Księżniczka startup’ów

Poniższe opracowanie przedstawia otoczenie prawne w obszarze realizacji konkretnego projektu. Może zostać wykorzystane także przy innych pomysłach na biznes. Popularne coraz bardziej startupy z reguły dotyczą wysokich technologii, wiążą się też z wykorzystaniem najnowszych możliwości świata wirtualnego o globalnym zasięgu. Startup może być początkiem każdej działalności i w każdej dziedzinie. Jednak to świat Internetu i nowych technologii wiedzie prym. W opracowaniu znajdziesz szereg informacji, które wskażą najważniejsze, z punktu widzenia prawa, aspekty związane ze startupem, m.in. zagadnienia związane z własnością intelektualną (patenty, wzory przemysłowe, zdobnicze, znaki towarowe, prawo autorskie), tajemnicą przedsiębiorstwa, formą prowadzenia działalności, funduszami venture capital i ,,aniołami biznesu”, dającymi szansę na rozwój i sukces Twojego pomysłu.

Wybór formy działalności to jedna z kluczowych kwestii. Rzetelnie przeanalizuj wszystkie możliwości. Najbardziej powszechne i popularne, a jednocześnie adekwatne do prowadzenia biznesu startupowego zostały opisane poniżej.

Formę prawną najlepszą dla Twojej działalności wybierzesz po zapoznaniu się z nasza instrukcją: Jaka forma prawna będzie najlepsza dla Twojej działalności.

Jeśli będziesz współpracować z innymi osobami, warto zadbać o uregulowanie podstawowych kwestii. Przydatny i pomocny może okazać się np. regulamin startupu, który wskaże obowiązki i zakresy odpowiedzialności za podstawowe kwestie, określi zasady jego funkcjonowania i finansowania na starcie.

Dobrym pomysłem jest spisanie, w formie wstępnego projektu, porozumienia o współpracy lub listu intencyjnego przedsięwzięcia, które planujesz podjąć z poszczególnymi osobami lub firmami. Ustalenie kluczowych kwestii jest ważne już na samym początku. Pozwoli uniknąć nieporozumień i konfliktów na dalszych etapach podjętej kooperacji i współpracy. Wzajemne ustalenia, relacje, uzgodnienia powinny być spisane w formie dokumentu, opatrzone podpisami, z podaniem kogo dane osoby reprezentują i pełnomocnictwem. Będą stanowić o Waszym profesjonalizmie i zaangażowaniu w tworzone przedsięwzięcie.

Popularne i odpowiednie formy prowadzenia działalności to:

a) jednoosobowa działalność gospodarcza

To firma, którą prowadzisz samodzielnie. Możesz zatrudniać innych pracowników lub współpracować z członkami rodziny w firmie rodzinnej. Nie potrzebujesz żadnych oszczędności. Jednak odpowiadasz wobec osób trzecich całym swoim majątkiem, a odpowiedzialność ta rozciąga się również na małżonka (dotyczy to odpowiedzialności ze wspólnego majątku) i na osobę, którą się posługujesz. Dla wielu startupowców taka forma działalności jest dobrym rozwiązaniem przy stawianiu pierwszych kroków w biznesie.

Twój podstawowy obowiązek - uzyskanie wpisu w Centralnej Ewidencji i Informacji
o Działalności Gospodarczej (CEIDG).

Wniosek możesz złożyć osobiście w urzędzie gminy lub przez Internet. Najpierw musisz ustalić kilka spraw. Są to przede wszystkim:

• nazwa firmy

W niej musi być Twoje imię i nazwisko i ewentualnie człon wskazujący, np. na rodzaj lub produkt.

• data rozpoczęcia działalności

Określ, kiedy chcesz zacząć. Dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych będzie to data,
od której będziesz płacić składki na ubezpieczenie społeczne. Nie może być wcześniejsza niż data złożenia wniosku.

• miejsce prowadzenia działalności

Adres (nazwa ulicy, numer budynku, mieszkania) albo nietypowe miejsce (na przykład pawilon nr X w przejściu podziemnym). To miejsce nie musi być Twoją własnością. Może być to, na przykład, mieszkanie, które wynajmujesz. Nie możesz podać miejsca, które nie istnieje lub miejsca, które nie jest związane z Tobą lub Twoją działalnością.

