Jak założyć sklep internetowy i zarabiać na sprzedaży ręcznych robótek?

Poniższe opracowanie przedstawia otoczenie prawne dotyczące działalności w zakresie sprzedaży lub sprzedaży i produkcji koronek (w opisywanym przykładzie - koniakowskich.) Może być wykorzystane także przy innych pomysłach na biznes. Informacje dotyczące formy prawnej działalności, certyfikacji i dotacji mogą być przydatne dla każdego, kto planuje wytwarzać, ozdabiać lub sprzedawać ręczne wyroby (rękodzieło). Zainteresuje także tych, którzy podejmują działalność związaną z branżą tekstylną, np. wyrobami pasmanteryjnymi, hafciarskimi, kaletnictwem, kapelusznictwem czy wykonywaniem drobnych elementów odzieży.  

Pierwszy krok to ustalenie formy działalności. Możesz postawić na własne siły i rozpocząć w firmie jednoosobowej. Możesz założyć spółkę cywilną lub handlową. Decyzja o wyborze powinna zależeć od skali Twojej działalności.  

Możesz samodzielnie: 

• odpowiadać za produkcję i przy udziale członków rodziny, tzw. osób współpracujących, wytwarzać koronki lub inne wyroby rękodzieła, 
• zajmować się sprzedażą (także internetową) oraz dystrybucją, marketingiem i reklamą, 
• prowadzić księgowość.

Wówczas dobrym wyborem na start będzie jednoosobowa działalność gospodarcza i korzystanie ze współpracy członków rodziny. Wybór należy do Ciebie.  

a) jednoosobowa działalność gospodarcza  

To firma, którą możesz prowadzić samodzielnie i jako jej właściciel zatrudniać innych pracowników lub współpracować z członkami rodziny w firmie rodzinnej. Nie potrzebujesz żadnych oszczędności. Jednak odpowiadasz wobec osób trzecich całym swoim majątkiem, a odpowiedzialność ta rozciąga się również na małżonka (dotyczy to odpowiedzialności ze wspólnego majątku) i na osobę, którą się posługujesz. 

Twój podstawowy obowiązek - uzyskanie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji  o Działalności Gospodarczej (CEIDG).  

Po pierwsze, wniosek o wpis można przygotować przez Internet i złożyć go online bądź osobiście w urzędzie. W tym celu konieczne jest uprzednie utworzenie i aktywowanie specjalnego konta w systemie informatycznym. Aby skorzystać z tego trybu musisz posiadać kwalifikowany podpis elektroniczny lub podpis zaufany.

Najpierw musisz ustalić kilka spraw. Są to przede wszystkim:

• nazwa firmy - w niej musi być Twoje imię i nazwisko i ewentualnie człon wskazujący, np. na rodzaj lub produkt. 
• data rozpoczęcia działalności - określ, kiedy chcesz zacząć. Dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych będzie to data,  
  od której będziesz płacić składki na ubezpieczenie społeczne. Nie może być wcześniejsza niż data złożenia wniosku. 
• miejsce prowadzenia działalności - adres (nazwa ulicy, numer budynku, mieszkania) albo nietypowe miejsce (na przykład pawilon nr X w przejściu podziemnym). To miejsce nie musi być Twoją własnością. Może być to na przykład mieszkanie, które wynajmujesz. Nie możesz podać miejsca, które nie istnieje lub miejsca, które nie jest związane z Tobą lub Twoją działalnością
• kody działalności gospodarczej - są to kody Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), które określają rodzaj działalności (na przykład „produkcja papieru i tektury”, „produkcja narzędzi”). Wskaż przynajmniej jeden kod. Jeśli podasz więcej — zdecyduj, który jest główny. Dla przykładowych koronek to: 

1. 13.99.Z Produkcja pozostałych wyrobów tekstylnych, gdzie indziej niesklasyfikowana 
2. 14.14.Z Produkcja bielizny 
3. 47.71.Z Sprzedaż detaliczna odzieży prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach 
4. 47.9 Sprzedaż detaliczna prowadzona poza siecią sklepową, straganami i targowiska 
5. 47.91.Z Sprzedaż detaliczna prowadzona przez domy sprzedaży wysyłkowej lub Internet – patrz szerzej pkt 7 niniejszego opracowania. 

• forma opodatkowania musisz również określić częstotliwość, z jaką będziesz wpłacać zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych (co miesiąc czy co kwartał). 
• forma prowadzenia rachunkowości przedsiębiorcy często wybierają podatkową księgę przychodów i rozchodów, czyli prostą formę ewidencjonowania kosztów i przychodów.
• informacje związane z ZUS  to kwestie dotyczące m.in. zgłoszenia do ubezpieczenia pracowników, których zatrudnisz.  
• rachunek bankowy  koniecznie musisz wskazać numer rachunku, który będzie służył do rozliczeń z urzędem skarbowym. Możesz założyć nowy rachunek, przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej albo posługiwać się tym, który już masz do użytku prywatnego.

a) spółka cywilna 

Mogą ją utworzyć co najmniej 2 osoby fizyczne bądź prawne. Spółka cywilna nie podlega rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym. Wspólnicy spółki, będący osobami fizycznymi prowadzącymi działalność gospodarczą, podlegają osobno wpisowi do Centralnej Ewidencji  
i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Do rejestracji spółki cywilnej nie jest wymagany kapitał.  

