Jak zarabiać na monitorowaniu treści w Internecie - nowoczesne technologie jako sposób na biznes

Niniejsze otoczenie prawne jest dedykowane wszystkim, którzy chcą wiedzieć więcej. Stworzyliśmy je z myślą o nowych przedsiębiorcach oraz tych, którzy planują zmianę lub rozszerzenie profilu działalności. Omawiamy w nim podstawowe zagadnienia z zakresu Prawa przedsiębiorców, prawa cywilnego oraz prawa podatkowego. Bazę wiedzy poszerzamy o najważniejsze, z perspektywy monitorowania treści w Internecie, kwestie dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej w przestrzeni wirtualnej, ochrony twórców oraz zawieranie kontraktów.

Przedsiębiorco! Bezpieczne i efektywne działanie w biznesie z pewnością nie jest proste. Wymaga ono posiadania wiedzy z różnych gałęzi prawa i umiejętności jej praktycznego zastosowania. Z tego właśnie powodu przygotowaliśmy dla Ciebie to otoczenie, a w razie dodatkowych pytań służymy pomocą i zapraszamy do śledzenia portalu Mikroporady.pl

Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (dalej jako: Prawo przedsiębiorców): „działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły”. Jak pewnie wiesz wykonywanie działalności gospodarczej nie może odbywać się w dowolny sposób. Z tej części naszego opracowania dowiesz się jakie istnieją formy prawne i którą z nich wybrać.

Czytaj także:

 Instrukcja - Jaka forma prawna będzie odpowiednia dla Twojej działalności?

 Poradnik Obciążenia publiczno-prawne, świadczenia podatku, składki – zestawienie

2.1. Jednoosobowa działalność gospodarcza

Wykonywanie działalności gospodarczej jednoosobowo jest formą podstawą i najbardziej rozpowszechnioną. Odbywa się ono na podstawie Prawa przedsiębiorców. Z Ody do młodości Adama Mickiewicza pochodzi znany cytat: „sam sobie sterem, żeglarzem, okrętem”. Trzeba przyznać, że trafnie określa on sytuację przedsiębiorcy działającego w tej formie prawnej. Jednoosobowa działalność gospodarcza cechuje się szerokim zakresem uprawnień i odpowiedzialności przedsiębiorcy. Odpowiadasz za zatrudnianie pracowników, zaciągnięte zobowiązania oraz opłacanie podatków i składek na ubezpieczenie społeczne.

Przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą jednoosobowo podlega wpisowi do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) – na ten temat przeczytasz więcej w dalszej części niniejszego otoczenia. W rejestrze ujawnieniu podlegają dane na temat podmiotu, m.in. jego nazwa. No właśnie – skoro już przy tym jesteśmy. W powszechnym użyciu bardzo często przedsiębiorstwo bywa określane mianem „firmy”. Nie stanowi to rażącego błędu, aczkolwiek może zostać poczytane za brak profesjonalizmu.  Zgodnie z art. 434 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (dalej jako: k.c.) firmą osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko. Prowadzi to do wniosku, że firma jest nazwą przedsiębiorcy. Powołana ustawa dopuszcza poszerzenie nazwy o określenia dodatkowe, z tym zastrzeżeniem, że nie mogą one wprowadzać w błąd. Organ rejestracyjny nie zaakceptuje również nazwy wulgarnej, obraźliwej czy rasistowskiej.

Mówi się, że małżeństwo wiele zmienia w życiu człowieka. Z prawnego punktu widzenia rzeczywiście tak może być… Pamiętaj, że za zobowiązania powstałe w związku z wykonywaniem działalności gospodarczej, odpowiada także Twój małżonek, jeśli posiadacie wspólność majątkową.

2.2. Spółka cywilna

Prawnicy jak mantrę powtarzają, że spółka cywilna nie jest spółką handlową. Jest to oczywiście prawda, ponieważ spółka cywilna jest tylko umową nazwaną w Kodeksie cywilnym (art. 860-875).