• kody działalności gospodarczej
• Są to kody Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), które określają rodzaj działalności (na przykład „produkcja papieru i tektury”, „produkcja narzędzi”). Wskaż przynajmniej jeden kod. Jeśli podasz więcej — zdecyduj, który jest główny. Przykładowo dla działalności z branży IT polegającej m.in. na tworzeniu serwisów, gier komputerowych, zarządzaniu stronami internetowymi będą to:

- 63.11.Z – Przetwarzanie danych; zarządzanie stronami internetowymi (hosting) i podobna działalność

- 58.21.Z – Działalność wydawnicza w zakresie gier komputerowych

- 63.12.Z – Działalność portali internetowych

Ale także- patrz poniżej:

• forma opodatkowania

Musisz również określić częstotliwość, z jaką będziesz wpłacać zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych (co miesiąc czy co kwartał).

• forma prowadzenia rachunkowości

Przedsiębiorcy często wybierają podatkową księgę przychodów i rozchodów, czyli prostą formę ewidencjonowania kosztów i przychodów.

• informacje związane z ZUS

To kwestie dotyczące m.in. zgłoszenia do ubezpieczenia pracowników, których zatrudnisz.

• rachunek bankowy

Koniecznie musisz wskazać numer rachunku, który będzie służył do rozliczeń
z urzędem skarbowym. Możesz założyć nowy rachunek, przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej albo posługiwać się tym, który już masz do użytku prywatnego.

Teraz czas na złożenie, kompletnego i poprawnie wypełnionego wniosku o wpis do rejestru CEIDG.  Od dnia wpisania, możesz prowadzić swoją działalność, na podstawie Ustawy z dnia 6 marca 2018 r., prawo przedsiębiorców (Dz. U 2021.162 t.j.). Dane Twojej firmy są wpisane
do CEIDG w ciągu 1 dnia roboczego, po dniu złożenia wniosku.

Jeżeli Twoi partnerzy w przedsięwzięciu to aktualni lub przyszli przedsiębiorcy, to możecie w celu realizacji wspólnego projektu założyć spółkę cywilną, a później zdecydować o ewentualnym przekształceniu w spółkę prawa handlowego (według ksh).

b) spółka prawa handlowego

W spółkach osobowych (spółka jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna) podstawowe znaczenie mają wspólnicy, ich kwalifikacje i wykonywana praca. Co do zasady, za zobowiązania spółki osobowej wspólnicy odpowiadają całym swoim majątkiem. W spółkach kapitałowych (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, prosta spółka akcyjna oraz spółka akcyjna) najważniejszym elementem jest kapitał pochodzący od wspólników, na którym opiera się jej funkcjonowanie. Wspólnicy spółki kapitałowej nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania spółki, o czym stanowi art. art. 151 § 4, art. 3001 § 5 oraz 301 § 5 Ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych. Ryzykują jedynie wniesionym wkładem, którego mogą nie odzyskać w razie niepowodzenia.

Szerzej:

Wyszukiwarka - Wzory Umów Spólki wraz z komentarzami ekpertów prawa 

Jak powstają firmy rodzinne?

1. Członkowie rodziny są od początku włączani do prowadzenia przedsiębiorstwa.
2. Członkowie rodziny są stopniowo angażowani do kierowania przedsiębiorstwem.

Członkowie rodziny często występują jako osoby tzw. współpracujące, w rozumieniu przepisów prawa publicznego (ZUS, podatki). Mogą być zarówno współwłaścicielami bezpośrednio lub pośrednio kierującymi przedsiębiorstwem, jak tylko pracownikami.

Istotne jest to, że decydująca część kapitału, uprawnień kierowniczych, decyzyjnych, organizatorskich pozostaje w rękach jednej rodziny. W takim modelu można swobodnie podzielić obowiązki i uprawnienia pomiędzy członków rodziny, prowadzących wspólnie firmę.

Uwaga:

Niezależnie od tego w jakiej formie podejmujesz działalność, to możesz stosować wszystkie formy zatrudnienia, w tym samozatrudnienie, czyli zawierać stałe umowy z osobami, które zarejestrują swoją działalność gospodarczą.