Aby zarejestrować spółkę cywilną należy: 

• uzyskać wpis do CEIDG (każdy wspólnik osobno), 
• zawrzeć na piśmie umowę spółki,  
• zgłosić w Głównym Urzędzie Statystycznym (GUS),  
• uzyskać nr REGON,  
• zgłosić we właściwym urzędzie skarbowym 
• uzyskać NIP spółki.  

W umowie trzeba zawrzeć m.in. informację o wspólnikach oraz podać: cel gospodarczy, jaki spółka ma realizować, okres funkcjonowania spółki, zakres działalności według PKD, kwestie podziału zysków i wielkość wniesionych wkładów.  

Wspólnicy spółki cywilnej mają do wyboru opodatkowanie dochodu na zasadach według skali podatkowej, liniowo lub w formach zryczałtowanych (karta podatkowa czy ryczałt od przychodów ewidencjonowanych). 

Za zobowiązania zaciągnięte przez spółkę odpowiadają wszyscy wspólnicy majątkiem wspólnym oraz każdy ze wspólników osobno - majątkiem osobistym, bez żadnych ograniczeń. O tym szerzej w art. 864 i n. Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.

b) spółka prawa handlowego 

To forma współdziałania w celu zarobkowym, co najmniej dwóch osób (za wyjątkiem spółki  z o.o. i akcyjnej), którą może założyć jeden podmiot, o ile sam nie jest jednoosobową spółką z o.o. Spółka powstaje w wyniku zawarcia umowy, w której wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu przez wniesienie wkładów oraz ewentualnie przez współdziałanie w inny, określony sposób. Funkcjonowanie spółek handlowych regulują przepisy prawa, a także wspólnicy bądź akcjonariusze w umowie albo statucie spółki. 

W spółkach osobowych (spółka jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna) podstawowe znaczenie mają wspólnicy, ich kwalifikacje i wykonywana praca. Za zobowiązania spółki osobowej, wspólnicy odpowiadają całym swoim majątkiem. W spółkach kapitałowych (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością oraz akcyjna) najważniejszym elementem jest kapitał pochodzący od wspólników, na którym opiera się jej funkcjonowanie. Wspólnicy spółki kapitałowej nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania spółki, o czym stanowi art. art. 151 § 4 Ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych. Ryzykują jedynie wniesionym wkładem, którego mogą nie odzyskać w razie niepowodzenia.

d) firma rodzinna 

Przedsiębiorstwo rodzinne to szczególny rodzaj prowadzenia działalności gospodarczej.  
W takiej strukturze zarządzanie firmą pozostaje w rękach najbliższych spokrewnionych ze sobą osób, które posiadają kontrolę nad własnością w firmie i wspólnie dbają o interesy. Może być prowadzone w dowolnej formie prawnej. Istotne jest to, że decydująca część kapitału, uprawnień kierowniczych, decyzyjnych, organizatorskich pozostaje w rękach jednej rodziny. W takim modelu można swobodnie podzielić obowiązki i uprawnienia pomiędzy członkami rodziny, prowadzącymi wspólnie firmę. Można powierzyć sprawy księgowe żonie, zamówienia córce, a dostawy bratu. Rękodzieło może tworzyć mama, ciocia i babcia.  

e) zakład pracy

Możesz oczywiście zatrudniać pracowników na podstawie umowy o pracę. Do wyboru pozostaje kilka wariantów umowy, m.in. na czas określony lub nieokreślony. Masz obowiązek prowadzenia dokumentacji związanej ze stosunkiem pracy oraz akt osobowych pracownika. Zgodnie z kodeksem pracy, w umowie o pracę należy wskazać: 

• rodzaj pracy,  
• miejsce wykonywania pracy,  
• wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy ze wskazaniem składników wynagrodzenia,  
• wymiar czasu pracy,  
• termin rozpoczęcia pracy. 

Szczegółowe zasady dotyczące umowy o pracę regulują przepisy Działu II Ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy.

f) inne 

Zatrudnianie „samozatrudnionego” 

Samozatrudnienie występuje, gdy osoba fizyczna podejmuje działalność gospodarczą na własny rachunek i osobiście wykonuje określone czynności na rzecz innego podmiotu. Robi to w ramach prowadzonej przez siebie działalności. Takie osoby prowadzą własną działalność gospodarczą (są wpisane do ewidencji działalności gospodarczej), same odprowadzają składki na ubezpieczenie społeczne i zaliczki na podatek dochodowy. Nie robi tego pracodawca. Jego jedynym obowiązkiem jest zapłata wynagrodzenia, na podstawie faktury. 

Możliwe jest oczywiście udzielanie zleceń i zlecanie wykonania dzieła osobom, których udział i praca w przedsięwzięciu jest okresowo niezbędna. Takie umowy mogą zostać zawarte zarówno z handlowcem, jak i informatykiem, który opracuje projekt graficzny i wykona stronę internetową.  

Czytaj także: 

Pierwsze kroki w biznesie – poradnik początkującego przedsiębiorcy 

Jaka forma prawna będzie odpowiednia dla Twojej działalności?

Poradnik Obciążenia publiczno-prawne, świadczenia podatku, składki – zestawienie 

3.1. Klasyfikacja produktów tekstylnych 

„Koronka” w kategoriach wyrobu tekstylnego, czyli klasyfikacji produktów, to ażurowa, lekka tkanina z różnorodnych splotów lnianych, jedwabnych, bawełnianych itp., które tworzą desenie. Jest wykonywana maszynowo lub ręcznie (szydełkiem). 

