Księżniczka startup’ów

Ma 19 lat, za sobą kilkanaście projektów z czego kilka udanych. Pierwszą stronę internetową stworzyła w wieku 15 lat, zainspirowana sposobem działania ówczesnych gier przeglądarkowych – to ją wciągnęło. Reszta poszła już z górki.

W wieku 14 lat zaszła w ciążę.  Dokładnie tak, przy czym jedno należy wyjaśnić – Ola w wieku 14 lat zaszła w WIRTUALNĄ ciążę. Tak zaczęła się jej przygoda z tworzeniem stron internetowych – od gier przeglądarkowych w serwisie Grzenda.pl, a dokładnie – gry polegającej na pielęgnowaniu swojego wirtualnego dziecka przez całe 9 miesięcy. 

To ją zainspirowało, zaciekawiło – chciała poznać tajniki tworzenia stron internetowych. Nie pozostawała bierna – wciągnęło ją to na tyle, że już pół roku później, w wieku 15 lat, zarobiła pierwsze pieniądze (400zł!) za stworzenie dla znajomej kilku nowych podstron w jej serwisie internetowym. To był prawdziwy przełom, zarówno dla niej, jak i dla jej rodziny bowiem jak sama się śmieje „mama przestała się czepiać, że siedzi przy komputerze i nic nie robi”.

Rok później stworzyła serwis Fashionstyle.pl, w którym można było stworzyć wirtualną modelkę i kierować jej karierą. Ola stworzyła go sama w 2 miesiące, a pieniądze na opłacenie serwera (200zł) pożyczyła od mamy. 

Najważniejszy jednak był jej upór i wytrwałość w dążeniu do celu – wszystko robiła sama, a cały marketing projektu opierał się na aktywnym uczestnictwie w forum Grzenda.pl, na którym Ola zapraszała wszystkich do gry w jej serwisie. To wystarczyło – pierwszy miesiąc działalności projektu zamknął się przychodami na poziomie 800zł, kolejne przynosiły między 1500 – 2000zł.

Trzeba mieć na uwadze, że Ola miała wówczas 16 lat!

W 2009 roku Ola po raz pierwszy jechała pociągiem. Jechała na Startup School – wakacyjną szkołę eBiznesu, zorganizowaną przez Rafała - pioniera polskiego rynku startupowego, twórcę takich serwisów jak Fotka.pl, Szafa.pl czy Finansowo.pl. Model tej szkoły był prosty – Rafał w zamian za 50% udziałów w pomysłach młodych projektantów, oferował miejsce do pracy, nocleg, kieszonkowe i konsultacje we wszystkich aspektach działalności każdego startupu. 

Ola zgłosiła się z pomysłem na grę Animili.pl – projekt polegający na wychowywaniu swojego wirtualnego zwierzaka. Zaskoczyło! Po półtora roku projekt był już rentowny, a Ola odsprzedała Rafałowi kolejne 25% udziałów w projekcie. 

To dzięki niemu Ola dowiedziała się, że istnieje coś takiego jak informacje prasowe – i że te informacje trzeba dziennikarzom podawać na tacy. Że marketing nie opiera się tylko na ulotkach czy dobrej stronie WWW – potrzebne są pomysły angażujące społeczności, by wciągnąć w swój projekt jak najwięcej użytkowników. To oni stanowią najważniejsze narzędzie marketingowe w internetowym startupie, to oni są żywą reklamą która przyciąga do pomysłu kolejne osoby. Również w szkole Rafała nauczyła się, czym są negocjacje, jak wygląda monetyzacja internetowego projektu.

Ola postanowiła sprzedać 50% udziałów w serwisie Fashionstyle.pl, który przynosił już ok. 10.000 miesięcznego zysku – nie zdradza kwoty jaką otrzymała za udziały, ale w chwili sprzedaży serwis posiadał już 200.000 użytkowników, a miesięcznie odwiedzało go ponad 70.000 osób.

Kolejnym projektem Oli był serwis MyGuidie.com – internetowy portal łączący podróżników z lokalnymi, społecznościowymi przewodnikami. Każdy mógł się zarejestrować jako przewodnik i oferować za wybraną przez siebie kwotę towarzystwo w zwiedzaniu i podróżowaniu po dowolnym kraju świata. 