3.1. Czym jest startup?

Startup to tworzenie przedsiębiorstwa lub tymczasowa „organizacja”’ wdrażania projektu. Powstaje w celu znalezienia modelu biznesowego konkretnego przedsięwzięcia, gwarantującego rozwój lub uruchomienie nowej produkcji, usług, wdrożenie nowego produktu i osiągnięcie zysków. Przedsiębiorstwa jako startup mogą być tworzone w dowolnej branży. Najczęściej związane są z nowymi technologiami informatycznymi, automatyzacją i automatyzacją procesów.

Cechy charakterystyczne startupu:

- niskie koszty rozpoczęcia działalności,

- wyższe niż w przypadku "standardowych" przedsięwzięć ryzyko,

- potencjalnie wyższy, niż "standardowych" przedsięwzięć zwrot z inwestycji.

Osiągnięcie pierwszego zysku, fuzja lub przejęcie najczęściej oznaczają sukces, który powoduje, że przedsiębiorstwo przestaje być uważane za startup.

3.2. Logo, nazwa, domena internetowa – aspekty prawno-ochronne

Jeśli już masz pomysł na biznes, oparty na innowacyjnym produkcie lub usłudze, który z biegiem czasu będzie się rozwijał, powinieneś skupić się na podstawowych elementach, które nie tylko wyróżnią Twój pomysł (produkt, usługi), ale też zapewnią Ci rozpoznawalność i pozwolą wypromować markę.

Kwestia wyboru logo i nazwy dla Twojego przedsięwzięcia to sprawa indywidualna; zależy tylko od Ciebie. Możesz stworzyć je sam lub skorzystać z pomocy specjalistów marketingu lub grafików. Oni przygotują i zaprezentują Ci kilka wersji, abyś mógł wybrać najbardziej ciekawy i przykuwający uwagę. Pamiętaj, aby Twoja nazwa i logo nie naruszały praw innych podmiotów na rynku.

3.3. Jak chronić logo (znak słowno-graficzny, tzw. logotyp), nazwę, domenę internetową?

Ochrona znaku słowno-graficznego (dalej: logotypu) może wynikać z prawa autorskiego, jeśli logo i nazwę będzie można określić jako utwory, a więc przedmioty prawa autorskiego.

Utwór prawa autorskiego musi mieć:

• charakter twórczy (być przejawem twórczej działalności człowieka),
• charakter indywidualny (niepowtarzalny),
• ustaloną i utrwaloną postać.W przypadku, gdy logo lub jego grafikę tworzy dla Ciebie grafik, to on jest jego twórcą. Zadbaj, aby w umowie o wykonanie logo zamieścić odpowiednie zapisy, dotyczące przeniesienia autorskich praw majątkowych.

Warto też zamieścić w umowie zapis (bądź zawrzeć osobną umowę):

• o niewykonywaniu autorskich praw osobistych w stosunku do danego dzieła,
• lub o przekazaniu wykonywania autorskich praw osobistych nabywcy utworu graficznego (logo), a więc Tobie.

Dodatkowo można wskazać karę umowną, w przypadku niewywiązywania się z umowy przez autora (np. grafika lub agencję marketingową przygotowującą Twoje logo).

Kolejnym istotnym zabezpieczeniem praw majątkowych do logo i elementów „tożsamości” Twojego startupu może być rejestracja znaku towarowego. Dotyczy to zarówno logotypu, nazwy, jak też domeny internetowej czy nazwy produktu lub usługi. Domena Twojej strony internetowej może być tożsama z nazwą przedsiębiorstwa, produktu lub Twojej firmy. Wówczas ochrona rozciągnie się również na domenę internetową, pod warunkiem, że faktycznie będzie zawierać znak towarowy (nazwę), który nie będzie ogólnoinformacyjnym ogólnym znakiem opisowym.  

Osobna kwestia to zabezpieczenie publiczno-prawne w obszarze własności przemysłowej.                     