Koronka koniakowska to wyrób ręcznego szydełkowania serwet, ze specjalnej nici - tzw. kordonku. Zajmują się nią kobiety mieszkające w Koniakowie, który leży w Beskidzie Śląskim, na południu Polski. Ten rodzaj koronki, nie powstaje w żadnym innym regionie Polski ani świata. W Koniakowie tę technikę nazywa się gwarowo heklowaniem. Szydełko to heknadla, natomiast serwetki to tzw. rozie. Każdy element powstaje osobno i jest kolejno spinany tworząc całość. Koronki są wykonywane z białych lub kremowych nici bawełnianych. Twórczynie wykorzystują liczne motywy przyrodnicze i ornamenty roślinne; komponowane koliście lub gwieździście. 

Oprócz tradycyjnych serwet, tradycyjną techniką koniakowską wytwarzane są kołnierze, swetry, bluzki, sukienki, bielizna. Koronkarstwo zaliczamy do profesji rzemiosła artystycznego, a jego wyrób do wyrobów tekstylnych.  

W 2017 roku koniakowski sposób wytwarzania koronek został wpisany na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO, co oznacza ochronę prawną.

3.2. Lokalizacja i uwarunkowania 

Koniakowskie koronki mogą powstać jedynie w rejonie Beskidu Śląskiego, w Koniakowie. Ich produkcja nie jest możliwa w żadnym innym miejscu. Koronka koniakowska musi zostać wyprodukowana w Koniakowie. To oznacza lokalizację zakładu wytwórczego w granicach „regionu”, niekoniecznie ściśle wg granic administracyjnych miejscowości. Nie oznacza też, że siedziba przedsiębiorcy, na którego rzecz będą wytwarzane koronki, musi być w regionie Koniakowa.

3.3.  Lokalizacja przedsięwzięcia

Jeżeli chcesz założyć własną firmę zajmującą się sprzedażą i ewentualną produkcją koronek koniakowskich, musisz pamiętać, że podstawowy wymóg lokalizacji to region, z którego pochodzą dane techniki heklowania. Nie znaczenia, czy koronki koniakowskie będą powstawać w domu, w małym zakładzie pracy czy dużej fabryce. To Ty wybierasz skalę, na jaką chcesz produkować koronki, miejsce ich produkcji i komu to zlecisz, np. w drodze pracy chałupniczej.  

Jeśli wynajmujesz budynek/lokal - sprawdź, czy możesz w nim prowadzić daną działalność gospodarczą. Właściciel lokalu/budynku powinien przedstawić Ci odpowiednie dokumenty, które potwierdzą ten stan (np. decyzję o pozwoleniu na użytkowanie). Jeżeli chcesz przystosować wynajmowany budynek/lokal do swoich potrzeb (np. przebudować go lub zmienić sposób użytkowania), to musisz uzyskać zgodę właściciela. 

3.4.  Kwalifikacje

Szczegółowe zasady dotyczące umowy o pracę regulują przepisy Działu II Ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy.

Rzemiosłem jest także zawodowe wykonywanie działalności gospodarczej przez wspólników spółki cywilnej osób fizycznych. Muszą oni wykorzystywać kwalifikowaną pracę własną, w imieniu własnym wspólników i na swój rachunek. Mogą zatrudniać do 50 pracowników. 

Ponadto, rzemiosło mogą wykonywać: spółki jawne, spółki komandytowe, spółki komandytowo- akcyjne,   jednoosobowe spółki kapitałowe powstałe w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną, wykonującego we własnym imieniu działalność gospodarczą, z wykorzystaniem swoich zawodowych kwalifikacji i pracy własnejjeżeli są one mikro, małym bądź średnim przedsiębiorcą.

Do rzemiosła nie zalicza się: 

• działalności handlowej, gastronomicznej, transportowej,  
• usług hotelarskich,  
• usług świadczonych w wykonywaniu wolnych zawodów,  
• usług leczniczych, 
• działalności wytwórczej i usługowej artystów plastyków i fotografików. 

W Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania – zawód „koronkarka” ma numer 731803.

Klasyfikacja, wskazana w załączniku do Rozporządzenia, jest stosowana przede wszystkim w zakresie: 

• szkolenia zawodowego,  
• pośrednictwa pracy i poradnictwa zawodowego, 
• gromadzenia danych do określania polityki zatrudnienia, 
• kształcenia ustawicznego, 
• prowadzenia badań, analiz, prognoz i innych opracowań dotyczących rynku pracy. 

Nie musisz być koronkarką, ale musisz je zatrudniać, zawrzeć umowy o chałupnictwo lub umowy z koronkarkami, hafciarkami, dziewiarkami lub kaletniczkami, które zarejestrowały się jako „rzemieślniczki” w CEDIG.  

Aby wytwarzać i sprzedawać koronki koniakowskie nie są potrzebne udokumentowane uprawnienia ani kwalifikacje. Należy jednak zadbać, by koronki były wykonywane zgodnie z zasadami koniakowskimi, przez biegłą w sztuce koronkarkę.

