczyń, w których będą prowadzone procesy,
• przewidywaną ilość otrzymanych wyrobów winiarskich.

3.11. Jak rejestrować i zatwierdzać zakłady produkujące produkty spożywcze?

Nie ma wątpliwości, ze wino jest produktem żywnościowym a co za
tym idzie, producenci wina muszą się liczyć z koniecznością uwzględnienia istnienia Państwowej Inspekcji Sanitarnej w swoich produkcyjnych planach.

Produkując wino  powinieneś zgłosić swój zakład do właściwego ze względu na siedzibę Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego lub Państwowego Granicznego Inspektora Sanitarnego. Są to organy właściwe w sprawach rejestracji:

• zatwierdzania zakładów,
• warunkowego zatwierdzania zakładów,
• przedłużania warunkowego zatwierdzenia zakładów,
• zawieszania oraz cofania zatwierdzenia zakładów, które produkują lub wprowadzają do obrotu żywność pochodzenia niezwierzęcego (art. 61 Ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia).

W konsekwencji Państwowy Inspektor Sanitarny lub Państwowy Graniczny Inspektor Sanitarny:

• prowadzi rejestr zakładów, podlegających urzędowej kontroli organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej, zwany dalej „rejestrem zakładów”, oraz uaktualnia na bieżąco dane zawarte w rejestrze;
• wydaje decyzje w sprawie zatwierdzenia, warunkowego zatwierdzenia, przedłużenia warunkowego zatwierdzenia, zawieszenia lub cofania zatwierdzenia zakładów oraz odmowy wpisu do rejestru zakładów;
• wydaje decyzje o wykreśleniu z rejestru zakładów;
• wydaje zaświadczenie o wpisie do rejestru zakładów. (art. 63 Ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia).

3.12. Co to jest rejestr zakładów?

Rejestr zakładów zawiera następujące dane:

• imię, nazwisko, miejsce zamieszkania i adres albo nazwę, siedzibę i adres wnioskodawcy;
• w przypadku osoby fizycznej - numer ewidencyjny powszechnego elektronicznego systemu ewidencji ludności (PESEL), jeżeli numer taki został nadany;
• numer identyfikacji podatkowej (NIP);
• numer wpisu do ewidencji gospodarstw rolnych;
• określenie rodzaju i zakresu działalności, która ma być prowadzona w zakładzie, w tym rodzaju żywności, która ma być przedmiotem produkcji lub obrotu;
• termin rozpoczęcia działalności objętej wpisem do rejestru;
• informacje o przeprowadzonych urzędowych kontrolach zakładu;
• decyzje w sprawie wykreślenia z rejestru.

Zakład może rozpocząć swoją działalność dopiero po zatwierdzeniu bądź warunkowym zatwierdzeniu i wpisie do rejestru zakładów (wniosek o wpis powinien zostać złożony na co najmniej 14 dni przed planowaną datą rozpoczęcia działalności) (art. 64 Ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia).

Składając wniosek o wpis do rejestru zakładów powinieneś w nim zawrzeć:

• imię, nazwisko i numer PESEL, miejsce zamieszkania i adres albo nazwę, siedzibę i adres wnioskodawcy, numer identyfikacyjny REGON, jeżeli taki numer posiada, oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP);
• numer w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym, o ile wnioskodawca taki numer posiada;
• numer identyfikacyjny w ewidencji gospodarstw rolnych, w rozumieniu przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności - w odniesieniu do podmiotów działających na rynku spożywczym prowadzących działalność w zakresie dostaw bezpośrednich;
• określenie rodzaju i zakresu działalności, która ma być prowadzona w zakładzie, w tym rodzaju żywności, która ma być przedmiotem produkcji lub obrotu;
• określenie lokalizacji zakładu lub miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

3.13. Jak zatrudniać pracowników?

Im bardziej Twoje przedsiębiorstwo będzie się rozwijało, tym bardziej będziesz potrzebował dodatkowych „rąk do pracy”.

Z uwagi na specyfikę omawianej działalności, w zależności od tego na jakie stanowisko będziesz potrzebował pracownika możesz zatrudniać ich albo na podstawie przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku kodeks pracy.

Czytaj także:

 Poradnik – Zestawienie form zatrudnienia

 Umowa o pracę – wzór z komentarzem prawnym

 Umowa zlecenia – wzór z komentarzem prawnym

 Umowa o dzieło – wzór z komentarzem prawnym

 Umowa o pracę nakładczą – wzór z komentarzem prawnym

Pamiętaj, że w pracownik, którego zatrudniasz, pracujący w styczności z żywnością powinien uzyskać określone przepisami o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi orzeczenie lekarskie dla celów sanitarno-epidemiologicznych o braku przeciwwskazań do wykonywania prac, przy wykonywaniu których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia na inne osoby.

Taka dokumentacja powinna być przechowywana przez podmiot działający na rynku spożywczym zgodnie z art. 59 pkt. 3 Ustawy o bezpieczeństwie żywienia i żywności.

3.14. Ochrona własności intelektualnej – Logo

Jeżeli chcesz, aby Twoje produkty stały się rozpoznawalne na rynku, powinieneś zadbać o niepowtarzalny wygląd Twoich produktów oraz charakterystyczne dla ciebie logo, umieszczane na produktach i opakowaniach, które korzystającym będzie się kojarzyć właśnie z Twoim przedsiębiorstwem. Przygotowanie odpowiedniego logo oraz charakterystycznej nazwy sprawie że Twoje produkty będą posiadały niepowtarzalny styl i charakter.

Możesz samodzielnie przygotować projekt logo, bądź zgłosić się w tym zakresie do specjalistów.

Gdy będziesz już miał przygotowane powyższe, powinieneś zastrzec by nikt inny nie mógł posługiwać się Twoim znakiem towarowym, budującym Twoją markę na rynku sprzedażowym.

Jak chronić swoje logo (znak słowno-graficzny tzw. logotyp),  nazwę?

Znak słowno-graficzny chroniony jest prawem autorskim, albowiem zarówno logo jak i nazwa można określić jako przedmiot prawa autorskiego z uwagi na ich indywidualność, twórczy charakter, a także możliwość ustalenia i utrwalenia w odpowiedniej postaci.

Jeżeli dla stworzenia Twojego logo oraz ustalenia nazwy przedsiębiorstwa współpracować będziesz z profesjonalistami, pamiętaj o zawarciu w umowie klauzul w zakresie przeniesienia praw autorskich.

Kolejny krokiem, po ustaleniu jak wyglądać będzie Twoje logo jest jego rejestracja jako znaku słowno-graficznego bądź graficznego, której dokonać możesz składając wniosek w Urzędzie Patentowym RP.

Musisz wiedzieć, że Twoje prawo ochronne po udzieleniu Ci praw do znaku towarowego trwa 10 lat. Po tym okresie musisz ponownie uiścić opłatę i złożyć wniosek.

Znakiem towarowym może być każde oznaczenie umożliwiające odróżnienie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa oraz możliwe do przedstawienia w rejestrze znaków towarowych w sposób pozwalający na ustalenie jednoznacznego i dokładnego przedmiotu udzielonej ochrony.

Zapewnienie znakom towarowym (logo) odpowiedniej ochrony prawnej przede wszystkim pozwala uniknąć naruszeń ze strony osób trzecich, ale także pozwala na czerpanie korzyści majątkowych z ich wykorzystania (zysk np. z franczyzy).

Dowiedz się więcej w zakresie zgłoszenia znaku towarowego i uzyskania praw ochronnych:

Porada – Jak zabezpieczać prawa majątkowe do autorskich praw majątkowych do utworów stanowiących podstawę znaków towarowych, wzorów użytkowych, przemysłowych

 Ochrona znaku towarowego w internecie

Akty prawne:

1. Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz.U.2021.162 t.j. z dnia 2021.01.26)
2. Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (Dz.U.2022.541 t.j. z dnia 2022.03.07)
3. Ustawa z dnia 2 grudnia 2021 r. o wyrobach winiarskich (Dz. U. 2022.24 t.j. z dnia 2022.01.05)
4. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021.1128 t. j. z dnia 2021.06.2
5. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. (Dz.U.UE.L.2013.347.671 z dnia 2013.12.20)
6. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 251/2014 (Dz.U.UE.L.2014.84.14 z dnia 2014.03.20)
7. Ustawa z dnia 26 października o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi (Dz.U.2021.1119 t.j. z dnia 2021.06.23)
8. Ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz.U.2022.143 t.j. z dnia 2022.01.21).
9. Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 roku o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz.U.2022.2132 t.j. z dnia 2022.10.18)
10. Ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U.2022.1233 t.j. z dnia 2022.06.09)
11. Ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz.U.2021.195 t.j. z dnia 2021.01.29)
12. Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz.U.2020.1706 t.j. z dnia 2020.10.05
13. Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz.U.2021.324 t.j. z dnia 2021.02.19) (t.j.: Dz. U. 2017 poz. 776);
14. Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo autorskie i prawa pokrewne (Dz.U.2021.1062 t.j. z dnia 2021.06.14
15. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 roku kodeks pracy (Dz.U.2022.1510 t.j. z dnia 2022.07.19)

Stan prawny - grudzień 2022 r.