3.4. Rejestracja znaków towarowych – krok po kroku

Organem właściwym do udzielania praw ochronnych na wzory użytkowe, przemysłowe, patenty i znaki towarowe jest Urząd Patentowy RP. Zapewnienie znakom towarowym (logo) odpowiedniej ochrony prawnej, pozwala uniknąć naruszeń ze strony osób trzecich. Umożliwia też czerpanie korzyści majątkowych z ich wykorzystania (zysk np. z franczyzy).

Pamiętaj! Znaki towarowe są podstawą budowania reputacji i wizerunku firmy. Wart zadbać o uregulowanie tej kwestii już na samym początku.

Czym jest znak towarowy?

To każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, jeżeli oznaczenie to umożliwia odróżnienie towarów (produktów) jednego przedsiębiorstwa, od towarów innego przedsiębiorstwa, w szczególności moze dotyczyć:

• wyrazu (słowa),
• rysunku,
• ornamentu,
• kompozycji kolorystycznej,
• formy przestrzennej, w tym formy towaru lub opakowania,
• melodii lub innego sygnału dźwiękowego,

Co musisz zrobić, aby zarejestrować znak towarowy?

1. Upewnij się, czy oznaczenie nie jest już zarejestrowane przez inną osobę lub podmiot. Pomoże Ci w tym profesjonalista (np. rzecznik patentowy, prawnik specjalizujący się w prawie własności przemysłowej). Nie jest to zadanie trudne. Możesz to zrobić samodzielne – za pośrednictwem baz danych, dostępnych na stronie Urzędu Patentowego.
2.  Wypełnij podanie. Pamiętaj o opłacie.
3.  Od tego momentu Urząd Patentowy zajmuje się rozpoznaniem Twojego podania. W pierwszej kolejności weryfikuje je pod kątem formalno-prawnym i ogłasza zgłoszenie. Umożliwia to wnoszenie ewentualnych uwag i zastrzeżeń przez osoby trzecie, które mają podstawy do sprzeciwu przeciwko rejestracji danego znaku towarowego. Kolejny etap to już merytoryczna ocena zgłoszenia.
4. Jeśli Urząd nie stwierdzi przeszkód w rejestracji, ogłoszenie o zgłoszeniu znaku towarowego zostaje opublikowane w Biuletynie Urzędu Patentowego RP.
5. Od momentu ogłoszenia, osoby trzecie mogą, w terminie 3 miesięcy, zgłaszać sprzeciw wobec zgłoszenia znaku towarowego. Po bezskutecznym upływie tego terminu lub w przypadku oddalenia sprzeciwu, Urząd Patentowy rejestruje znak towarowy.

Patrz mikroporady.pl:

Zgłoszenie wynalazku, wzoru użytkowego 

3.6.  Źródła finansowania działalności gospodarczej

3.6.1. Venture capital - finansowanie działalności startupu

Jedną z najbardziej rozpowszechnionych i popularnych metod finansowania projektów rozpoczynających funkcjonowanie jako startup, jest korzystanie z funduszy venture capital lub z pomocy tzw. „aniołów biznesu”.

3.6.2. Venture capital (kapitał wysokiego ryzyka)

To zamknięte fundusze. Ich działalność polega na przeznaczaniu pieniędzy przez grupę inwestorów (z reguły kilku lub kilkunastu) na inwestycje określonego typu - niepewne, ale mogące przynieść duży zysk. Fundusze venture capital, poprzez objęcie udziałów oraz akcji prywatnych lub prywatyzowanych firm, dzielą wraz z przedsiębiorcą ryzyko związane z działalnością gospodarczą, bez oczekiwania dodatkowych gwarancji czy zabezpieczeń. Inwestorzy stają się współwłaścicielami firmy i wiedzą, że kapitał, który inwestują, jest obarczony wysokim ryzykiem. Liczą na współpracę z przedsiębiorcą, pomysłodawcą projektu, jak też z innymi udziałowcami firmy. Takie połączone działania mają przyczynić się do podniesienia wartości przedsiębiorstwa i maksymalizacji korzyści długoterminowych.  Fundusze venture capital nie angażują się w zarządzanie bezpośrednie w firmie, jednak utrzymują nad nią kontrolę przez udział swoich przedstawicieli w radach nadzorczych spółek.