3.5. Jak uzyskać prawa ochronne, świadectwo jakości/ certyfikat? 

W przypadku wzorów koniakowskich koronek, mamy do czynienia ze swego rodzaju anonimowością twórców. Właścicielem całego dziedzictwa w zakresie koronki jest wieś - kobiety wsi Koniaków, od kilku pokoleń. One są twórcami wzorów, kompozycji i sposobu wykonania. Każda z koronczarek mogłaby swoje pomysły uważać tylko za własne. Jednak to własne pomysły stanowią dziedzictwo kulturowe jedynej wsi w Polsce - Koniakowa. Każda koronka ma swoje cechy charakterystyczne, motywy, wzory i kompozycje, odróżniające ją  od innych. „Opatentowanie” wzoru konkretnej serwety lub odzieży wykonanej techniką koniakowską wydaje się trudne. Mają tu zastosowanie przepisy o prawach ochronnych do wzorów przemysłowych oraz ochrona prawnoautorska – o czym szerzej w p. 8 niniejszego opracowania. 

O bezpieczeństwie produktu świadczą uzyskane atesty i certyfikaty. Certyfikacją wyrobów w ramach krajowego systemu oceny zgodności, działającego w oparciu o Ustawę z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku, zajmuje się Zakład Certyfikacji TEXTIL-CERT. Jest to wydzielona komórka organizacyjna Instytutu Włókiennictwa, najstarszej placówki naukowo-badawczej przemysłu włókienniczego w Polsce. Zakład Certyfikacji TEXTIL-CERT prowadzi certyfikację m.in. bielizny, odzieży i galanterii odzieżowej.  

Certyfikacja zgodności potwierdza, m. in.: 

• wyrób posiada cechy i spełnia wymagania określone w normach, przepisach prawnych, kryteriach technicznych, 
• takie cechy jak, trudnozapalność, antyelektrostatyczność, 
• właściwości użytkowe, 
• wyrób posiada cechy i spełnia wymagania określone w normach, przepisach prawnych, kryteriach technicznych.  

Certyfikaty potwierdzają bezpieczeństwo użytkowania wyrobów tekstylnych. 

Ogólnopolski Cech Rzemieślników Artystów, największa w Polsce organizacja samorządu rzemiosła artystycznego, jest dobrowolną, niezależną, społeczno-zawodową organizacją samorządu gospodarczego rzemiosła. Została powołana w celu promocji i rozwoju rzemiosła artystycznego. Cech prowadzi rejestr zwany Listą Twórców Certyfikowanych, w którym publikuje informacje o wszystkich podmiotach produkujących artystyczne rękodzieło. Taki certyfikat można uzyskać na pojedynczy wyrób lub serię wyrobów. Jest uznawany przez zagranicznych klientów jako potwierdzający oryginalność rękodzieła i jego prawdziwość. Zgodnie z § 1 Regulaminu Przyznawania Certyfikatu Rękodzieła, przyznaje się go wyrobom mającym charakter rękodzieła artystycznego, wykonanym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej, z zastosowaniem tradycyjnych technik rękodzielniczych. Wyroby te nie mogą naruszać praw autorskich i muszą spełniać wymogi związane z przepisami prawa. Właścicielem praw do Certyfikatu jest Ogólnopolski Cech Rzemieślników Artystów.  

3.6. Kwestie podatkowe 

Wykaz wyrobów rękodzieła ludowego i artystycznego (atestowanych przez komisje artystyczne i etnograficzne) zawiera załącznik nr 1 do Ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. W części V wymienia włókiennicze wyroby rękodzieła ludowego i artystycznego, pod numerem ex 13.99.11.0 PKWiU (Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług) wskazuje także koronki.

Wytwórczość ludowa i artystyczna to działalność polegająca na tworzeniu wyrobów wyłącznie w sposób rękodzielniczy. Są one zakwalifikowane przez komisje etnograficzno-artystyczne Stowarzyszenia Twórców Ludowych, Fundacji „Cepelia” – Polska Sztuka i Rękodzieło oraz Fundacji Ochrony i Rozwoju Twórczości Ludowej. Obróbka maszynowa może służyć jedynie do wstępnej obróbki surowca. 

Oznacza to, że przedsiębiorca, osiągający przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej, produkujący koronki może opłacać zryczałtowany podatek dochodowy - w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych lub karty podatkowej. Jest to opcja fakultatywna.  

Do wyrobów rękodzieła ludowego i artystycznego w zakresie odzieży wierzchniej oraz wyrobów koronkowych (szydełkowych, klockowych, frywolitkowych, drutowych, igliczkowych) stosuje się stawkę obniżoną 8% VAT. 

3.7.  Dotacje 

a) dotacje z urzędów pracy 

Przedsiębiorca, planujący założenie własnej działalności gospodarczej może starać się  o bezzwrotną dotację z urzędu pracy, określane są przez właściwy niejscowo dla zakładanej działalnośco gospodraczej urząd pracy. 

• Posiadanie statusu osoby bezrobotnej (po zarejestrowaniu w powiatowym urzędzie pracy jako osoba o takim statusie), statusu Absolwenta Centrum Integracji Społecznej lub Absolwenta Klubu Integracji Społecznej.bezrobotny nie może w przeciągu 12 miesięcy od dnia złożenia wniosku bez uzasadnienia odmówić przyjęcia propozycji zatrudnienia, przygotowania zawodowego bądź stażu.
• Jest o tym mowa w przepisach Ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym
• Odczekanie trzech miesięcy od rejestracji w urzędzie jako osoby bezrobotnej. Po tym czasie można złożyć wniosek o dofinansowanie. Niektóre urzędy skracają ten czas do miesiąca, a inne zwiększają liczbę wymogów. Dlatego warto się zapoznać z wewnętrznym regulaminem przyznawania dotacji obowiązującym w danym urzędzie.
• Bezrobotny, starający się o dotację z urzędu pracy nie może być studentem studiów dziennych. Może studiować zaocznie.
• Osoba, która stara się o dofinansowanie nie może prowadzić innej działalności gospodarczej. Dotyczy to okresu 12 miesięcy przed złożeniem wniosku (w niektórych urzędach pracy obowiązuje dłuższy okres).