Co ciekawe, projekt powstał na imprezie „Startup Weekend” – wydarzeniu, które ma na celu wymyślenie i realizację pomysłu podczas jednego weekendu. Ten projekt również chwycił – Ola z zespołem szukali finansowania dalszego rozwoju projektu, więc zorganizowali aukcję, na której oferowali 1% udziału w serwisie. Aukcja zakończyła się sukcesem – wspomniany 1% udziałów sprzedali za 19 300zł (co daje teoretyczną wycenę projektu na poziomie ponad 2 000 000zł), dorzucając iPada. 

Ta aukcja nie tylko dała im rozgłos (pisało o tym wiele zagranicznych serwisów technologicznych), ale i wiele ich nauczyła. Jeden z zainteresowanych, potencjalnych inwestorów uświadomił im, jak ważny jest marketing i że nie zawsze wygrywa się tylko merytoryką – zapytał bowiem przed wejściem w inwestycję, czy ten iPad aby na pewno ma 3G…

Idolem Oli jest twórca Facebooka – Mark Zuckerberg. Najbardziej imponuje jej to, że będąc w jej wieku (niewiele starszy) nie sprzedał swojego pomysłu mimo, że na stole był miliard dolarów. I ciężko nie przyznać jej (i Zuckerbergowi) racji, patrząc na dzisiejsza wycenę Facebooka. Ciężko bowiem wyobrazić jej sobie sytuację, w której przychodzi inwestor i proponuje młodemu człowiekowi 10 czy 20 milionów złotych za udziały w projekcie.

Do tego trzeba mieć dużo umiejętności i doświadczenia, większość młodych ludzi najpewniej by spanikowała. Zuckerberg miał wówczas wokół siebie doświadczonych już ludzi, choćby Seana Parkera – większość startupowców nie może na to liczyć, dlatego dobrym pomysłem jest udział w imprezach startupowych. 

Najważniejsza jest wiara w swój projekt i dążenie do celu, który został wyznaczony na początku projektu. Niemalże zawsze – w miarę postępujących trudności – przychodzą chwile zwątpienia. Pojawią się pytania, czy ten projekt ma sens, czy to się uda – właśnie w takich chwilach nie wolno się poddawać! Każdy startup wyrósł karmiony wiarą i wytrwałością swoich twórców, którzy nie poddawali się w chwilach, gdy trudności przeważały nad sukcesami. 

Takie wahania są typowe dla każdego startupowca – niemalże zawsze przychodzą chwile, w których zaczynamy patrzeć na świat przez czarne okulary. Paradoksalnie są one bardzo pożyteczne, stanowiąc przeciwwagę dla – tak popularnych w branży startupowej – różowych okularów, przez które bardzo często startupowcy widzą swój projekt. 

Najważniejsze, by na początku trzeźwo ocenić możliwości i szanse projektu, jego silne i słabe strony oraz trzymać się przyjętego biznesplanu i harmonogramu realizacji. Po drodze warto rewidować wszystkie ustalenia, ale nieprzerwanie widzisz kolejne odstępstwa, wciąż pojawiają się potrzeby korygowania wszystkich ustaleń a początkowy biznesplan jest aktualny jedynie w teorii – pomyśl nad sensem realizacji całego przedsięwzięcia.

Liczy się (nie tylko!) dobry pomysł

Wielu przedsiębiorców po latach prowadzenia biznesu potwierdza niemal jednogłośnie – sukces w biznesie nie wynika ze świetnego pomysłu, ale z jego realizacji i sposobów jego realizacji. Zakładając internetowy startup, musisz mieć dobry, innowacyjny pomysł który rozwiązuje w sposób automatyczny problemy wielu osób, dostarczając im produkt /usługę, której potrzebują. Pamiętaj jednak, że sam pomysł to dopiero początek sukcesu – to, jak wiele determinacji będziesz mieć w jego realizacji oraz to, jakie decyzje podejmiesz na biznesowej drodze tego startupu, będzie warunkować jego sukces.

Osoby, które mają za sobą udane startupy podkreślają również, że równie ważny co sam pomysł na biznes jest sposób, w jaki prezentujesz go innym. Przydatny do tego będzie z pewnością test windy, który opisaliśmy w sekcji pozyskiwania finansowania – skorzystaj z niego, by opracować najlepszą i najbardziej efektywną formę prezentowania swojego pomysłu innym – zarówno potencjalnym inwestorom i wspólnikom, jak też wszystkich kontrahentom których potrzebujesz do realizacji startupu.