W firmę bardziej angażują się indywidualni inwestorzy finansowi – tzw. „anioły biznesu”, którzy chcą wesprzeć projekt na starcie.

3.6.3. Anioł biznesu

Celem inwestowania jest wzrost rynkowej wartości przedsiębiorstwa. Zyski, które udaje się wypracować są z reguły w całości przeznaczane na jego dalszy rozwój (a więc nie są wypłacane żadne dywidendy).

Fundusze venture capital tworzone są zarówno przez podmioty prywatne, jak i publiczne. Praktyka pokazuje, że po kilku latach (średnio po 3-7) fundusze decydują się na wystąpienie z przedsiębiorstwa; część akcji wprowadzają na giełdę, część udziałów sprzedają. Zwiększenie wartości firmy powoduje, że przedsiębiorca nie ma możliwości wykupu wszystkich lub większości udziałów od pierwotnych inwestorów, może posiadać jakąś część.

W przypadku startupów, finansowanie bardzo często dotyczy wejścia przedsiębiorcy na rynek. Pamiętaj więc, że inwestorzy z funduszu venture capital są gotowi sfinansować końcowe prace nad rozwojem produktu i ponieść koszty związane z uruchomieniem przedsiębiorstwa na dużą skalę.

Listę funduszy venture capital obecnych na polskim rynku możesz znaleźć m.in. na stronie Polskiej Agencji Rozwoju Przemysłu (www.parp.gov.pl). Podane są także dziedziny, które poszczególne fundusze są gotowe wspierać, wymagania, jakie stawiają wobec projektów zainteresowanych uzyskaniem finansowania, preferowana wielkość i czas trwania inwestycji oraz sposób wyjścia.

Więcej na stronie mikroporady pl:

   Słowniczek - Venture Capital   

3.7. Jak chronić pomysł na biznes lub produkt?

Jeśli Twój pomysł jest innowacyjny, niepowtarzalny i wyjątkowy, warto i trzeba go chronić na każdym polu. Umowa o zachowaniu poufności (non-disclosure agreement czy też confidentical akt) pomoże Ci Zabezpieczyć Twoje interesy i zapobiec kradzieży pomysłu. Tego typu zapisy funkcjonują nie tylko w „poważnych” kontraktach zawieranych pomiędzy dużymi przedsiębiorcami, między producentem a podwykonawcą. Możesz oczekiwać od swoich współpracowników, zleceniobiorców, partnerów zachowania poufności w określonym zakresie i wymagać porozumienia w tej kwestii w formie umowy.

Istota takiej umowy sprowadza się do obowiązku zachowania tajemnicy przez osobę, z którą podejmujesz współpracę - w mniejszym lub większym zakresie. Może to  być webmaster, który ma opracować Twój portal/ stronę internetową, programista, który stworzy aplikację do obsługi Twojego produktu lub inny przedsiębiorca, z którym nawiązujesz współpracę czy też Twój informatyk. Takie współdziałanie wymaga poznania zakresu know-how Twojego startupu czy Twojej firmy. Często do rozpoczęcia współpracy lub dla prawidłowego funkcjonowania biznesu, konieczne jest podzielenie się wiedzą o innowacyjnych rozwiązaniach, szczegółach ich wypracowania, funkcjonowania i możliwościach dalszego rozwoju.

Umowa o zachowaniu poufności, najczęściej dotycząca tajemnic handlowych, powinna regulować najważniejsze kwestie:

1)  okoliczności w jakich zawierana jest umowa,

2)  zakres informacji poufnych:

a) szczegółowo rozpisane informacje, które będą uznane przez strony umowy za poufne,

b) ogólny zakres informacji uznawanych za poufne,

c) sposób oznaczania informacji poufnych,

3) obowiązki drugiej strony w stosunku do informacji poufnych,

4) czas obowiązywania poufności,

5) kary umowne.

Umowne zobowiązanie do zachowania poufności powinno zawsze dotyczyć także tajemnicy przedsiębiorstwa, w tym tajemnicy przemysłowej i handlowej. Zgodnie z Ustawą z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, tajemnicą przedsiębiorstwa są: informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności.