Inne, ważne informacje:

• Dotacji z urzędu pracy nie otrzyma osoba, która w okresie 12 miesięcy przed złożeniem wniosku, bez uzasadnienia, odmówiła przyjęcia propozycji zatrudnienia, przygotowania zawodowego lub stażu.
• Osoba, która stara się o dofinansowanie z urzędu pracy, nie może mieć na swoim koncie przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu. Dotyczy to okresu 2 lat, liczonych od dnia złożenia wniosku.
• Dotacji nie uzyska osoba, która już wcześniej otrzymała bezzwrotne środki publiczne na podjęcie działalności lub złożyła w tym samym czasie wniosek o dotację w innym urzędzie.
• Wysokość dotacji zależy od możliwości finansowych danego urzędu. W praktyce jest to maksymalnie sześciokrotność przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw.
• Dofinansowanie należy wykorzystać zgodnie ze złożonym wnioskiem i we wskazanym w umowie terminie. W przypadku złamania warunków umowy lub prowadzenia działalności przez okres krótszy niż 12 miesięcy, trzeba zwrócić urzędowi pełną kwotę uzyskanej dotacji wraz z odsetkami, w terminie 30 dni.
• Zdarza się, że urzędy rozpatrujące wniosek o udzielenie dotacji, biorą pod uwagę to, czy przyszły przedsiębiorca dysponuje jakimiś środkami, które chce przeznaczyć na finansowanie planowanej działalności. Mówi o tym Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

 b) środki unijne 

W latach 2014-2022 przedsiębiorcy, obok samorządów, byli i będą głównymi beneficjentami funduszy unijnych.  

Planowane są jednak zmiany w dotychczasowym systemie finansowania. Według informacji Ministerstwa Finansów, ma dominować wsparcie pozadotacyjne, czyli kredyty, poręczenia  
i pożyczki. Będą one udzielane przez pośredników finansowych, w tym banki oraz fundusze pożyczkowe i poręczeniowe. Będą oferowane na preferencyjnych warunkach, lepszych  
od tych panujących na rynku komercyjnym.  

Obecnie, w ramach funduszy europejskich, wydatkowane są środki m.in. na rozwój działalności firmy (zakup sprzętu, doposażenia) oraz informatyzację (wprowadzenie e-handlu, portale e-usługowe).  
Jeśli jesteś zainteresowany uzyskaniem dotacji unijnej na swoją działalność, udaj się do jednego z punktów informacyjnych. Tam dowiesz się nie tylko o możliwościach uzyskania wsparcia finansowego, ale także o dotowanych szkoleniach, konkursach i kursach.  

Obecnie są możliwe dwa źródła dofinansowania: 

• w przypadku osób poniżej 30 lat – wsparcie w Programie Wiedza Edukacja Rozwój (Europejski Fundusz Społeczny, Inicjatywa dla młodych)  

http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/wyszukiwarka/osoba-fizyczna/#/3764=3099/3756=Osoba%20fizyczna  

• w przypadku osób powyżej 30 lat – dotacje i pożyczki w Regionalnych Programach Operacyjnych, realizowanych w każdym województwie 

http://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/wyszukiwarka/osoba-fizyczna/#/3764=3100/3756=Osoba%20fizyczna 

c) inne możliwości 

Jeśli jesteś osobą niepracującą i nie miałeś wcześniej własnej firmy, to możesz skorzystać z pożyczki w programie Banku Gospodarstwa Krajowego „Pierwszy Biznes Wsparcie w Starcie”. Jest to program finansowany ze źródeł krajowych, koordynowany przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Funduszami dysponuje Bank Gospodarstwa Krajowego. 

W programie przewidziane są: pożyczka na rozpoczęcie działalności gospodarczej oraz pożyczka na utworzenie miejsca pracy. 

Pożyczka na rozpoczęcie działalności gospodarczej może być przyznana: 

• niepracującym studentom ostatniego roku studiów wyższych, 
• absolwentom szkoły wyższej do 4 lat od ukończenia studiów, 
• zarejestrowanym osobom bezrobotnym. 

Pożyczka na utworzenie miejsca pracy może być przyznana: 

• podmiotom, które skorzystały z pożyczki na rozpoczęcie działalności gospodarczej, 
• osobom prowadzącym działalność gospodarczą, 
• niepublicznym przedszkolom i szkołom, żłobkom i klubom dziecięcym, 
• gospodarstwom rolnym i podmiotom prowadzącym dział specjalny produkcji rolnej (które w ciągu ostatnich 6 miesięcy zatrudniały już co najmniej 1 pracownika). 

Szczegółowe informacje opublikowane są na stronie internetowej Banku Gospodarstwa Krajowego. Środki na realizację Programu pochodzą z Funduszu Pracy, na podstawie znowelizowanej w 2014 r. Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

3.8. Sklep internetowy 

Otwarcie sklepu internetowego nie wiąże się z koniecznością spełniania dodatkowych warunków. Pierwszym krokiem jest zakup domeny oraz serwera. Powinieneś zadbać o „wygląd” swojego sklepu, czyli wizualizację witryny. Innym rozwiązaniem jest wynajem lub zakup gotowego oprogramowania wraz z hostingiem, co obniży koszty.   