Spray and pray - określ się już na samym początku

W branży niektórzy doradzają nowym startupowcom postawę nazywaną „Spray and pray”. To dość enigmatyczne określenie, które można tłumaczyć „rób wokół siebie hałas i módl się, by zainteresowanie nie spadło” – by jak najszybciej móc się scashować, czyli sprzedać udziały w swoim przedsięwzięciu jakiemuś dużemu graczowi i wycofać się.

Jeśli interesujesz się założeniem startupu w tym właśnie celu, to zdefiniuj go już na samym początku i tak ułóż harmonogram swoich działań, by jak najszybciej Twój projekt osiągnął stadium w którym może wzbudzić zainteresowanie potencjalnych inwestorów.

Jeśli jednak Twoim celem jest zbudowanie stabilnego, atrakcyjnego biznesu w internecie, dającego Ci długofalowe zyski, Twój plan działań, rozwoju i promocji projektu z pewnością będzie wyglądać inaczej niż w sytuacji, gdy liczysz na szybkie wyjście ze swojej inwestycji. Dlatego określ jasno swoje cele już na samym początku i kieruj swoim startupem w sposób, który został który umożliwi Ci osiągnięcie założonych celów w zaplanowanym i wyznaczonym czasie. Jeśli w praktyce zobaczysz – niezależnie od celów Twojego startupu – że jego realizacja nie ma szans na powodzenie zgodnie z początkowymi założeniami – przeanalizuj je ponownie, bogatszy już o doświadczenia z jego realizacji. I koniecznie przeczytaj, czym jest metodologia TOTE.

Zdobądź lub rozwijaj swoje kwalifikacje. Klienci oraz inwestorzy szukają zaangażowania i ogólnie pojętej jakości w Twojej pracy - to może zapewnić Twój profesjonalizm.

1. Ucz się z pewnością masz już wiele umiejętności związanych z technologiami i marketingiem, ale wiedzy nigdy za wiele – rozwijaj się, poszukaj nowych kwalifikacji, które będą Cię odróżniać od innych startupowców. Istnieje wiele szkoleń i programów certyfikacyjnych, których ukończenie będzie potwierdzać Twoje przygotowanie merytoryczne do budowy startupu.

   W tej branży przydadzą Ci się każde umiejętności związane z prowadzeniem internetowego biznesu – od znajomości technologii i języków programowania, przez marketing w wyszukiwarkach, zarządzanie projektami czy znajomość zasad projektowych po umiejętności typowo menedżerskie, związane z zarządzaniem pracą i czasem innych członków zespołu. Jeśli potwierdzisz je odpowiednimi certyfikatami, będzie bardziej wiarygodny zarówno w oczach potencjalnych inwestorów, jak i partnerów biznesowych Twojego startupu.

2. Uczestnicz w konferencjach i targach branży startup, FinTech, e-Marketingu. Poznasz nie tylko nowych ludzi, często aniołów biznesu, ale także technologie i narzędzia przydatne w tworzeniu Twojego startupu.

3. Monitoruj konkurencję zrób własną listę najlepszych startupów, zarówno tych w fazie early stage, jak również tych które już przekształciły się w dobrze prosperujące firmy. Analizuj ich działania, szukaj w nich inspiracji do innowacji w Twoi startupie.

4. Dbaj o swój wizerunek i obecność w sieci utwórz profesjonalne profile, opisz swoje umiejętności i doświadczenie. Możesz utworzyć kanał na YouTube lub założyć bloga – zarówno na temat swojego startupu, jak i generalnie o tematyce biznesowej. Bądź wiarygodny, dziel się wiedzą która jest trudna do zdobycia – to zbuduje wizerunek profesjonalisty wartego zaufania.

5. Czytaj zaopatrz się w branżową lekturę, zaprenumeruj czasopisma i newslettery z wydawnictw powiązanych z branżą startup. Bądź aktywny we wszystkich mediach społecznościowych oraz monitoruj je – co robią inne startupy, co robią te, którym już się udało.

• Startup - przedsiębiorstwo lub tymczasowa organizacja stworzona w celu poszukiwania modelu biznesowego, który gwarantowałby jej rozwój. Przedsiębiorstwa te mają zwykle krótką historię, są w fazie rozwojowej i aktywnie poszukują nowych rynków. Przedsiębiorstwa start-up powstać mogą w dowolnej branży, jednak najczęściej związane są z nowymi technologiami.

  Do ich cech charakterystycznych zalicza się:

  - niskie koszty rozpoczęcia działalności,

  - wyższe niż w przypadku "standardowych" przedsięwzięć ryzyko,

  - potencjalnie wyższy w stosunku do "standardowych" przedsięwzięć zwrot z inwestycji.

  Jedną z metod finansowania projektów rozpoczynanych jako start-up jest korzystanie z funduszy venture capital lub z pomocy aniołów biznesu. Momentem, w którym przedsiębiorstwo przestaje być uważane za start-up, może być osiągnięcie zysku, fuzja lub przejęcie.

  Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Start-up  13.11.2017

• Startup School - Startup School to inicjatywa przedsiębiorcy internetowego Rafała Agnieszczaka. W 2009 roku zorganizował on po raz pierwszy wakacyjne warsztaty przedsiębiorczości, w których uczestniczyli ludzie z całej Polski. Uczestnicy przez trzy miesiące spędzone w Warszawie zdobywali doświadczenie oraz wiedzę potrzebne w tworzeniu podstaw własnego biznesu internetowego.

  Źródło: http://www.startupschool.pl/startupschool/  13.11.2017

• Venture capital - średnio- i długoterminowe inwestycje w przedsiębiorstwa niepubliczne znajdujące się we wczesnych fazach rozwoju (obarczone wysokim ryzykiem niepowodzenia inwestycji), połączone ze wsparciem menedżerskim (w zakresie optymalizacji procesów biznesowych czy podniesienia jakości zarządzania), prowadzone przez wyspecjalizowane podmioty (fundusze venture capital).

  Celem inwestycji venture capital jest osiągnięcie zysku wynikającego z przyrostu wartości przedsiębiorstwa przez odsprzedaż jego akcji lub udziałów po upływie określonego okresu. Pojęcie venture capital jest niekiedy (błędnie) stosowane zamiennie z terminem private equity. Zgodnie z nomenklaturą Europejskiego Stowarzyszenia Private Equity i Venture Capital (European Private Equity & Venture Capital Association) inwestycje venture capital są podzbiorem inwestycji private equity i obejmują inwestycje znajdujące się na wczesnych etapach rozwoju, tj. etapie zalążkowym, startu oraz wczesnej ekspansji (seed, startup i later stage venture). Zamienne stosowanie tych pojęć nie jest zatem poprawne. W polskojęzycznej literaturze naukowej inwestycje private equity są także określane mianem „inwestycji podwyższonego ryzyka” lub „inwestycji wysokiego ryzyka”.

  Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Venture_capital  13.11.2017

• Umowa poufności / NDA - Umowa poufności (ang. non-disclosure agreement – NDA lub confidential disclosure agreement – CDA) – legalnie zawarta umowa pomiędzy co najmniej dwiema stronami, które zobowiązują się do wymiany poufnych materiałów lub wiedzy z zastrzeżeniem ich dalszego nierozpowszechniania. Umowa taka tworzy pomiędzy stronami poufną więź mającą na celu dalszą ochronę przedmiotu wymiany. (…)

  Umowy takie są często zawierane pomiędzy przedsiębiorstwami lub osobami prywatnymi, które kooperując z sobą muszą zrozumieć wykorzystywane u siebie procesy i rozwiązania dla dalszego rozwoju relacji biznesowych np. w procesach fuzji i przejęć. Mogą być one wzajemne (obie strony są zobowiązane) lub jednostronne (tylko jedna strona umowy jest zobowiązana do utrzymania tajemnicy).

  Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Umowa_poufności  13.11.2017

MINI-BIZNESPLAN TAKIEGO PRZEDSIĘWZIĘCIA

1. Stwórz coś więcej, niż tylko pomysł rozrysowany na kartce papieru. Inwestorzy oraz generalnie ludzie z doświadczeniem biznesowym lubią nie tylko konkrety, ale przede wszystkim osoby potrafiące działać – a nie tylko mówić.
2. Przygotuj z pomocą testu windy kilka wariantów prezentacji swojego pomysłu. Będziesz je mieć w zanadrzu, gdy okazja do pozyskania inwestora nadarzy się przypadkiem
3. Nieprzerwanie szukaj opinii innych osób na temat Twojego pomysłu. Często otworzą Ci oczy na słabe strony Twojego startupu
4. Koniecznie zaplanuj w swoim kalendarzu czas na wszystkie imprezy startupowe (jak opisany w artykule Startup School Rafała Agnieszczaka). To idealne miejsce i czas zarówno na ewaluację swoich pomysłów, jak też poszukiwanie inwestorów