Z orzecznictwa: Sąd Najwyższy w jednym z wyroków[1] wyjaśnił, że podjęcie niezbędnych działań w celu zachowania poufności informacji powinno prowadzić do sytuacji, w której chroniona informacja nie może dotrzeć do wiadomości osób trzecich w normalnym toku zdarzeń, bez żadnych specjalnych starań z ich strony (zgodnie z zasadą tzw. relatywnej tajemnicy).

Pamiętaj, żeby jasno komunikować, że konkretne dokumenty oraz informacje stanowią tajemnice, są zastrzeżone do zachowania w poufności i szczególnie przez Ciebie chronione. Taka ochrona musi faktycznie występować. Ważne jest ustalenie wewnętrznych regulacji, procedur, które ochronią Twoje cenne informacje przed ujawnieniem i wykorzystaniem przez konkurencję.

3.8. Hosting

Ważnym elementem funkcjonowania startupu związanego z wysoką technologią, np. polegającą na prowadzeniu przedsiębiorstwa przy użyciu przede wszystkim rozwiązań informatycznych, Internetu i świata wirtualnego, jest wybór odpowiedniego dostawcy usług hostingowych. Ma on zapewnić funkcjonalność, niską awaryjność oraz bezpieczeństwo Twoich danych i narzędzi.

Standardowy biznes wymaga poniesienia nakładów na lokalizację, budowę lub najem lokalu, zaprojektowanie wystroju, wyposażenie w sprzęt. Startup, w świecie Internetu, wymaga skupienia się na wirtualnej infrastrukturze.

Na co zwrócić uwagę przy wyborze usługodawcy hostingowego?

Przede wszystkim musisz poznać swoje potrzeby i przewidzieć początkowe parametry, bez których nie będzie możliwe prawidłowe funkcjonowanie Twojego startupu. Zakładając przykładowo portal, który będzie platformą z pewnym wachlarzem funkcjonalności (forum, baza wiedzy, konta użytkowników etc.), musisz zapewnić taki poziom bezpieczeństwa, który zaspokoi Twoje potrzeby.

Poszukując operatora hostingowego, zwróć przede wszystkim uwagę na:

• ulokowanie serwera w certyfikowanym centrum danych, spełniającym rygorystyczne standardy dotyczące przechowywania i bezpieczeństwa danych, techniczne wsparcie 24 h, 7 dni w tygodniu,
• konfigurację usług,
• wydajność serwera, elastyczność i możliwość dokonania zmian wydajności serwera w przypadku zwiększenia zapotrzebowania, backup danych.

Pamiętaj, że Twój sukces zależy od wielu czynników. Warto testować różne rozwiązania przed ich wdrożeniem. Zadowoleni użytkownicy są najlepszym świadectwem pozytywnego wizerunku Twojej firmy i z pewnością przyciągną nowych klientów. Jest tylko jeden warunek - musisz zadbasz o jak najwyższy poziom swoich usług.

3.9. Firma – jak ją chronić?

Obok przepisów o CEIDG i KRS, dotyczących znaków towarowych, kluczowe są przepisy prawa cywilnego - głównie kodeksu cywilnego. Twoje ,,imię”, pod którym prowadzisz przedsiębiorstwo i występujesz na rynku, możesz chronić na podstawie przepisów zarówno prawa gospodarczo-prywatnego, jak i publicznego.

Zgodnie z Kodeksem cywilnym, firmą osoby fizycznej (art. 434 kc) jest jej imię i nazwisko, a osoby prawnej (art. 435 kc) – nazwa przedsiębiorstwa wraz z dodatkiem określającym formę prawną. Osoba fizyczna, może dodać do firmy np. nazwę przedsiębiorstwa bądź inne oznaczenie związane z prowadzoną działalnością. W przypadku osób prawnych, elementem obowiązkowym obok nazwy jest oznaczenie formy działalności (np. spółka z o.o.). Przepisy Kodeksu cywilnego przewidują dodatkowe wymogi dotyczące poszczególnych form prowadzenia działalności w postaci spółek.