Dopuszczalna jest każda forma prowadzenie działalności, z wyjątkiem spółki partnerskiej. Sklep internetowy może zatem prosperować jako jednoosobowa działalność gospodarcza, spółka cywilna, jawna, spółka komandytowa, komandytowo-akcyjna, sp. z o.o. Może też działać w formie spółki akcyjnej – patrz szerzej pkt 3.2 Forma prowadzenia działalności gospodarczej.  

Jeżeli chcesz sprzedawać towary lub usługi objęte opodatkowaniem VAT, musisz najpóźniej w dniu poprzedzającym rozpoczęcie danej sprzedaży, złożyć formularz VAT-R. Druk ten służy do rejestracji przedsiębiorcy jako czynnego lub zwolnionego podatnika podatku od towarów i usług. Wypełniony formularz należy dostarczyć do urzędu skarbowego właściwego dla miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.  

PKD sklepu internetowego  

Podstawowym PKD dla prowadzenia działalności gospodarczej przez Internet jest 47.91.Z. 

3.8.1 Formy opodatkowania 

Jeżeli prowadzisz sklep internetowy jako osoba fizyczna lub spółka osobowa, to masz do wyboru następujące formy opodatkowania: 

• ryczałt,  
• zasady ogólne według skali podatkowej, 
• podatek liniowy

Działalność usługowa w zakresie handlu jest objęta ryczałtem w wysokości 3%. W przypadku sklepu internetowego może to być bardzo opłacalne, bo podatek jest niski, a formalności ograniczone do minimum. Korzystając z ryczałtu, nie masz jednak możliwości rozliczania kosztów. Jeżeli uzyskasz pojedynczy przychód wykluczający ryczałt, musisz natychmiast przejść na zasady ogólne i prowadzić księgę przychodów i rozchodów - KPiR. 

Opodatkowanie na zasadach ogólnych (17%) jest możliwe, gdy przedsiębiorca nie przewiduje przekroczenia pierwszego progu skali, tj. - 85 528 zł dochodu.  W chwili przekroczenia wskazanej kwoty, stawka podatkowa ulega zwiększeniu do 32 %. W podatku liniowym bez względu na kwotę dochodu pobierany jest podatek w stałej wysokości 19%.

Jeżeli sklep internetowy będzie prowadzony w formie spółki prawa handlowego, przedsiębiorstwo automatycznie staje się podatnikiem podatku CIT. 

Jednoosobowa działalność gospodarcza lub inna forma opisana w pkt 3.2 wymaga zgłoszenia przedsiębiorcy do ubezpieczeń w ZUS. Natomiast wieloosobowa spółka z o.o., spółka komandytowo-akcyjna lub akcyjna nie stanowią podstawy do ubezpieczenia w ZUS. 

3.8.2. Konto firmowe dla sklepu internetowego 

Przepisy nie nakazują wprost, aby przedsiębiorca posiadał odrębne konto firmowe. Płatności związane z funkcjonowaniem sklepu internetowego mogą odbywać się za pośrednictwem konta osobistego. Ważne, by jego właścicielem był wyłącznie przedsiębiorca. W przypadku sklepu internetowego zdecydowana większość płatności dokonywana jest za pomocą przelewów – dla celów czysto organizacyjnych warto założyć oddzielny rachunek firmowy. 

3.8.3. Regulamin sklepu internetowego 

Jest to o zbiór norm i zasad, regulujących sposób dokonywania transakcji na stronie internetowej.  Porządkuje także kwestie związane m.in. z komunikacją z klientem;  jest zbiorem  informacji dla klienta: o sklepie, formach płatności, czasie oczekiwania itp.  

Regulamin musi bazować na obowiązujących przepisach prawnych i ujmować wszystkie kwestie, które powinien wiedzieć kupujący. Ma być napisany językiem zrozumiałym dla potencjalnego klienta, by nie było problemów ze zrozumieniem jego treści.    

Warunki przewidziane w regulaminie sklepu internetowego, powinny wypełniać postanowienia wynikające przede wszystkim z Ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta.

W świetle przywołanej ustawy, konsument ma szczególną ochronę i musi być informowany o wszystkim kwestiach, które ustawodawca uznał za konieczne. Jeżeli transakcje w e-sklepie przeprowadzane są wyłącznie między przedsiębiorcami, regulamin może być bardziej ogólny. Jeżeli sprzedaż jest mieszana (sklep jest dostępny i dla konsumentów, i dla podmiotów profesjonalnych), warto zredagować szczegółowe zasady sprzedawania w e-sklepie.

3.8.4. Własność intelektualna w sklepie  

W większości nowych form działalności, nowych przedmiotów, różnego typu świadczeń, produktów, zarówno materialnych jak i niematerialnych pojawia się zagadnienie własności intelektualnej. Jest ono związane z produktem, czyli usługą, towarem lub dostarczeniem tzw. „treści elektronicznej". Może też dotyczyć formy zawierania umów i sposobu świadczenia.  

Często w takich sytuacjach mamy jednocześnie do czynienia z regulacjami dotyczącymi: 

• umów zawieranych na odległość,  
• umów świadczonych drogą elektroniczną,  
• własności intelektualnej, w tym zarówno w zakresie praw ochronnych do znaków towarowych, praw z rejestracji wzorów przemysłowych i użytkowych, jak i praw majątkowych autorskich do prac rękodzielniczych. 

Są to różnego typu utwory z dziedzin, do których mają zastosowanie prawa autorskie lub własności przemysłowej. Dlatego też trzeba wskazać jakie uwarunkowania, a wśród nich jakie podstawowe przepisy, powinno się mieć na uwadze. Dotyczy to działalności, w której ma miejsce wytwarzanie i obrót wyrobami z obszaru własności intelektualnej - w szeroko rozumianym handlu i e-biznesie.  

Przede wszystkim należy pamiętać o przepisach Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Jeżeli prowadzisz sklep - stacjonarny lub internetowy, publikujesz na stronie www regulamin,  o którym mowa w pkt 7.3 i umożliwiasz złożenie zamówienia przez stronę internetową, to proponujesz zawarcie umowy na odległość drogą elektroniczną (przez Internet, w sieci).  

Jeżeli na stronie podajesz możliwość złożenia zamówienia pocztą, potwierdzasz przyjęcie zamówienia, przyjmujesz je do realizacji - to zawierasz umowę korespondencyjnie. Dotyczy to także innych sprzedaży „wysyłkowych”. Te formy nie przesądzają jednak, czy będzie to zawarcie umowy sprzedaży towaru lub świadczenia usługi na odległość i czy jej przedmiotem będzie powstanie, przeniesienie lub licencjonowanie przedmiotu własności intelektualnej. 

W powyższych formach dokonywania transakcji, własność intelektualna może obejmować: 

• prawa autorskie majątkowe 
• prawa ochronne własności przemysłowej do utworów stanowiących przedmiot świadczenia lub do których udziela się prawa do korzystania na oznaczonych polach eksploatacji. 

Typowe sytuacje, gdy trzeba pamiętać, by nie doszło do naruszenia własności intelektualnej: 

• etap zawierania umowy o świadczenie przez stronę www: 

1. usługa, sprzedaż, dostawa treści elektronicznych,  
2. serwis, e-sklep, platforma poprzez wprowadzenie do niej stosownych klauzul lub zabezpieczenie regulaminem opcji na prawa do przyszłego utworu, produktu (znaku, wzoru przemysłowego czy użytkowego); 

• etap wykonania świadczenia umowy 
• dostawa, wydanie towaru, udostępnienie treści drogą elektroniczną, czyli przez Internet, poprzez ewentualne zastrzeżenie prawa do już wykonanego i przekazywanego utworu, produktu (znaku, wzoru przemysłowego czy użytkowego). 

Każda z tych form może wystąpić zarówno osobno, jak i wszystkie łącznie. W każdym z tych zakresów będziemy mieli do czynienia z problemem zapewnienia ochrony własności intelektualnej. 

Zakres usług świadczonych drogą elektroniczną reguluje Ustawa z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną.

• świadczoną na odległość (bez jednoczesnej obecności stron) poprzez przekazanie danych na indywidualne żądanie usługobiorcy,
• przesyłaną i otrzymywaną za pomocą urządzeń do elektronicznego przetwarzania, włącznie z kompresją cyfrową i przechowywaniem danych,
• w całości nadawaną, odbieraną lub transmitowaną za pomocą sieci telekomunikacyjnej, może być: drukowany lub elektroniczny formularz zamówienia niezaadresowanego lub zaadresowanego, list seryjny w postaci drukowanej lub elektronicznej, reklama w postaci elektronicznej, katalog, telefaks, automatyczne urządzenie wywołujące, wideotekst, poczta elektroniczna lub inne środki komunikacji elektronicznej w rozumieniu Ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną.

Szerzej na ten temat:

Regulamin świadczenia usług drogą elektroniczną, Umowa sprzedaży online, Regulamin korzystania z serwisu, Umowa sprzedaży na odległość, Instrukcja: wprowadzanie ofert i cenników na stronę internetową oraz przyjmowanie ofert drogą elektroniczną.  

Patrz szerzej:

• Porada: E-handel na start!

Rodzaje praw własności intelektualnej: 

• prawa autorskie; 
• prawa ochronne do znaków towarowych; 
• oznaczenia geograficzne; 
• wzory przemysłowe czy użytkowe. 

Przedmiotem prawa autorskiego jest utwór, a więc „każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażania”.  

Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych w art. 1 ust. 2 wskazuje na przykładowy katalog rodzajów utworów. Można do nich zaliczyć utwory wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, graficznymi:

• literackie,  
• publicystyczne,  
• naukowe,  
• kartograficzne, 
• programy komputerowe,
• plastyczne, 
• fotograficzne, 
• lutnicze;  
• wzornictwa przemysłowego, 
• muzyczne i słowno-muzyczne,  
• sceniczne,  
• sceniczno-muzyczne,  
• choreograficzne i pantomimiczne, 
• architektoniczne,  
• architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne, 
• audiowizualne (w tym filmowe). 

Własność przemysłowa obejmuje, zgodnie z Ustawą z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej – dalej jako pwp – m.in. znaki towarowe. Znakiem towarowym może być „każde oznaczenie umożliwiające odróżnienie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa oraz możliwe do przedstawienia w rejestrze znaków towarowych w sposób pozwalający na ustalenie jednoznacznego i dokładnego przedmiotu udzielonej ochrony.”

Znak towarowy to najczęściej tzw. logo. Może być zarejestrowany także w formie: 

• słowno-graficznej - ochronie podlega zarówno graficzna jak i słowna część znaku
• słownej - ochronie podlegać będzie część słowna znaku, 
• dźwiękowej - ochronie będzie podlegał zapis nutowy, 
• przestrzennej (jeżeli można przedstawić je w formie graficznej). 

Ochrona będzie przyznawana jedynie towarom czy usługom oraz towarom i usługom podobnym, w przypadku, gdy znak został zgłoszony, a następnie zarejestrowany.  

Jeśli prowadzisz działalność w wielu krajach UE, idealnym rozwiązaniem wydaje się unijny znak towarowy. Poprzez jedną rejestrację zapewnia ochronę we wszystkich państwach członkowskich UE. 

Za rejestrację unijnych znaków towarowych odpowiada Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO) z siedzibą w Alicante. Rejestracja, dokonana w jednym z urzędowych języków UE, zapewnia właścicielowi wyłączne prawo we wszystkich obecnych i przyszłych państwach członkowskich UE. Unijny znak towarowy ma charakter jednolity i wywołuje jednakowe skutki prawne w całej Unii Europejskiej. Z chwilą przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, tj. od dnia 1 maja 2004 r., ochrona unijnego znaku towarowego rozciąga się także na terytorium Polski. 

Szczegółowe przepisy dotyczące unijnego znaku towarowego zawarte są w Rozporządzeniu Rady UE i PE nr 2015/2424 z dnia 16 grudnia 2015r., zmieniającym rozporządzenie  
nr 207/2009 w sprawie wspólnotowego znaku towarowego. 

Przedmiotem praw własności przemysłowej są także: wzór przemysłowy, wzór użytkowy czy oznaczenia geograficzne – o czym szerzej poniżej. 

Zgodnie z treścią art. 102 pwp, wzorem przemysłowym jest nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wyrobu (produktu) lub jego część. Ten jednostkowy wymiar jest nadany przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, fakturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację. 

Wzorem użytkowym jest natomiast nowe, nadajace się do przemysłowego zastosowania  i użyteczne rozwiązanie o charakterze technicznym, dotyczące kształtu, budowy lub budowy przedmiotu skłądającego się ze związanych ze sobą funkcjonalnie części o trwałej postaci , o czym stanowi art. 94 ust. 1 pwp. 

Oznaczeniami geograficznymi, zgodnie z treścią art. 174 ust. 1 pwp, są oznaczenia słowne odnoszące się bezpośrednio lub pośrednio do nazwy miejsca, miejscowości, regionu lub kraju (teren), które identyfikują towar. To sytuacja, gdy określona jakość, dobra opinia lub inne cechy towaru są przypisywane przede wszystkim pochodzeniu geograficznemu. 

Producenci, którzy wykorzystują je do oznaczania swoich produktów, podkreślają w ten sposób związek produktu z danym krajem, regionem lub miejscowością. Jest to często dla kupującego decydujący czynnik wyboru towaru. 

Oryginalność produktów wiąże się też z niepowtarzalnością warunków naturalnych w danym regionie lub tradycją ich wytwarzania - to dotyczy przede wszystkim artykułów spożywczych. Dlatego w ostatnich latach, w związku z umasowieniem produkcji wielu towarów, odbiorcy coraz bardziej doceniają oryginalne produkty pochodzące z konkretnych miejsc, które cechują się niepowtarzalnymi właściwościami. Oznaczenia geograficzne mają więc za zadanie chronić zarówno odbiorcę, jak i producenta przed nieuczciwymi praktykami handlowymi, polegającymi na oznaczaniu towarów znakami wprowadzającymi odbiorców w błąd co do pochodzenia, rodzaju czy jakości towaru.  

Ryzyka, które obciążają każdego przedsiębiorcę w szeroko rozumianym e-biznesie, w szczególności podczas prowadzenia sklepu internetowego, wynikają z podstawowych problemów stosowania prawa. 

Problemy z własnością intelektualną: 

• naruszanie praw autorskich lub własności przemysłowej,  
• uzyskiwanie i udostępnianie, sprzedaż produktu (utworu własności intelektualnej) bez odpowiedniego przeniesienia praw majątkowych lub uzyskania zgody na korzystanie z produktu na określonym polu eksploatacji i na formę dostawy/ udostępnienia/ utrwalenia,  
• przerabianie (przetworzenie) utworów, korzystanie ze zbiorów, wyborów, danych, spełniających cechy utworu bez tytułu prawnego czy przeniesienia autorskich praw majątkowych lub udzielanie licencji, bez zachowania formy pisemnej (własnoręcznego podpisu na dokumencie lub bezpiecznego podpisu elektronicznego weryfikowanego kwalifikowanym ważnym certyfikatem). 

Powyższe przykłady to problemy, związane z własnością intelektualną w zakresie prawa autorskiego oraz prawa własności przemysłowej.  

Jeżeli rozpoczynasz prowadzenie serwisu i świadczenie usług drogą elektroniczną, będziesz sprzedawał utwory własności intelektualnej, wynajmował, kopiował, przenosił na inne nośniki, zwielokrotniał lub udostępniał on-line. 

Zagwarantuj sobie (swojej firmie, spółce) odpowiednie prawa majątkowe do przedmiotów (treści) własności intelektualnej (utworów, czyli tekstów, grafiki wzorów przemysłowych, programów komputerowych itp.). 

Czytaj także: 

• Własność intelektualna w e-biznesie

• Własność intelektualna – słowniczek

3.9. Akty prawne 

Stan prawny: grudzień 2022 r.