Najłatwiej będzie zrozumieć tę konstrukcję, jeśli zapoznasz się z poniższymi zasadami:

1. Spółka cywilna powinna zostać stwierdzona na piśmie;
2. Spółka cywilna nie jest przedsiębiorcą, są nimi jej wspólnicy wykonujący działalność gospodarczą;
3. Spółka cywilna może być zawarta przez osoby fizyczne, osoby prawne i ułomne osoby prawne;
4. Wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki solidarnie – wierzyciel ma prawo do zaspokojenia swojego roszczenia wedle uznania. Wspólnikowi, który spłacił dług przysługuje roszczenie regresowe (wyrównawcze) od pozostałych;
5. Każdy wspólnik ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki;
6. Każdy wspólnik ma prawo do reprezentowania spółki, jeżeli na mocy umowy spółki nie został go pozbawiony (także w razie zmiany umowy spółki)
7. Udział w majątku wspólnym nie może być przedmiotem osobnego rozporządzania;
8. Żaden wspólnik nie może żądać podziału majątku wspólnego w czasie trwania spółki (dopiero po jej ustaniu lub rozwiązaniu);
9. Każdy wspólnik ma prawo do udziału w zyskach, w tym zakresie uczestniczy w stratach. Umowa spółki może przewidywać postanowienia zwalniające określonego wspólnika lub wspólników (ale nie wszystkich!) od udziału w stratach. Bezwzględnie niedopuszczalne jest pozbawienie wspólnika prawa do udziału w zysku;
10. Spółka cywilna, ponieważ nie ma podmiotowości prawnej, nie może być pozywana ani pozywać, nie może też zaciągać zobowiązań we własnym imieniu
11. Wspólnicy jako przedsiębiorcy podlegają wpisowi do CEIDG.

Szczególnie zwróć uwagę na solidarną odpowiedzialność za zobowiązania – sugerujemy ostrożne dobieranie wspólników.

Więcej:

 Umowa spółki cywilnej – wzór z komentarzem prawnym

 Eksperta prawa odpowiada - Działalność gospodarcza, a spółka cywilna 

2.3. Spółki prawa handlowego

Spółki prawa handlowego zostały uregulowane w ustawie z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (dalej również jako: k.s.h.). Dzielą się na:

1. Osobowe: spółka jawna (sp. j.), spółka partnerska (sp. p.), spółka komandytowa (sp. k.) oraz spółka komandytowo-akcyjna (s.k.a.);
2. Kapitałowe: spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o. o.), spółka akcyjna (S.A.), prosta spółka akcyjna (p.s.a.).

Każda z wyżej wymienionych spółek została uregulowana k.s.h. osobno. Omówienie szczegółowo każdej z nich znacznie przekracza możliwości naszego otoczenia prawnego, dlatego odniesiemy się do tej kwestii w ograniczonym zakresie.

Z pewnością musisz odrzucić spółkę partnerską. Kodeks spółek handlowych „rezerwuje” ją dla wolnych, specjalistycznych zawodów. Niestety ani informatyk, ani programista, ani też ogólnie ujęty przedsiębiorca z branży IT do tego katalogu się nie zalicza.

Nie polecamy Ci na tym etapie spółki komandytowej oraz spółki komandytowo-akcyjnej. Wymagają one współistnienia dwóch rodzajów wspólników: komandytariusza oraz komplementariusza, którzy posiadają osobne kompetencje. Nadto należy ustalić i opłacić sumę komandytową, dla początkującego przedsiębiorcy problematyczna może okazać się również emisja akcji.

Powinieneś przychylnie spojrzeć na spółkę jawną. Przemawia za nią dosyć prosta struktura, brak organów zarządczych i kontrolnych, równe prawa i obowiązki wspólników. Kodeks spółek handlowych przewiduje również szeroki zakres decyzyjny na etapie zawierania umowy spółki i jej treści.

W naszej ocenie forma spółki akcyjnej dla start-upa jest nieco na wyrost. Jej prowadzenie wymaga posiadania co najmniej podstawowej wiedzy na temat prawa handlowego, zwłaszcza emisji akcji i obrotu nimi. Odstrasza również obowiązek posiadania minimalnego kapitału na początek w wysokości 100.000,00 zł.

Z pewnością mogą Cie zainteresowac dwie formy prawne spółki: z ograniczoną odpowiedzialnością oraz prosta spółka akcyjna. Pierwsza z nich jest niezwykle popularna, a co bardzo ważne – może być jednoosobowa. Pieniądze, które musisz posiadać to 5.000 zł na opłacenie kapitału zakładowego, zaś minimalna wysokość udziału wynosi 50 zł.  Prosta spółka akcyjna stanowi nowość w polskim prawie handlowym, która to nowość została przyjęta przez przedstawicieli doktryny dosyć entuzjastycznie. Nie ma w niej kapitału zakładowego, a wnoszone wkłady pokrywają kapitał akcyjny. Co istotne – można je wnosić nawet w terminie 3 lat od dnia, w którym zawiązano spółkę. Ustawowy wymóg co do wysokości wkładu ma charakter symboliczny, wynosi on nie mniej niż 1 zł. Wprowadzenie p.s.a. do polskiego prawa handlowego było procesem długotrwałym, na szczęście już od jakiegoś czasu kolejni przedsiębiorcy przecierają szlaki w tej formie prawnej.

Spółki prawa handlowego są ułomnymi osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność do czynności prawnych. Z tego powodu mogą one pozywać i być pozywanymi, a także zaciągać zobowiązania we własnym imieniu.

Czytaj także:

 Słowniczek - Spółka handlowa

 Umowa spółki jawnej – wzór z komentarzem prawnym  

 Umowa spółki z o. o. – wzór z komentarzem prawnym 

 Porada - Prosta spółka akcyjna – czym jest? Kto i kiedy może ją założyć?  

 Umowa prostej spółki akcyjnej – wzór z komentarzem prawnym

 Wyszukiwarka – Wzory - Umowy Spółki wraz z komentarzami ekspertów prawa

2.4. Obowiązek rejestracyjny

Legalne wykonywanie działalności gospodarczej jest uzależnione m.in. od zarejestrowania jej we właściwym rejestrze.

Jednoosobowa działalność gospodarcza oraz działalność gospodarcza w ramach spółki cywilnej wymaga dokonania rejestracji w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Spółki osobowe i kapitałowe podlegają wpisowi do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (KRS).

Rejestracji w CEIDG możesz dokonać w jeden z poniższych sposobów:

p.s. Wniosek składany w sposób tradycyjny, może złożyć za Ciebie Twój pełnomocnik!

Uwaga - wpis do CEIDG jest wolny od opłat.

Rejestracja w KRS od lipca 2021 r. jest możliwa tylko w sposób elektroniczny za pośrednictwem Portalu Rejestrów Sądowych (PRS).

Formularz wniosku wypełnia się elektronicznie, dołączając do niego dokumenty podpisane podpisem kwalifikowanym, osobistym albo podpisem zaufanym. System przewiduje możliwość podpisania dokumentów poprzez wgranie oddzielnego pliku z podpisem w polu "Plik zawierający oddzielny podpis".

Dokumenty składa się do sądu rejonowego (sądu gospodarczego) właściwego ze względu na miejsce siedziby Twojej działalności. Wpis jest obciążony opłatą sądową w wysokości 500 zł. Dodatkowe 100 zł kosztuje obowiązkowe ogłoszenie wpisu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Płatność następuje również z wykorzystaniem systemu PRS. Sąd rejestrowy rozpoznaje wniosek o wpis w terminie 7 dni od jego wypłynięcia.

Więcej:

 Słowniczek – CEIDG  

 Słowniczek – Przedsiębiorca

 Instrukcja - Jak utworzyć spółkę i zarejestrować ją w KRS

 Jakie zmiany musisz wpisać do KRS i jak to zrobić?

Skoro masz już wiedzę na temat dopuszczalnych form prowadzenia działalności gospodarczej oraz znasz zasady dokonywania rejestracji poszczególnych z nich, teraz uzupełnimy ją o dodatkowe informacje ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki zarabiania w Internecie. Podatki, prawo autorskie, prawo gospodarcze… Przedsiębiorca musi naprawdę dużo wiedzieć.

3.1 Źródła finansowania

Rozpoczęcie wykonywania działalności gospodarczej wymaga zaangażowania kapitału. W przypadku branży IT ciężko wskazać jaka kwota będzie wystarczająca na zakup odpowiedniego sprzętu, materiałów czy opłacenie innych narzędzi. Dobra wiadomość jest taka, że na początek możesz wcale nie mieć pieniędzy. Jak to możliwe? Sprawdź poniżej.

3.1.1. Kredyt bankowy i pożyczka

Zacznijmy od kredytu i od pożyczki. Nie zaliczają się one do tanich źródeł finansowania. Kredyt jest w pewnym sensie reglamentowany, a nadto wymaga posiadania pozytywnej historii spłacania zobowiązań. Zapoznaj się z przygotowaną przez nas tabelą porównawczą.

Kredyt i pożyczka nie są zobowiązaniami tożsamymi. Nie są też tanie, o ile nie znajdziemy znajomego pożyczkodawcy, który nie będzie oczekiwał odpłatności. Obie formy są relatywnie bezpieczne. Zwracamy jednak Twoją uwagę na szczegółowe weryfikowanie kontrahentów, kosztów zobowiązania oraz sposobu i czasu spłaty. Słyszałeś o kłopotach frankowiczów? No właśnie – pożyczaj tylko w tej walucie, w której zarabiasz.

Czytaj także:

 Umowa pożyczki – wzór wraz z komentarzem prawnym 

 Instrukcja - Uzyskiwanie kredytu na inwestycje lub finansowanie projektu 

 Instrukcja - Pułapki wniosku kredytowego

3.1.2. Dotacje, Anioł Biznesu i crowdfounding

Teraz będzie nieco przyjemniej, ponieważ omówimy formy finansowania, które są tanie lub zupełnie bezkosztowe.

Czytaj także:

Portal Dotacji Funduszy Europejskich - Wyszukiwarka (https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/wyszukiwarka).

Oprócz tego możesz skontaktować się bezpośrednio z dysponentami środków unijnych w Polsce t.j.:

1. Centralnym Punktem Informacyjnym Funduszy Europejskich przy ul. Domaniewskiej 39a
   w Warszawie, infolinia: 22 626 06 32; 22 626 06 33; 22 378 31 77 mail: punktinformacyjny@cpe.gov.pl
2. Terenowymi Punktami Informacji Funduszy Europejskich zlokalizowanymi w większych miastach,
3. Polską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP), która prowadzi bezpłatną infolinię dla zainteresowanych programami pomocowymi: 801 322 202; 22 574 07 07.

Po trzecie – bardzo popularny ostatnio Bank Gospodarstwa Krajowego. Instytucja ta prowadzi aktualnie program „Pierwszy Biznes – Wsparcie w starcie”, w którym forma wsparcia to niskooprocentowana pożyczka. Jest on skierowany do absolwentów szkół i uczelni wyższych, studentów ostatniego roku studiów, osób bezrobotnych oraz opiekunów osób niepełnosprawnych na podjęcie działalności gospodarczej lub utworzenie stanowiska pracy. Więcej na ten temat na stronie Banku Gospodarstwa Krajowego.

Więcej:

 Ulga na start dla przedsiębiorców

Anioły Biznesu oraz specjalne fundusze inwestycyjne są nowatorskimi formami finansowania start-upów i innych nowych przedsięwzięć. Istnieją podmioty, które inwestują pieniądze w pomysły biznesowe innych osób. W zamian za to partycypują w zysku. Może to właśnie opcja dla Ciebie? Możesz jeszcze spróbować zgromadzić środki korzystając z finansowania społecznościowego – czyli crowdfoundingu. Ta forma jest całkowicie bezpłatna, a przy spełnieniu określonych wymogów również jest wolna od podatków.

Więcej na temat:

Słowniczek - Anioł Biznesu

Słowniczek - Venture Capital

 Poradnik – Przykładowe Rodzaje Finansowania Działalności

3.2. Działalność gospodarcza w Internecie

Sam pewnie zdążyłeś już zaobserwować nieustannie rosnącą popularność Internetu i przenoszenie się wielu dziedzin życia do tej przestrzeni. Jedne z największych na świecie przedsiębiorstw są nie tylko start-upami, ale również łączy je to, że działają w Internecie. Ma on przecież ogromne zasięgi, właściwie nieograniczony dostęp do klientów, reklamy i zasobów wiedzy.

Jakie dodatkowe warunki należy spełnić, aby móc prowadzić działalność gospodarczą w Internecie? Tak naprawdę wszystko zależy od branży. Z całą pewnością musisz czynić zadość wszelkim obowiązkom, które są nakładane na każdego przedsiębiorcę. Zgodnie z art. 4 ust 1 i 2 Prawa przedsiębiorców: „przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonująca działalność gospodarczą. Przedsiębiorcami są także wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej”. Nie ma osobnej kategorii prawnej czy też instytucji, którą można by określić jako „przedsiębiorca internetowy” lub też „przedsiębiorca wirtualny”. W tym wypadku jedynym elementem odróżniającym taką działalność od działalności wykonywanej w świecie realnym jest miejsce, w którym zawierane są transakcje, wykorzystywane narzędzia, sposoby zawierania umowy itd.

Prowadząc serwis internetowy będziesz musiał sporządzić regulamin świadczenia usług drogą elektroniczną, przetwarzać dane osobowe jego użytkowników zgodnie z zasadami RODO, a nadto dbać o ich bezpieczeństwo.

Czytaj także:

 Regulamin świadczenia usług drogą elektroniczną

 Porada Zasady przetwarzania i udostępniania danych osobowych, tworzenia zbiorów 

 Procedura/Regulamin w zakresie bezpieczeństwa i ochrony informacji

 Słowniczek – RODO  

3.3. Ochrona marki i tajemnic przedsiębiorstwa

Monitorowanie treści w Internecie wiąże się z koniecznością ingerencji w udostępnione tam informacje oraz przetwarzanie ich. Zakładamy, że przedmiot Twojej działalności gospodarczej może dotyczyć m.in. informacji szczególnych dla przedsiębiorcy. W związku z tym musisz wiedzieć czym jest marka oraz tajemnice przedsiębiorstwa, a także w jaki sposób je chronić. Dzięki tej części poradnika będziesz wiedział w jaki sposób chronić również siebie.

Marka ma kapitalne znaczenia dla sukcesu danego przedsięwzięcia. Jej rozpoznawalność, co do zasady, gwarantuje utrzymanie stabilnego grona wiernych klientów. Nawyki zakupowe stanowią jeden z kluczowych czynników przy wyborze danego towaru.

Określone korzyści ekonomiczne są zatem pośrednio osiągane dzięki marce i jej ochronie. Jakie elementy składają się na markę? Zgodnie z art. 120 ust. 1 i 2 Ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej: „znakiem towarowym może być każde oznaczenie umożliwiające odróżnienie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa oraz możliwe do przedstawienia w rejestrze znaków towarowych w sposób pozwalający na ustalenie jednoznacznego i dokładnego przedmiotu udzielonej ochrony. Znakiem towarowym, w rozumieniu ust. 1, może być w szczególności wyraz, włącznie z nazwiskiem, rysunek, litera, cyfra, kolor, forma przestrzenna, w tym kształt towaru lub opakowania, a także dźwięk”.

Znaki towarowe podlegają ochronie poprzez wydanie prawa ochronnego na znak towarowy przez Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej. Zgłoszenie znaku do ochrony jest odpłatne i trwa 10 lat z możliwością przedłużenia na kolejny okres. Oznacza ono nabycie wyłączności do danego znaku towarowego.

Zgodnie z art. 296 Prawa własności przemysłowej osoba, której prawo ochronne na znak towarowy zostało naruszone może żądać od osoby, która naruszyła to prawo:

1. zaniechania naruszania,
2. wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści,
3. naprawienia wyrządzonej szkody w razie zawinionego naruszenia na zasadach ogólnych albo poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej opłacie licencyjnej albo innego stosownego wynagrodzenia, które w chwili ich dochodzenia byłyby należne tytułem udzielenia przez uprawnionego zgody na korzystanie ze znaku towarowego.

Ważne!

Koniecznie zapamiętaj czym jest znak towarowy i na czym polega jego ochrona. Nie narażaj się na wysokie koszty postępowań odszkodowawczych, a w razie naruszania Twojego prawa – konsekwentnie je zwalczaj, ponieważ uderza to w Twoją markę.

Udostępniając narzędzie do monitorowania treści w Internecie lub wykonując zlecenia z zakresu porównywania tych treści, ich gromadzenia itp. pamiętaj o zakazie naruszania tajemnic przedsiębiorstwa. Czym one właściwie są? Pomocniczo w tej kwestii należy kierować się treścią art. 11 ust 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji: „przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności”. Kwestię tę doskonale doprecyzował Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 5 lipca 2013 r., sygn. I OSK 511/13: "zauważyć należy, iż na tajemnicę przedsiębiorcy składają się dwa elementy: materialny (np. szczegółowy opis sposobu wykonania usługi, jej koszt) oraz formalny - wola utajnienia danych informacji". Dość dodać, że zgodnie z powołaną ustawą naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa stanowi czyn nieuczciwej konkurencji. Z kolei zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 8 czerwca 2017 r. sygn. II SA/Wa 118/17: „informacja staje się <tajemnicą>, kiedy przedsiębiorca przejawi wolę zachowania jej jako niepoznawalnej dla osób trzecich. Nie traci natomiast swojego charakteru przez to, że wie o niej pewne ograniczone grono osób zobowiązanych do dyskrecji (np. pracownicy przedsiębiorstwa). Utrzymanie danych informacji jako tajemnicy wymaga więc podjęcia przez przedsiębiorcę działań zmierzających do wyeliminowania możliwości dotarcia do nich przez osoby trzecie w normalnym toku zdarzeń, bez konieczności podejmowania szczególnych starań”. Zatem jak widzisz nie każda informacja na temat danego przedsiębiorcy jest jego tajemnicą. Podobnie nie może on dowolnie zastrzegać w ustalony sposób, że dana informacja ma taki charakter. Musi on bowiem wynikać wprost z przesłanek ustawowych. Staraj się więc mieć szczególne baczenie na przetwarzanie informacji w Internecie – nie narażaj się na niepotrzebne postępowania sądowe.

Czytaj także:

 Porada - Jak przy zastosowaniu majątkowych praw autorskich i tajemnicy przedsiębiorstwa zabezpieczyć technologie i rozwiązania hi-tech przed wrogim przejęciem 

 Z życia przedsiębiorcy - Tajemnica przedsiębiorcy musi dotyczyć informacji rzeczywiście chronionej

3.4. Strona internetowa jako przedmiot prawa autorskiego

Przedmiotem ochrony prawa autorskiego jest utwór oraz przysługujące twórcy z jego tytułu prawa. Zgodnie z art. 1 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo autorskie (dalej również jako Prawo autorskie) utworem jest: „każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe, plastyczne, fotograficzne, lutnicze, wzornictwa przemysłowego; architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne, muzyczne i słowno-muzyczne, sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne, audiowizualne (w tym filmowe)”.

Strona internetowa spełnia wszelkie wymogi do uznania jej za przedmiot prawa autorskiego – czyli za utwór. Musisz uwzględnić tę informację za każdym razem gdy będziesz korzystał z nich w związku z wykonywaniem zleceń dla swoich klientów. Twoja działalność nie może naruszać w żaden sposób praw jego twórcy. Ta sama ochrona dotyczy również Ciebie w stosunku do wszystkich, którzy dopuszczają się chociażby wzorowania się na Twojej witrynie.

Zgodnie z art. 18 ust 1 Prawa autorskiego: „twórca, którego autorskie prawa osobiste zostały zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania. W razie dokonanego naruszenia może także żądać, aby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności, aby złożyła publiczne oświadczenie o odpowiedniej treści i formie. Jeżeli naruszenie było zawinione, sąd może przyznać twórcy odpowiednią sumę pieniężną tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę lub – na żądanie twórcy – zobowiązać sprawcę, aby uiścił odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez twórcę cel społeczny”.

3.5. Granice dozwolonej reklamy

Działalność marketingowa może okazać się kołem zamachowym dla Twojego sukcesu. Jak pewnie się domyślasz nie można ich prowadzić w dowolny sposób. Polskie prawo nie przewiduje definicji legalnej reklamy a przypadki, kiedy jest ona niedozwolona określają ustawy szczególne.

Zgodnie z powołaną już wcześniej ustawą z dnia 16 kwietnia o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (dalej również jako Ustawa ZNK), nieuczciwa lub zakazana reklama stanowią czyn nieuczciwej konkurencji. Kiedy reklama może być uznana za czyn nieuczciwej konkurencji? Na to pytanie odpowiada art. 16 ust 1 Ustawy ZNK:

1. gdy jest sprzeczna z przepisami prawa, dobrymi obyczajami lub uchybia godności człowieka;
2. gdy wprowadza klienta w błąd i przez to może wpłynąć na jego decyzję co do nabycia towaru lub usługi;
3. gdy odwołuje się do uczuć klientów poprzez wywoływanie lęku, wykorzystywanie przesądów lub łatwowierności dzieci;
4. gdy stanowi wypowiedź, która, zachęcając do nabywania towarów lub usług, sprawia wrażenie neutralnej informacji;
5. gdy istotną ingerencję w sferę prywatności, w szczególności przez uciążliwe dla klientów nagabywanie w miejscach publicznych, przesyłanie na koszt klienta niezamówionych towarów lub nadużywanie technicznych środków przekazu informacji.
6. gdy wypełnia definicję reklamy porównawczej („reklama umożliwiająca bezpośrednio lub pośrednio rozpoznanie konkurenta albo towarów lub usług oferowanych przez konkurenta, zwana dalej <reklamą porównawczą>, stanowi czyn nieuczciwej konkurencji, jeżeli jest sprzeczna z dobrymi obyczajami’)

Poszczególne ustawy działowe np. prawo farmaceutyczne, wprowadzają osobne, szczegółowe regulacje dotyczące reklamy. Z perspektywy planowanej działalności w branży IT zupełnie wystarczające będzie powołanie przepisów Ustawy ZNK. Przedsiębiorco! Reklamuj się legalnie!

Więcej:

Instrukcja – Marketing i reklama w mikro i małej firmie 

3.6. Kontrakty w obrocie gospodarczym

Jako przedsiębiorca będziesz zawierał naprawdę wiele różnego rodzaju umów.

Niestety nie możemy omówić dla Ciebie wszystkich kontraktów, z którymi potencjalnie możesz mieć do czynienia. Chcemy zwrócić Twoją uwagę przede wszystkim na zasadę swobody umów z art. 3531 k.c.: „strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego”.

Z treści cytowanego przepisu wynikają dwa wnioski. Po pierwsze – możesz dowolnie kształtować stosunek prawny, łączący Cię z kontrahentem, byleby nie było to sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, nie uchybiało przepisom ustaw, a cel i jego treść nie mogą być sprzeczne z istotą danego stosunku. Po drugie – możesz zawierać również umowy nienazwane czyli inne niż uregulowane w Kodeksie cywilnym oraz w pozostałych ustawach.

Jak rozumieć poszczególne przesłanki z art. 353¹ k.c. ?

Sąd Apelacyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 26 kwietnia 2019 r. sygn. I ACa 12/19, nawiązując do utrwalonych poglądów Sądu Najwyższego, wyjaśnił, że: „w judykaturze przyjmuje się bowiem, że klauzule generalne odsyłające do zasad współżycia społecznego postrzegać należy jako odwołanie się do idei słuszności w prawie i do wartości powszechnie uznawanych w społeczeństwie jako obowiązujące w stosunkach interpersonalnych. Poprzez zasady współżycia społecznego należy rozumieć zatem podstawowe zasady etycznego i uczciwego postępowania”.

Sąd Okręgowy w Warszawie w wyroku z dnia 30 grudnia 2020 r. sygn. XXV C 855/18, odnosząc się do kredytów frankowych podzielił stanowisko orzecznictwa na temat tzw. kredytów frankowych: „zastrzeżenie oprocentowania odnoszącego się do stawki LIBOR w umowie kredytu udzielonego i spłacanego, po wyeliminowaniu indeksacji, w złotych polskich formalnie spełnia warunek odpłatności umowy kredytu. Jednakże pozostaje w sprzeczności z określoną na podstawie całokształtu uregulowań zawartych w ustawie Prawo bankowe właściwością (naturą) stosunku prawnego”. Innym przykładem sprzeczności z naturą stosunku prawnego może być np. zawarcie odpłatnej umowy darowizny.

Przesłanka sprzeczności z ustawą jako naruszenie zasady swobody umów polega na modyfikacji stosunku prawnego wbrew treści przepisu. Tytułem przykładu – zgodnie z art. 867 §1 k.c.:  „każdy wspólnik jest uprawniony do równego udziału w zyskach i w tym samym stosunku uczestniczy w stratach, bez względu na rodzaj i wartość wkładu. W umowie spółki można inaczej ustalić stosunek udziału wspólników w zyskach i stratach. Można nawet zwolnić niektórych wspólników od udziału w stratach. Natomiast nie można wyłączyć wspólnika od udziału w zyskach”. Sprzeczne z ustawą będzie postanowienie umowy spółki cywilnej, mocą którego wspólnik będzie wyłączony od udziału w zysku.

Zobacz także:

 Umowa sprzedaży na odległość

 Słowniczek – Umowa zawierana na odległość

Umowa leasingu – wzór z komentarzem prawnym

3.7. Jakie podatki i składki zapłacisz?

Odpowiedź na to pytanie jest uzależniona m.in. od wybranej przez Ciebie formy prawnej, w której będziesz wykonywał działalność gospodarczą. Zgodnie z art. 7 §1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa: „podatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu”.

Określenie „ustawa” użyte powyżej oznacza każdą ustawę, która wprowadza jakikolwiek obowiązek podatkowy. Przedsiębiorcę w omawianej branży obciąża przede wszystkim podatek dochodowy. W zależności od wybranej formy prawnej będzie to podatek dochodowy od osób fizycznych lub podatek dochodowy od osób prawnych.

Osoby prawne, spółki handlowe i spółki kapitałowe w organizacji podlegają przepisom ustawy z dnia 15 lutego 1992 r., o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT). Stawka tego podatku wynosi 9% lub 19 %.

Prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą oraz wykonujący ją w ramach spółki cywilnej podlegają przepisom ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT). Stawka tego podatku wynosi 12%, 32% lub 19% w przypadku podatku liniowego.

Podczas zakładania działalności gospodarczej przedsiębiorca musi wybrać jedną z czterech form opodatkowania: według skali podatkowej, podatek liniowy, na podstawie karty podatkowej, ryczałt.

Pobierz Poradnik:

 Poradnik – Formy opodatkowania działalności

Poradnik – Obciążenia publiczno-prawne, świadczenia podatku, składki – zestawienie

Z pewnością będziesz też opłacał podatek VAT. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług: „opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej <podatkiem>, podlegają: (…) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju”.  W ramach powołanej definicji mieście się również świadczenie usług polegających na monitorowaniu treści w Internecie.

W zależności od rodzaju prowadzonej działalności, przedsiębiorcę mogą obciążać również:

1. Podatek od czynności cywilnoprawnych – ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych;
2. Podatek od nieruchomości oraz podatek od środków transportu – ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych;
3. Podatek od spadków i darowizn – ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn;
4. Inne podatki i opłaty, koncesje, zezwolenia, licencje, nałożone kary administracyjne itd. 

Jeśli idzie o należności wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych masz obowiązek opłacani składek na ubezpieczenia społeczne: emerytalne, rentowe i wypadkowe, a także ubezpieczenie zdrowotne i składki na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy. Składka na ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolna. Mimo wszystko uważamy, że ma ono więcej plusów niż minusów i lepiej je opłacać.

Akty prawne

1. 1. Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz. U. 2021.162);
   2. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U.2022 1360);
   3. Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (t.j. Dz. U. 2022.541);
   4. Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (t.j. Dz. U. 2022.1683.);
   5. Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz. U. 2022.1467);
   6. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t.j. Dz. U. 2021.2439);
   7. Ustawa z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie (t.j. Dz. U. z 2020 2022.1799);
   8. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. 2021.1540.);
   9. Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. 2022.931.);
   10. Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. 2021.1800);
   11. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. 2021.1128.);
   12. Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. Prawo autorskie (t.j. Dz. U. 2021.1062);
   13. Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (t.j. Dz. U. 2021.324);
   14. Ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz. U.2022.1233).
   15. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 lipca 2013 r., sygn. I OSK 511/13
   16. Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 30 grudnia 2020 r. sygn. XXV C 855/18
   17. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 8 czerwca 2017 r. sygn. II SA/Wa 118/17.

Stan prawny – 31 sierpnia 2022 r.