Prawo do firmy podlega ochronie na podstawie konkretnych przepisów prawa. Regulują tę kwestię m.in.:

• przepisy regulujące prawo do firmy (art. 431 kc i nast., zwłaszcza art. 4310 kc),
• ochrona dóbr osobistych (imiona i nazwiska) osoby fizycznej (art. 23 i 24 kc),
• ochrona dóbr osobistych osoby prawnej i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej (art. 23 i 24 w zw. z art. 43 kc),
• przepisy ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (w szczególności art. 3, 5, 10 uznk),
• przepisy prawa karnego (np. art. 25 i 26 uznk., art. 286 kk).

W przypadku naruszenia prawa do firmy, możesz żądać:

• zaprzestania dalszych naruszeń, a także domagać się usunięcia ich skutków,
• złożenia oświadczenia lub oświadczeń w odpowiedniej treści i formie (np. przeprosin),
• naprawienia szkody majątkowej (np. zapłaty odszkodowania),
• wydania korzyści jakie uzyskano dzięki naruszeniu (np. gdy naruszyciel wprowadził klientów w błąd zwiększając dzięki temu swoje obroty).

3.10. Ochrona danych osobowych

25 maja 2018 r. weszło w życie rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych). Rozporządzenie wiąże wszystkich, którzy przetwarzają dane osobowe w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

W przypadku startupu, ochrona danych osobowych jest bardzo ważna. Oferując ogólnodostępne usługi, musisz pamiętać o szeregu obowiązków, do których zobowiązuje Ciebie RODO, o poważnych konsekwencjach i wysokich karach pieniężnych za dokonane naruszenia. Przyjęcie rozporządzenia jest dużym krokiem w kierunku harmonizacji prawa, związanego z danymi osobowymi i ich ochroną na terenie Unii Europejskiej oraz w Norwegii, Islandii i Lichtensteinie (krajach tworzących Europejski Obszar Gospodarczy na mocy porozumienia z Porto z 2 maja 1992 r.). To najpoważniejsza i najbardziej kompleksowa zmiana od 20 lat.

Poniżej są opisane najistotniejsze kwestie, które zostały zmienione, rozwinięte lub zmodyfikowane w stosunku do dotychczas obowiązujących polskich regulacji prawnych:

1. Organizacje (np. firma świadcząca usługi hostingowe) przetwarzające dane osobowe pochodzące z innych firm, ponoszą bezpośrednią odpowiedzialność za złamanie zapisów RODO. Podlegają przy tym restrykcyjnym obowiązkom przy tworzeniu umów o przetwarzaniu.
2. Administratorzy danych są zobowiązani do zgłoszenia naruszenia w ciągu 72 godzin od momentu jego stwierdzenia/ wykrycia do właściwych organów nadzoru.
3. Każda osoba, która życzy sobie usunięcia własnych danych osobowych ze zbioru ma prawo do tzw. „bycia zapomnianym”, do wglądu w swoje dane i ich przeniesienia.
4. W Rozporządzeniu są wskazane informacje, które muszą być przekazane osobom, których dane są przetwarzane.
5. RODO zawęża możliwość tzw. „profilowania”. Polega ono na zautomatyzowanym przetwarzaniu danych osobowych, mającym na celu ocenę czynników osobowych konkretnej osoby. Tworzony jest profil konsumenta/użytkownika, na podstawie jego aktywności w sieci. Definicja legalna (wprowadzona po raz pierwszy do aktu prawnego) brzmi następująco: „Profilowanie oznacza dowolną formę zautomatyzowanego przetwarzania danych osobowych, które polega na wykorzystaniu danych osobowych do oceny niektórych czynników osobowych osoby fizycznej, w szczególności do analizy lub prognozy aspektów dotyczących efektów pracy tej osoby fizycznej, jej sytuacji ekonomicznej, zdrowia, osobistych preferencji, zainteresowań, wiarygodności, zachowania, lokalizacji lub przemieszczania się”.
6. W Rozporządzeniu uregulowano kwestię niedostosowania się do zakazu przesyłania danych bez zachowania odpowiedniego poziomu zabezpieczeń. Takie działanie jest zagrożone wysokimi, dotkliwymi karami finansowymi.

Przepisy prawa: